1821: Τὰ Μικρὰ τοῦ Μεγάλου Ἀγώνα :Ακού­ε­τε, σο­φο­λο­γι­ώ­τα­τοι, τί λέ­ει ὁ Στρα­τη­γός! [τοῦ Θεοδωράκη Κολοκοτρώνη]

 

Ο ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΗΣ κα­τα­φρο­νῶν τοὺς νε­ή­λυ­δας, πο­λὺ πε­ρισ­σό­τε­ρον δὲ τοὺς με­τὰ τὸν Ἀ­γῶ­να ἐλ­θόν­τας εἰς τὴν Ἑλ­λά­δα, τοὺς ἐ­μυ­κτή­ρι­ζεν ὁ­σά­κις τῷ ἐ­δί­δε­το εὐ­και­ρί­α. Ἐν συ­να­να­στρο­φῇ τοῦ πρέ­σβε­ως τῆς Ρωσ­σί­ας Ἕλ­λη­νος Κα­τα­κά­ζη, γε­νο­μέ­νου λό­γου πε­ρὶ τῶν κα­τὰ τὸν Ἀ­γῶ­να με­γά­λων ἔρ­γων τῶν Ἑλ­λή­νων καὶ τοῦ κα­τορ­θώ­μα­τος νὰ σώ­σω­σιν ἐ­πὶ τέ­λους τὴν πα­τρί­δα των, εἷς τῶν νε­η­λύ­δων μὴ ἀ­νε­χό­με­νος τὴν τοια­ύτην ἀ­πο­θέ­ω­σιν τῆς γε­νε­ᾶς τῶν Ἀ­γω­νι­στῶν, ἔ­σχε τὴν ἀ­δι­α­κρι­σί­αν νὰ εἰ­πῇ:

       — Ἂς ἔ­χῃ ἡ Ἑλ­λὰς χά­ριν εἰς τὰς Τρεῖς Δυ­νά­μεις, αἱ ὁ­ποῖ­αι τὴν ἔ­σω­σαν, καὶ ὄ­χι εἰς τοὺς ἀ­γῶ­νας τῶν Ἑλ­λή­νων!

      Ὁ Κο­λο­κο­τρώ­νης ἀ­γα­να­κτή­σας διὰ τὴν τοια­ύτην προ­πέ­τειαν τοῦ μό­λις ἐλ­θόν­τος εἰς τὴν Ἑλ­λά­δα καὶ κα­τα­λα­βόν­τος μά­λι­στα ἐν τῇ δι­οι­κή­σει τῆς Πα­τρί­δος θέ­σιν σπου­δαι­ο­τά­την, τῷ ἀ­πήν­τη­σε:

       —

Νὰ ἔ­χουν ὄ­χι οἱ τρεῖς μο­νά­χα, σο­φο­λο­γι­ώ­τα­τε, ἀλ­λὰ οὗ­λες ᾑ Δυ­νά­μεις, καὶ ἡ Τουρ­κί­α μα­ζί, χά­ριν εἰς τὴν Ἑλ­λά­δα, ὁ­ποὺ ἄ­νοι­ξε ἐ­τού­την τὴν γω­νί­αν (τὸ ἀ­πε­λευ­θε­ρω­θὲν τμῆ­μα τῆς Ἑλ­λά­δος) καὶ ἔ­τρε­ξαν καὶ ἐ­τρού­πω­σαν ὅ­λοι οἱ κα­τερ­γα­ραῖ­οι καὶ ἀ­φή­κα­νε τοὺς τό­πους των ἡ­σύ­χους.

       Τὴν ἀ­πάν­τη­σιν ταύ­την τοῦ Κο­λο­κο­τρώ­νη ἐ­πε­δο­κί­μα­σεν ἕ­τε­ρος ἐ­πί­ση­μος τοῦ Ἀ­γῶ­νος ἀ­νὴρ ὁ Ζα­ΐ­μης, ὅ­στις εἶ­πε πρὸς τοὺς πω­λοῦν­τα ἐ­κεῖ σο­φί­αν νε­ή­λυ­δας:

       — Ἀ­κού­ε­τε, σο­φο­λο­γι­ώ­τα­τοι, τί λέ­ει ὁ Στρα­τη­γός;

Δεῖτε καὶ ἐδῶ τὸ "Ἐλευθερία μὲ μικρὴ ἀξία!"

Βι­βλι­ο­γρα­φι­κὴ ση­μεί­ω­ση τοῦ Γ. Βλα­χο­γιά­ννη: Δ. Γ. Δη­μη­τρα­κά­κη ἀ­νέκ­δο­τα ἀ­πο­μνη­μο­νεύ­μα­τα.

Πη­γή: Γιά­ννη Βλα­χο­γιά­ννη, Ἱ­στο­ρι­κὴ Ἀν­θο­λο­γί­α. Ἀ­νέκ­δο­τα – Γνω­μι­κά – Πε­ρί­ερ­γα – Ἀ­στεῖ­α ἐκ τοῦ βί­ου δι­α­σή­μων Ἑλ­λή­νων 1820-1864. Πα­τρι­ω­τι­κὴ χο­ρη­γί­α Ἐμ. Ἀ. Μπε­νά­κη εἰς τι­μὴν τῆς Ἑ­κα­τον­τα­ε­τη­ρί­δος τῆς Ἑλ­λη­νι­κῆς Ἐ­πα­να­στά­σε­ως. Ἀ­θῆ­ναι, 1927, σελ. 223-224 [Τίτλος: «487.— Μά­θη­μα ποὺ ταί­ρια­ζε.»].

Εἰσαγωγὴ (βλ. ἐδῶ) καὶ ἐπιμέλεια ἀφιερώματος: Γιάννης Πατίλης.

Εἰ­κό­να: Διονύσιος Τσόκος (1814/1820-1862), Θε­όδω­ρος Κολο­κο­τρώ­νης (1861).