Του
Στέφανου Σταμέλλου*
Συνηθίζω κάθε χρόνο
αυτή την εποχή να κάνω μια μικρή αναφορά στη δράση της δημοτικής αρχής. Μου
έγινε σχεδόν συνήθεια. Δηλώνω άλλωστε «αυτοδιοικητικός» εδώ και 30 χρόνια.
Είναι κι αυτό ένα παρεξηγήσιμο «χούι» ή «σπορ», που λέμε πολλές φορές.
Και, ναι, έκλεισε αισίως δύο
χρόνια θητείας η Δημοτική Αρχή. Αυτό μας υπενθυμίζει πόσο γρήγορα τρέχει ο
χρόνος και πόσο ακόμα πιο γρήγορα ο πολιτικός χρόνος. Είμαστε στο μέσον της
δημοτικής περιόδου και ουσιαστικά σύντομα θα αρχίσουν οι προεκλογικές αναζητήσεις
και συζητήσεις για τις επόμενες αυτοδιοικητικές εκλογές, αν δεν έχουν αρχίσει
ήδη. Νομίζω είναι ορατές οι αναζητήσεις στο χώρο της αντιπολίτευσης. Ιδιαίτερα
στο χώρο της παράταξης του ΣΥΡΙΖΑ οι αγωνίες και οι εσωτερικές αντιπαραθέσεις
είναι εμφανείς∙ και δικαιολογημένες άλλωστε. Ο εγκλωβισμός τους στη συνεργασία
με την παράταξη της ΝΔ δημιουργεί σε κάποιους, αν όχι σε όλους, αφόρητες
πολιτικές συγχύσεις. Για να είσαι στο «ΚΕΝΤΡΟ», για να είσαι στην εξουσία,
πρέπει να αποφεύγεις τις κόντρες κρατώντας «πισινή». Πρέπει να κρατάς
ισορροπίες, να κρύβεις τα πιστεύω σου και κατά
συνέπεια να μην διαταράσσεις και να μην «εφευρίσκεις» τίποτα, που θα μπορούσε
να αμφισβητήσει το σύστημα της ενεργής διοίκησης στα πλαίσια του κυρίαρχου
μοντέλου, που μας διοικεί σήμερα. Ένα μοντέλο προσηλωμένο στην κυβερνητική
πολιτική που θέλει την αυτοδιοίκηση φτωχό συγγενή. Ένα μοντέλο που αρνείται την
ισχυρή αυτοδιοικητική δομή του κράτους και τη συμμετοχή του πολίτη.
Ως προς τη Δημοτική Αρχή, έχουν ήδη παλιώσει οι υποσχέσεις και η μνήμη φυσιολογικά έχει χαλαρώσει.
Τα προεκλογικά προγράμματα της «Περήφανης Πόλης» και τα χρονοδιαγράμματα με τα έσοδα και τις δαπάνες, μπορεί να κατέβηκαν από τις ιστοσελίδες, για να μην ανατρέχει κανείς, αλλά τα γραπτά μένουν. Τα μεγάλα λόγια των προεκλογικών δεσμεύσεων και η αθέτηση των υποσχέσεων είναι σύνηθες φαινόμενο. Οι δημότες όμως και οι παρατάξεις οφείλουν να αποδεικνύουν ότι και μνήμη έχουν και κρίση. Η δε Δημοτική Αρχή οφείλει, και από το νόμο, να κάνει τον τακτικό απολογισμό της με βάση τις δεσμεύσεις.Λέγαμε
πάντα ότι η πρωτοβάθμια αυτοδιοίκηση είναι ο κατεξοχήν
λαϊκός θεσμός και το κύτταρο της δημοκρατίας, που στις κρίσιμες στιγμές για την
κοινωνία, όπως αυτή που διανύουμε, έχει να παίξει σημαντικό ρόλο και να φέρει
σε πέρας σημαντικές ευθύνες. Σήμερα δυστυχώς
ξεχνιέται το «αυτο» και προβάλλεται μόνο το «διοίκηση». Η ηγεσία του Δήμου δεν
μπορεί να ξεπεράσει το παραδοσιακό συντηρητικό μοντέλο του δημαρχοκεντρισμού,
των μηχανισμών και των αόρατων συμβούλων. Επιλέγει να καθορίζει τις πρακτικές
και τις αποφάσεις της - με κάποια προσχήματα εννοείται - στη βάση των
ιδεολογικών της αρχών και των κεντρικών πολιτικών στην αυτοδιοίκηση. Ο ρόλος
του δημάρχου και της πλειοψηφίας του δημοτικού συμβουλίου συνεχίζει να είναι
ρόλος του «ήπιου διαμεσολαβητή» ανάμεσα στην κεντρική εξουσία και την τοπική
κοινωνία∙ ένας ρόλος συνεπικουρικός στις πολιτικές ιδιωτικοποίησης των φιλέτων
της αυτοδιοίκησης, με την κρατικοδίαιτη και επιδοτούμενη «ιδιωτική πρωτοβουλία»
να εδραιώνεται στον τομέα των υπηρεσιών του Δήμου. Αυτό, σε συνδυασμό με τους
μειωμένους πόρους και τον τρόπο που χρηματοδοτείται σήμερα η αυτοδιοίκηση,
διευκολύνει τα σχέδια για τη σταδιακή συρρίκνωση του ρόλου της, με τη συνεχή
μείωση του μόνιμου προσωπικού και την υποβάθμιση των υπηρεσιών, όταν η ανεργία
στους νέους χτυπάει κόκκινο. Πρόσφατη είναι η ντιρεκτίβα του Υπουργού
Εσωτερικών για την οριζόντια μείωση των προσλήψεων κατά 10%.
Θα
επαναλάβω μερικές χιλιοειπωμένες κατά καιρούς παρατηρήσεις με την πρόθεση οι
παρατηρήσεις και οι αιτιάσεις αυτές να συμβάλλουν θετικά και δημιουργικά από
θέσεις αρχών. Το πρώτο όμως και σημαντικό, που πρέπει να επισημανθεί, είναι ότι
ο Δήμος ασφυκτιά από την έλλειψη ενός συγκεκριμένου οράματος και προγραμματικών
θέσεων για τον δήμο που θέλουμε, με χρονοδιαγράμματα. Τα μεγάλα ζητήματα όπως
το Πανεπιστήμιο, οι Ιαματικές Πηγές και ο θερμαλιστικός τουρισμός, ο Σπερχειός
και η Κοιλάδα του Σπερχειού, ο Μαλιακός, η Οίτη και το Καλλίδρομο, ο Ηρακλής, η
ιστορική Γέφυρα του Γοργοποτάμου, η Βιομηχανική Περιοχή είναι θέματα που δεν
αντιμετωπίζονται, δεν συζητιούνται συλλογικά και χρονίζουν∙ κι αυτό για ένα
δήμο που θέλει να παίξει πρωταγωνιστικό ρόλο στην ευρύτερη περιοχή αξιοποιώντας
τα συγκριτικά του πλεονεκτήματα.
Τα
θέματα που αφορούν στην αγροτική παραγωγή και τον πρωτογενή τομέα, στην
τουριστική πολιτική και τον ήπιο εναλλακτικό τουρισμό, τις πολιτιστικές
υποδομές, το περιβάλλον και τη βιώσιμη προοπτική της περιοχής, τη μείωση της
κατανάλωσης ενέργειας και τις εναλλακτικές πηγές, την ορθολογική διαχείριση του
υδάτινου πλούτου, την πλήρη αποτύπωση και αξιοποίηση της Ακίνητης Περιουσίας,
απασχόλησαν ελάχιστα έως καθόλου τη Δημοτική Αρχή. Παραμένουν προβλήματα δεκαετιών,
που αφορούν στην καθημερινότητα του πολίτη, όπως είναι η επικίνδυνη λειτουργία
του ΧΑΔΑ/ΧΥΤΑ και η καθυστέρηση της εφαρμογής του Δημοτικού Σχεδίου Διαχείρισης
Αποβλήτων (Δη.Σ.Δ.Α.), η ανεξέλεγκτη εναπόθεση των Αποβλήτων Εκσκαφών
Κατασκευών και Κατεδαφίσεων (ΑΕΚΚ), τα περιαστικά άλση αναψυχής, ο Ξηριάς, τα
λατομεία, αλλά και μικρότερα, ίσως, όπως ο σύγχρονος ρόλος και η διαχείριση του
πρασίνου, η λειτουργία των αστικών πάρκων και η κατάσταση των δέντρων, το
Σχέδιο Αντιπλημμυρικής Προστασίας, η λειτουργία των παιδικών χαρών και των
χώρων άθλησης της νεολαίας στη γειτονιά, η Λαϊκή του Σαββάτου και η λαϊκή
βιολογικών προϊόντων, η λειτουργία των δημοτικών αποχωρητηρίων, η απομάκρυνση
του όρχου οχημάτων από την οδό Κύπρου και το περιβόητο έργο των Νταμαριών της
Μεγάλης Βρύσης, οι στάσεις του αστικού ΚΤΕΛ και η αισθητική εικόνα της πόλης.
Η
απόδοση των δύο Στρατοπέδων στο Δήμο, μια ιστορία εξήντα χρόνων, χωρίς την
ουσιαστική συμμετοχή των δημοτών στη διεκδίκηση, θα παραμείνει «όνειρο
θερινής νυκτός», παρά τα μεγάλα λόγια. Η αξιοποίηση και η ολοκληρωμένη
διαχείριση του χώρου της Πανελλήνιας Έκθεσης Λαμίας δεν πρέπει να γίνει υπόθεση
των ΣΔΙΤ με την ιδιωτικοποίηση του σημαντικού αυτού φιλέτου της πόλης.
Τέλος πάντα υποστηρίζω πως αυτό το μοντέλο λειτουργίας της αυτοδιοίκησης, το
απαρχαιωμένο μοντέλο του δημαρχοκεντρισμού, αποδεικνύεται από τα πράγματα ότι
είναι αναποτελεσματικό, δεν έχει να δώσει κάτι καινούργιο και έχει φθάσει στα
όρια του. Εκ των πραγμάτων η εποχή που διανύουμε, με τις οικονομικές και υγειονομικές
προκλήσεις, απαιτεί ένα άλλο μοντέλο δημοτικής «διαχείρισης» και λειτουργίας,
με τη στροφή στην παραγωγική ανασυγκρότηση της τοπικής οικονομίας, με
διαφάνεια, έλεγχο και συμμετοχή των δημοτών και των φορέων, με την ενίσχυση της
κοινωνικής αλληλεγγύης και με σεβασμό στο περιβάλλον∙ για να μπορέσουμε να
ανταποκριθούμε στις μεγάλες απαιτήσεις και στις προκλήσεις του μέλλοντος με
βιωσιμότητα.
Λαμία,
5/9/2021
https://www.facebook.com/stefanos.stamellos
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου