Κωνσταντίνου Ζωγράφου :1821: Τὰ Μικρὰ τοῦ Μεγάλου Ἀγώνα Θυσίες καὶ Ἀ­πο­ζη­μι­­ώ­σεις: τὸ ἀνεφάρμοστον ψήφισμα

 

 

ΠΕΡΙ ΤΟ ΤΕΛΟΣ τῆς Συ­νε­λεύ­σε­ως τῆς 3ης 7βρίου ἀ­νε­πτύ­χθη ἅ­μιλ­λα πε­ρὶ τῆς ὑ­πο­στη­ρί­ξε­ως τῶν δι­και­ω­μά­των τῶν ἐν τῷ ἀ­γῶ­νι θυ­σι­α­σάν­των προ­σω­πι­κῶς καὶ ὑ­λι­κῶς, ἐ­ζή­τη­σαν λοι­πὸν νὰ συν­τα­χθῇ πε­ρὶ τού­του ψή­φι­σμα. Πάν­τες οἱ νο­ή­μο­νες ὅ­τι μί­α τοια­ύτη ἀ­παί­τη­σις ἀ­φε­ώ­ρα τὴν ἀ­πο­ζη­μί­ω­σιν τῶν Ἑλ­λή­νων ἁ­πάν­των, δι­ό­τι τίς δὲν ἐ­θυ­σί­α­σε κα­τὰ τὸν ἀ­γῶ­να καὶ τού­του ὑ­πάρ­χον­τος τίς ὁ ἀ­πο­ζη­μι­ώ­σων ἅ­παν­τας τοὺς Ἕλ­λη­νας; Ἐν τού­τοις ἔ­πρε­πε νὰ γί­νῃ κά­τι τι διὰ νὰ ἡ­συ­χά­σῃ ὁ ἐν τῇ Συ­νε­λεύ­σει ἀ­να­πτυσ­σό­με­νος πε­ρὶ τού­του θό­ρυ­βος, ὃν ὑ­πο­στή­ρι­ζον οἱ στρα­τι­ω­τι­κοὶ φρο­νοῦν­τες ὅ­τι θὰ πε­ρι­έλ­θῃ ἡ πε­ρὶ τῆς ἀ­πο­ζη­μι­ώ­σε­ως αὐ­τῆς δι­α­χεί­ρι­σις εἰς αὐ­τοὺς ὅ­πως τὸ 1834 καὶ 1836, διὰ τῶν πε­ρι­φή­μων ἐ­κεί­νων ἐ­πι­τρο­πῶν ἐ­πὶ τῶν ἐκ­δου­λεύ­σε­ων τῶν στρα­τι­ω­τι­κῶν, ἐν αἷς ἐ­γέ­νον­το το­σαῦ­ται ἀ­δι­κί­αι διὰ τὴν ἰ­δι­ο­τέ­λειαν καὶ φα­τρια­σμὸν τῶν συγ­κρο­τη­σάν­των αὐ­τὰς στρα­τι­ω­τι­κῶν, ὥ­στε αἱ ἀ­δι­κί­αι αὗ­ται ἐ­γέν­νη­σαν καὶ ἀν­ταρ­σί­ας καὶ ἐ­πί­δο­σιν εἰς τὴν λη­στεί­αν τῶν ἀ­δι­κη­θέν­των. Ἔ­πρε­πε λοι­πόν, ὡς εἴ­ρη­ται ἀ­νω­τέ­ρω, νὰ γί­νῃ κά­τι τι καὶ τοῦ­το ἐ­ξε­τέ­λε­σεν ὁ Ζω­γρά­φος συν­τά­ξας τὸ ψή­φι­σμα «τὸ τῶν πα­θόν­των καὶ τα­φέν­των» χλευ­α­στι­κῶς κλη­θέν. Μό­λις ἀ­νε­γνώ­σθη καὶ ὁ­μό­φω­νος ἡ Συ­νέ­λευ­σις τὸ ἐ­πε­κύ­ρω­σεν, ὁ συν­τά­κτης αὐ­τοῦ ὑ­πο­γε­λῶν εἶ­πε πρὸς τὸν εἰ­πόν­τα αὐ­τῷ Πε­τζά­λην ὅ­τι:

       

— Τὸ ψή­φι­σμα αὐ­τὸ εἶ­ναι ἀ­νε­φάρ­μο­στον.

       — Τοῦ­το ἐ­σκό­πουν καὶ ἐ­γὼ διὰ νὰ μὴν ἐ­φαρ­μο­σθῇ πο­τέ.

       Τοῦ­το ἀ­πέ­δει­ξε καὶ ἡ συγ­κρό­τη­σις πρὸς ἐ­κτέ­λε­σιν τοῦ ψη­φί­σμα­τος αὐ­τοῦ τῶν ἐ­πι­τρο­πῶν τοῦ 1845 ὑ­πὸ τοῦ Κω­λέτ­του, τὸ 1849 ὑ­πὸ τοῦ Στά­ι­κου, τὸ 1860 ὑ­πὸ τοῦ Μπό­τζα­ρη καὶ τὸ 1861 ὑ­πὸ τοῦ ἰ­δί­ου, δι' ὧν πε­ρι­ε­ποι­ή­θη ἡ φι­λο­τι­μί­α τῶν ἐ­πι­ζών­των ἀ­γω­νι­στῶν δι­ο­ρι­ζο­μέ­νων ὡς μέ­λη τῶν ἐ­πι­τρο­πῶν αὐ­τῶν, οὐ­χ' ἧτ­τον ὑ­πέ­στη καὶ τὸ Δη­μό­σιον εἰς ἐ­νοί­κια καὶ ὑ­παλ­λή­λους τῶν Ἐ­πι­τρο­πῶν αὐ­τῶν ὄ­χι ὀ­λί­γην δα­πά­νην, ὡς καὶ οἱ ἀ­παι­τη­ταὶ ἀ­μοι­βῶν διὰ τῶν δα­πα­νη­θέν­των εἰς χαρ­τό­ση­μα χρη­σι­μεύ­σαν­τα πρὸς πι­στο­ποί­η­σιν τῶν θυ­σι­ῶν των.

Πη­γή: Δη­μή­τριος Γ. Δη­μη­τρα­κά­κης, Ἀ­πο­μνη­μο­νεύ­μα­τα Ἢ Ἐν­θυ­μή­μα­τα καὶ Δι­η­γή­σεις ἑ­νὸς κοι­νο­βου­λευ­τι­κοῦ τοῦ 19ου αἰ­ώ­να. Ἐ­πι­μέ­λεια: Θε­οδ. Δα­ρει­ώ­τη-Πε­λε­κά­νου, φι­λό­λο­γος. Πο­λι­τι­στι­κὸς σύλ­λο­γος Κα­στο­ρεί­ου «Ὁ Πο­λυ­δεύ­κης», Νο­μι­κὸ Πρό­σω­πο Πο­λι­τι­σμοῦ, Ἀ­θλη­τι­σμοῦ καὶ Πε­ρι­βάλ­λον­τος Δή­μου Σπάρ­της, Ἀ­θή­να, 2013, σελ.143-144.

Εἰσαγωγὴ (βλ. ἐδῶ) καὶ ἐπιμέλεια ἀφιερώματος: Γιάννης Πατίλης.

Εἰκόνα: Ἡ Ἐπανά­στασις τῆς 3ης Σε­πτεμ­βρίου σὲ ἐ­πι­στο­λι­κὸ δελ­τά­ριο τῶν ἀρ­χῶν τοῦ 20οῦ αἰ.