Με αφορμή την πρόσφατη κατολίσθηση στο Ορυχείο Μαυροπηγής

του Νίκου Δ. Στεφανή*

Η μεγάλη κατολίσθηση που σημειώθηκε στις 15.1.2014  στα νοτιοδυτικά όρια (πρανή) του ορυχείου Μαυροπηγής της ΔΕΗ(Πτολεμαΐδα), το  οποίο «ταΐζει» με πρώτη ύλη (λιγνίτη) τα εργοστάσια παραγωγής ηλεκτρενέργειας στην Πτολεμαΐδα, ήταν  ένα εξαιρετικά σοβαρό συμβάν. Η κατολίσθηση έγινε  στους εκσκαφείς 2Β και 4, ενώ από τύχη δεν κινδύνευσαν εργαζόμενοι που βρισκόταν κοντά.

Σύμφωνα με τον ορυχειάρχη Αντώνη Τσαλίδη, «παρά το γεγονός ότι η μάζα της κατολίσθησης ήταν πολύ μεγάλη, εκτιμάται ότι αγγίζει ίσως τις 400.000 τόνους χώματος, προκλήθηκαν ζημίες μονάχα στον ταινιοδρομικό εξοπλισμό (ταινιόδρομο) του συγκεκριμένου κλάδου εκσκαφής». Σύμφωνα με κάποιους  ειδικούς «το φαινόμενο οφείλεται καθαρά σε γεωλογικούς λόγους και όχι στον καιρό», όμως το Σωματείο Ενέργειας/ΔΕΗ «Σπάρτακος» σε ανακοίνωση που εξέδωσε  αναφέρει: «Την ανοχή του φαίνεται πως επέδειξε για μία ακόμα φορά ο παράγοντας τύχη και –ευτυχώς- δεν θρηνήσαμε θύματα κατά τη διάρκεια της σημαντικής, κατολίσθησης που σημειώθηκε  στο Ορυχείο Μαυροπηγής.”

Όπως τονίζουν ειδικοί σε τέτοια θέματα, ότι «καμιά κατολίσθηση δεν εκδηλώνεται στιγμιαία. Χρειάζεται χρόνο. Έτσι και στην συγκεκριμένη περίπτωση, τα σημάδια στην επιφάνεια του συγκεκριμένου τμήματος του ορυχείου, έδειχναν εδώ και καιρό (δορυφορικές μετρήσεις, κλεισιόμετρα, κ.λ.π.) το πρόβλημα»

Τι σημαίνει πρακτικά αυτό, σύμφωνα με τα διεθνή επιστημονικά δεδομένα;

Εν όψει, φωτογραφία του Γρηγόρη  Δάλλη

Ότι είναι λίαν αμφίβολο –για να μην πει κανείς αδύνατον- να επαναλειτουργήσει αυτό το κομμάτι του ορυχείου. Κατά συνέπεια, η παραγωγή ηλεκτρενέργειας στη χώρα μας, και συγκεκριμένα η τροφοδοσία του ΑΗΣ Πτολεμαΐδας και Καρδιάς, θα στερηθεί πολύτιμων πρώτων υλών. Η ζημιά που προκλήθηκε δηλαδή, εκτός των δύο κατεστραμμένων ταινιοδρόμων (πάνω σε αυτούς μεταφέρεται η εξορυγμένη πρώτη ύλη), είναι ανυπολόγιστη.

Πρόκειται  λοιπόν  για αμέλεια ή για κατάσταση διάλυσης της ΔΕΗ; Στη δεύτερη  περίπτωση, κάποιος πρέπει να αναλάβει τις ευθύνες του, τόσο σε πολιτικό όσο και σε υπηρεσιακό επίπεδο. Να σημειωθεί πάντως, ότι τα προβλήματα στην «ενεργειακή καρδιά» της Ελλάδας και ειδικότερα στην Μαυροπηγή δεν είναι σημερινά. Έχουν ξεκινήσει ήδη από τη δεκαετία του 1990, εντάθηκαν ιδιαίτερα από το 2000 και μετά και τώρα κορυφώνονται.

Υπάρχουν ορισμένα  ερωτήματα, τα οποία χρήζουν αξιόπιστων και πειστικών απαντήσεων από τους αρμόδιους φορείς της Πολιτείας και τις Υπηρεσίες.

-Γιατί δεν υλοποιήθηκε στο σύνολό του το Στρατηγικό Σχέδιο ανάπτυξης των Ορυχείων (Mine Master Plan)1995;
-Ποιο είναι σήμερα το αντίστοιχο Επικαιροποιημένο Σχέδιο;
-Πώς το σχέδιο αυτό εντάσσεται στη γενικότερη Ενεργειακή Πολιτική της χώρας και ποια είναι η πολιτική αυτή;
-Ποια είναι τελικά η μορφή που θα πάρει το φυσικό ανάγλυφο της περιοχής, μετά το πέρας της εξορυκτικής δραστηριότητας και ποια θα είναι η μορφή αυτού στα ενδιάμεσα στάδια;
-Πότε θα συνταχθεί και θα δοθεί σε Δημόσια Διαβούλευση ένα Ειδικό Επιχειρησιακό Σχέδιο Ανάπτυξης της Δ. Μακεδονίας, στο οποίο να εντάσσονται οι πληττόμενες περιοχές με τα προβλήματά τους και τις προοπτικές τους;

-Πότε θα  κατατεθεί το πόρισμα των Επιθεωρητών Μεταλλίων @περιβάλλοντος Β. Ελλάδος για την κατολίσθηση
-Ποια είναι η άποψη της  ΔΕΗ για την κατολίσθηση; Ποίο ορυχείο θα επωμισθεί τις απώλειες παραγωγής από το ορυχείο Μαυροπηγής;…. Υπάρχει πρόβλεψη για τέτοιες περιπτώσεις;…

*Ο Νικος Δ.Στεφανης  είναι διπλωματούχος .μηχανικος,  συνταξιούχος της ΔΕΗ