Εξακολουθούν να κινδυνεύουν οι θαλάσσιες χελώνες σε Ελλάδα, Τουρκία και Κύπρο

 

§  Ανύπαρκτα τα σχέδια διαχείρισης των προστατευόμενων περιοχών στην Ελλάδα. 

§  Η παράνομη παράκτια ανάπτυξη απειλεί τους βιότοπους χελωνών σε Ελλάδα,Τουρκία και Κύπρο.

§  «Ανοιχτές» παραμένουν οι υποθέσεις των σημαντικότερων παραλιών ωοτοκίας χελωνών στις τρεις χώρες, λόγω ελλιπούς εφαρμογής των μέτρων προστασίας.

 

Τις σημαντικές απειλές και πιέσεις που δέχονται οι θαλάσσιες χελώνες της Μεσογείου στις περιοχές ωοτοκίας τους παρουσίασε το MEDASSET (Μεσογειακός Σύνδεσμος για τη Σωτηρία των Θαλάσσιων Χελωνών)στην 42^η συνάντηση της Μόνιμης Επιτροπής της Σύμβασης της Βέρνης, που πραγματοποιήθηκεστο Στρασβούργο από τις 28 Νοεμβρίου έως τις 02 Δεκεμβρίου 2022.

Η Ελλάδα φιλοξενεί περίπου το 40% της ωοτοκίας της χελώνας Carettacarettaστη Μεσόγειο, με το Νότιο Κυπαρισσιακό Κόλπο και τον Κόλπο του Λαγανά στη Ζάκυνθο να αποτελούν τους κυριότερους βιότοπους, με περίπου 1.200 φωλιές κατ’ έτος κατά μέσο όρο για τη Ζάκυνθο και πάνω από 3.000για το Νότιο Κυπαρισσιακό Κόλπο[1].

Παρά την κρισιμότητα των εν λόγω βιοτόπων για την επιβίωση του είδους και το γεγονός ότι αποτελούν προστατευόμενες περιοχές Natura 2000, εκκρεμούν ακόμη τα Σχέδια Διαχείρισης των περιοχών, που αναμένεται να λύσουν πολλά προβλήματα και τα οποία αποτελούν πάγιο αίτημα της Σύμβασης της Βέρνης και των περιβαλλοντικών οργανώσεων που ασχολούνται με την προστασία της θαλάσσιας χελώνας στην Ελλάδα.

Οι επιτόπιες αυτοψίες του MEDASSET σε Ζάκυνθο και Νότιο Κυπαρισσιακό Κόλπο αποκάλυψαν και φέτος πλήθος παραβάσεων στις παραλίες ωοτοκίας, όπως παράνομα κτίσματακαι επιχειρήσεις κατά μήκος της ακτογραμμής, ανεξέλεγκτη θαλάσσια δραστηριότητα, έλλειψη φύλαξης, καλλιέργεια ξενικών ειδών, πρόσβαση οχημάτων στις παραλίες κ.α. Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός πως ακόμα και για περιπτώσεις σοβαρής περιβαλλοντικής υποβάθμισης, όπως για παράδειγμα η διάνοιξη παράνομου δρόμου μεταξύ Δάφνης και Γέρακα εντός του Εθνικού Θαλάσσιου Πάρκου Ζακύνθου, τα πρόστιμα που επιβάλλονται αποτελούν ποινές-χάδια. Συγκεκριμένα για την εν λόγω υπόθεσητο σχετικό πρόστιμο μειώθηκε από 200.000 ευρώ σε 10.000 ευρώ, οδηγώντας το MEDASSET Ελλάς και το WWF Ελλάς να καταθέσουν προσφυγή κατά της νομιμότητας της απόφασης.

 Τόσο η υπόθεση της Ζακύνθου όσο του Κυπαρισιακού Κόλπου έμειναν «ανοιχτές» για ακόμα μια χρονιά στη Σύμβαση της Βέρνης, ενώ η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σημείωσε ότι  γίνονται ενέργειες σε συνέχεια της απόφασης του 2021 του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης να καταδικάσει την Ελλάδα για την αποτυχία καθορισμού των απαραίτητων μέτρων και στόχων διατήρησης για αρκετές περιοχές κοινοτικής σημασίας.

Ωστόσο η ελλιπής προστασία σημαντικών βιότοπων χελωνών δεν είναι μόνο ελληνική υπόθεση. Η Τουρκία και η Κύπρος φιλοξενούν εξαιρετικά σημαντικές παραλίες ωοτοκίας όχι μόνο για τη χελώναCarettacaretta, αλλά και για την Πράσινη χελώνα, η οποία  αποτελεί ένα κινδυνεύονείδος.Παρ’όλα αυτά, οι κρατικές αρχές δεν έχουν επιβάλλει επαρκή μέτρα προστασίας. Για την Τουρκία και συγκεκριμένα για τις περιοχές ωοτοκίας στα Πάταρακαι τη Φετίγιε, η Σύμβαση της Βέρνης αποφάσισε να μείνουν «ανοιχτές» οι υποθέσεις τους, λόγω πληθώρας παραβάσεων των Συστάσεων της Σύμβασης No. 182 και No. 183. Επιπλέον, κατόπιν αναφοράς του MEDASSET σε συνεργασία με την οργάνωση MERÇED, «άνοιξε» ένας νέος φάκελος υπόθεσης για την περιοχή του Αναμούρ, λόγω κατασκευής αναπτυξιακού έργου που υποβαθμίζει ανεπανόρθωτα την περιοχή ωοτοκίας.

Στο ίδιο μήκος κύματος, οι θαλάσσιες χελώνες (Πράσινη χελώνα και Carettacaretta) που ωοτοκούν στην χερσόνησο του Ακάμα και στην περιοχή της Λίμνης στην Κύπροαντιμετωπίζουν πλήθος απειλών λόγω της μη ύπαρξης σχεδίων διαχείρισης των προστατευόμενων περιοχών. Η εν λόγω υπόθεση (μαζί με της Ζακύνθου) είναι δε από τις μακροβιότερες στη Σύμβαση της Βέρνης (1997).

 «Παρότι η διατήρηση της βιοποικιλότητας είναι ο δρόμος για ένα πιο βιώσιμο μέλλον για τον πλανήτη μας, τα κράτη δεν παίρνουν τις απαιτούμενες αποφάσεις για την προστασία των ευάλωτων ειδών, μεταξύ των οποίων και η θαλάσσια χελώνα. Στη στάθμιση η ζυγαριά γέρνει ακόμα υπέρ της παράκτιας ανάπτυξης, χωρίς όμως νασυμπεριλαμβάνεται τοπεριβαλλοντικό κόστος. Το MEDASSET θα συνεχίσει  να αγωνίζεται και να ενώνει τις δυνάμεις του και με άλλες περιβαλλοντικές οργανώσεις για τη διατήρηση της βιοποικιλότητας στη Μεσόγειο», δήλωσε ο Διευθυντής του MEDASSET κ. Γιώργος Σαμψών.

Σημειώσεις για Συντάκτες:

1.       Διαβάστε τις πλήρεις αποφάσεις της Μόνιμης Επιτροπής της Σύμβασης της Βέρνης για Ελλάδα, Κύπρο και Τουρκία: https://www.medasset.org/el/se-kindyno-oi-oikotopoi-ton-thalassion-chelonon-se-kypro-ellada-kai-toyrkia-to-medasset-paroysiazei-ypotheseis-sti-symvasi-tis-vernis-symvoylio-tis-eyropis/

2.      Βρείτε φωτογραφικό υλικό:https://www.dropbox.com/sh/leoibxh25p2ae56/AAB36-jGlQje1WC_fryEDc9Va?dl=0

3.       Πληροφορίες αναφορικά με τη διαδικασία της εξέτασης των υποθέσεων: https://www.coe.int/en/web/bern-convention/case-files

4.      Σχετικά με το MEDASSET:Το MEDASSET (Μεσογειακός Σύνδεσμος για τη Σωτηρία των Θαλάσσιων Χελωνών) ιδρύθηκε το 1988 στην Αγγλία και το 1993 στην Ελλάδα. Είναι διεθνής περιβαλλοντική ΜΚΟ και Σωματείο μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, που έχει στόχο την προστασία των θαλάσσιων χελωνών και των βιοτόπων τους σε όλη την Μεσόγειο, μέσω ερευνητικών προγραμμάτων σε διεθνές και εθνικό επίπεδο, ενημερωτικών εκστρατειών, της εκπαίδευσης και της άσκησης πίεσης σε σχετικούς φορείς. Από την ίδρυσή του συνεργάζεται με το Μεσογειακό Σχέδιο Δράσης του Περιβαλλοντικού Προγράμματος του ΟΗΕ (UNEP/MAP) και είναι μόνιμο Μέλος/Παρατηρητής της Σύμβασης της Βέρνης (Συμβούλιο της Ευρώπης) από το 1988.

---

[1] Για το Νότιο Κυπαρισσιακό Κόλπο ο αριθμός των φωλιών είναι κατά προσέγγιση και αφορά στο μέσο όρο των τριών τελευταίων ετών. Δεδομένα από ετήσιες αναφορές ΑΡΧΕΛΩΝ.