Αφήστε λίγο έδαφος ακάλυπτο

 Του Χρήστου Φλώρου, αρχιτέκτονα

......Το άρθρο 23 του Κτιριοδομικού Κανονισμού είναι ένα εργαλείο για τον περιορισμό της αντιοικολογικής κάλυψης του εδάφους με σκυρόδεμα και πλακοστρώσεις.......

Α. Προβλήματα από την κάλυψη του εδάφους 
Οι πόλεις, τα χωριά και ακόμα και η ύπαιθρος, συνέχεια κτίζονται.
Δεν είναι όμως μόνο η επιφάνεια των κτιρίων που περιορίζει την έκταση της επιφάνειας του φυσικού εδάφους. Είναι και η κάλυψη των "ακάλυπτων" χώρων των οικοπέδων, καθώς και των κοινόχρηστων υπαίθριων χώρων με σκυρόδεμα και κάθε είδους πλακοστρώσεις.

Ο αστός αφήνει το κέντρο, επειδή του λείπει το πράσινο, και μετακομίζει στα πράσινα προάστια. Σύντομα όμως κόβει δέντρα, και κυρίως πλακοστρώνει τον ακάλυπτο χώρο του οικοπέδου του. Έτσι νοιώθει ότι θα ζήσει σε ένα "καθαρό" περιβάλλον, χωρίς χώμα και χωρίς δέντρα που ρίχνουν φύλλα που του λερώνουν το πλακόστρωτο. Εξάλλου, χωρίς πλακοστρωμένο ακάλυπτο χώρο δείχνει φτωχός...

Οι δήμαρχοι όμως υπερτερούν των απλών πολιτών στη μανία πλακόστρωσης. Νομίζουν, και ίσως σωστά, ότι οι πολίτες τους ψηφίζουν για να πλακοστρώνουν. Τις παραμονές των δημοτικών εκλογών αφηνιάζουν και πλακοστρώνουν ό,τι μπορούν. Πιστεύω ότι αν οι δημοτικές εκλογές γινόνταν σε διαστήματα μεγαλύτερα των τεσσάρων ετών, το περιβάλλον θα ήταν καλύτερο, αφού θα είχε καλυφθεί λιγότερο έδαφος.

Η υπερβολική κάλυψη του εδάφους περιορίζει τη λειτουργία του υδρολογικού κύκλου και δημιουργεί πλήθος προβλημάτων:

- Το νερό της βροχής δεν απορροφάται από το έδαφος και προκαλεί πλημμύρες.
- Συμβάλλει στην αύξηση του φαινομένου της θερμικής νησίδας των πόλεων. Η υπερθέρμανση γίνεται όλο και πιο οδυνηρή στις σημερινές συνθήκες της κλιματικής αλλαγής.
- Κάνει το περιβάλλον λιγότερο υγιεινό.
- Μειώνει την αισθητική ποιότητα των υπαίθριων χώρων.
- Μας αποξενώνει από μια, έστω στοιχειώδη, επαφή με τη φύση.

Εν όψει, επίστρωση με διάτρητα μπετονένια στοιχεία (πηγή: http://www.anelixi.org) 


σχετικά http://oikologein.blogspot.gr/2014/10/blog-post_45.html

Β. Το άρθρο 23 του Κτιριοδομικού Κανονισμού
Όταν ως μέλος της επιτροπής σύνταξης του Κτιριοδομικού Κανονισμού έπρεπε να συμπληρώσω τη διάταξη του ΓΟΚ '73 για την προστασία της δόμησης από τη φύτευση, η οικολογική μου παιδεία με οδήγησε να κάνω το αντίστροφο. Εισηγήθηκα το ισχύον άρθρο 23 του Κτιριοδομικού Κανονισμού για την προστασία της φύτευσης από την δόμηση. Μεταξύ άλλων, νομοθετήθηκε "Ο υποχρεωτικά ακάλυπτος χώρος του οικοπέδου τουλάχιστον κατά τα 2/3 του πρέπει να παραμένει χωρίς επίστρωση για να μπορεί να φυτευθεί".

Επί πολλά χρόνια από τότε που ίσχυσε αυτό το άρθρο, δεν ελέγχονταν από τις πολεοδομίες η εφαρμογή του στις μελέτες για την έκδοση των οικοδομικών αδειών.

Μια φορά, μια υπάλληλος της πολεοδομίας, που ήλεγχε αυστηρότατα μια μελέτη μου, μου ζήτησε να δει την εφαρμογή του άρθρου 23. Αυτό μου συνέβαινε για πρώτη φορά, και μέσα στον ενθουσιασμό μου, τη φίλησα!

Σήμερα, ελέγχεται η εφαρμογή του άρθρου 23 κατά την έκδοση της αδείας, αλλά... μέχρι εκεί. Στην υλοποίηση της μελέτης, σπάνια εφαρμόζεται.
Οι δήμαρχοι δεν έχουν κάτι αντίστοιχο του άρθρου 23 για τους κοινόχρηστους υπάιθριους χώρους, και συνεχίζουν να ασχημονούν.

Γ. Κάποιες αχτίδες αισιοδοξίας 
Υπάρχει ο ισχυρισμός ότι είναι υπερβολική η απαίτηση να μην επιστρώνονται τα 2/3 του ακαλύπτου.

Η απαίτηση θέσεων στάθμευσης, όταν υλοποιείται στον ακάλυπτο του οικοπέδου, μοιάζει μη συμβατή με την εφαρμογή του άρθρου 23.
Υπάρχει όμως λύση και για αυτό. Τα διάτρητα μπετονένια στοιχεία επίστρωσης δημιουργούν επιφάνεια κατάλληλη για στάθμευση αυτοκινήτων που δεν φράζει την απορροφητικότητα του εδάφους και επιτρέπει την ανάπτυξη χλοοτάπητα.

Υπάρχουν αχτίδες αισιοδοξίας στον κοινόχρηστο υπαίθριο χώρο.