Η Δημοκρατία έχει και Δικαιώματα

 

του Παντελή Οικονόμου
Παρέμβαση σε εκδήλωση της Πράσινης Αριστεράς

Αθήνα, 4 Μαρτίου 2024

1.      Θυμάμαι την εποχή που μπήκα στην εργασία με την εβδομάδα των 5 ημερών και τις 4 εβδομάδες άδεια. Από τότε, πάνε πια αρκετά χρόνια, δεκαετίες στην πραγματικότητα, με την τεχνολογία να καλπάζει, δημιουργώντας υπεραξίες ασύλληπτου μεγέθους στην παραγωγική διαδικασία, στην όποια  μορφή της, αλλά και διαμορφώνοντας καινούργιες συνθήκες στην καθημερινή μας ζωή. Αυτός ο νέος πλούτος έχει αυξήσει την κερδοφορία του κεφαλαίου, όχι όμως και της εργασίας. Το πρώτο το είδαμε και συνεχίζουμε να το βλέπουμε, το δεύτερο όχι. Τα ωράρια εργασίας παραμένουν τα ίδια, όποτε δεν επιδεινώνονται σε απασχολήσεις με εποχικά χαρακτηριστικά, με πρώτες ανάμεσά τους τον πρωτογενή τομέα και τον θερινό Τουρισμό ή μερικές απασχολήσεις (Part Time), όπως η διανομή γρήγορου φαγητού. Εν τω μεταξύ, ο «κοινωνικός μισθός» (δημόσια εκπαίδευση, υπηρεσίες υγείας, εξοπλισμός δημόσιας χρήσης και άλλα) περικόπτεται διαρκώς, ενώ διογκώνεται διαρκώς, συνήθως άναρχα, ο αντίστοιχος ιδιωτικός τομέας. Τελικό αποτέλεσμα να μειώνεται η αγοραστική δύναμη της αμοιβής από εργασία και οι συνθήκες της ζωής μας να επιδεινώνονται. Αυτό το δημόσιο αίσθημα δεν αποτυπώνεται μόνο στον δείκτη απαισιοδοξίας στις σφυγμομετρήσεις της κοινής γνώμης, αλλά και στην αυξανόμενη αποχή από τα δημόσια πράγματα, ακόμα και από τις εθνικές εκλογές.

2.      Ας δούμε τώρα ειδικότερα ένα δικαίωμα μας, αυτό στον ελεύθερο χρόνο. Αν αυξήθηκε και με τι κόστος από τότε που μπορούμε να συναλλασσόμαστε ηλεκτρονικά, να επικοινωνούμε με όποιον θέλουμε, όπου και αν βρισκόμαστε, να παράγουμε και να διανέμουμε προϊόντα και υπηρεσίες σε χρόνο μηδέν. Η αλήθεια είναι ναι, ο ελεύθερος χρόνος αυξήθηκε, αλλά όχι για όλους! Τα σύγχρονα μέσα τα οποία διευκολύνουν την χρήση του είναι εδώ, διαθέσιμα όμως επιλεκτικά. Η ενημέρωση και η ψυχαγωγία μέσω τηλεόρασης δεν είναι πια free on air, αλλά συνήθως συνδρομητικές, πέρα από το τέλος υπέρ της Ε.Ρ.Τ. Οι ηλεκτρονικές τραπεζικές συναλλαγές είναι μόνο για όσους εξοικειώνονται με αυτές, συνήθως επιβαρυνόμενες με επί πλέον χρεώσεις. Οι τηλεφωνικές συσκευές, αλλά και οι προσωπικοί υπολογιστές χρειάζονται διαρκώς αλλαγές ώστε να προσαρμόζονται στις νεότερες, συχνά υποχρεωτικές εφαρμογές συναλλαγών και επικοινωνίας. Οι έγκυρες πληροφορίες κοντεύουν να γίνουν κτήμα μόνον ισχυρών του χρήματος οι οποίοι και μπορούν να τις αγοράσουν.

Δεν ακυρώνονται απλώς δικαιώματα, αλλά οι ίδιες οι δημοκρατικές εγγυήσεις τους

3.      Ξέρουμε όλοι ότι στην οικονομική και κοινωνική μας ζωή υπάρχουν ανισότητες των οποίων η εξάλειψη δεν είναι ορατή στο προβλεπτό μέλλον. Άλλο αυτό όμως και άλλο αυτό που ζούμε. Άλλο δικαιώματά μας να είναι σε επισφάλεια, άλλο να ζούμε την απροκάλυπτη κατάργηση τους. Με τα δικαιώματα αυτά να είναι εγγυημένα από νόμους, ακόμα και από άρθρα του Συντάγματος μας! Δεν αντιμετωπίζουμε πια εκπτώσεις δικαιωμάτων μας, αλλά  διασάλευση της δημοκρατικής μας τάξης. Δεν αρκεί πια η υπεράσπιση του ενός ή του άλλου δικαιώματος, της μιας ή της άλλης ομάδας πολιτών. Δεν αρκεί καν η ιεράρχηση τους. Επιβάλλεται η αποκατάσταση δημοκρατικών εγγυήσεων και της ασφάλειας την οποία εξασφαλίζουν στον Έλληνα πολίτη. Βεβαίως η παρακμή αυτή, δεν προέκυψε με την άσκηση φυσικής βίας. Ούτε οι εγχώριες κυβερνητικές πρακτικές προσομοιάζουν αναγκαστικά με αυτές εξουσιαστικών ομάδων άλλων χωρών. Η ουσία όμως παραμένει ότι η ισονομία, η ισηγορία και η ισοπολιτεία στην πατρίδα μας, στην χώρα η οποία υπερηφανευόμαστε ότι γέννησε την Δημοκρατία, δέχονται καθημερινά πλήγματα και οι εκπρόσωποι μας όχι μόνον δεν τις διαφυλάσσουν, όπως οφείλουν, αλλά τις ανέχονται ή και τις υποθάλπουν.

4.      Το, καταδικαστικό για την πατρίδα μας, ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 7^ης Φεβρουαρίου 2024 για την έκπτωση του Κράτους Δικαίου στην Ελλάδα αναφέρεται σε υποθέσεις τις οποίες ήδη γνωρίζαμε. Οι φυσικές και προφορικές απειλές, καθώς και οι καταχρηστικές αγωγές εναντίον δημοσιογράφων από υψηλά ιστάμενους πολιτικούς, περιλαμβανομένων ανθρώπων του περιβάλλοντος του πρωθυπουργού, η παράνομη χρήση λογισμικού παρακολούθησης εναντίον πολιτικών αντιπάλων και δημοσιογράφων, η αυθαίρετη, παράνομη τελικά, ερμηνεία του όρου «απειλή για την εθνική ασφάλεια» από την, υπό την άμεση εποπτεία του Πρωθυπουργού, Ε.Υ.Π., οι πιέσεις προς ανεξάρτητες διοικητικές αρχές, όπως η ΑΔΑΕ και η Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα και ο εκφοβισμός δικαστικών λειτουργών… όλα μας ήταν γνωστά!

Προς «Μνημόνιο Δημοκρατίας»;

5.      Όπως επίσης γνωρίζουμε, με ή χωρίς το ψήφισμα, το σκάνδαλο της «λίστας Πέτσα» με συνέπεια του η  ενημέρωση μας να πολιορκείται από φιλοκυβερνητική προπαγάνδα. Παρεμπιπτόντως, σήμερα τα εμπορικά σήματα της ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑΣ περιήλθαν στην κυριότητα της Alter Ego Media, συμφερόντων Μαρινάκη. Στα Μ.Μ.Ε. από το κρατικό μονοπώλιο ξεπέσαμε σε ιδιωτικό ολιγοπώλιο, με το Ε.Σ.Ρ. και την κυβέρνηση κυριολεκτικά στον καναπέ. Όπως, τέλος, γνωρίζουμε ότι η δικαστική έρευνα για την τραγωδία στα Τέμπη στερείται πολιτικής αμεροληψίας με την άρνηση της κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας να διεξαγάγει έρευνα για δύο πρώην υπουργούς Μεταφορών, όπως ζήτησε η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία. Και βέβαια γνωρίζουμε ότι οι δυο υποθέσεις απώλειας ζωής, ενός οπαδού από μαχαίρωμα και ενός αστυνομικού από ρίψη ρουκέτας, έξω από γήπεδα, παραμένουν η πρώτη ανεξιχνίαστη και η δεύτερη χωρίς ταυτοποίηση όσων την υποκίνησαν και την οργάνωσαν. Στην πραγματικότητα, γνωρίζουμε πια ότι, εδώ και καιρό, το Κράτος Δικαίου στην Ελλάδα δέχεται αλλεπάλληλα πλήγματα και η Δημοκρατία μας αποδυναμώνεται. Ας σημειωθεί ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο καλεί την Κομισιόν να αξιοποιήσει όλα τα διαθέσιμα «εργαλεία» για την αντιμετώπιση των παραβιάσεων των αξιών της Ε.Ε. στην Ελλάδα, ενώ για την υπόθεση Predator ζητά την άμεση συνδρομή της Europol. Έχουμε συνεπώς προειδοποιηθεί ότι, πέρα από την οικονομική, η πατρίδα μας άγεται και προς δημοκρατική επιτήρηση και «προστασία». Και αν δεν θέλουμε να υποστούμε και αυτή την ταπείνωση και τις συνέπιες της καλούμαστε σε δράση πολύπλευρη. Δεν αρκεί τελικά να δώσουμε στους εκπροσώπους μας στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο τους οποίους πρόκειται να αναδείξουμε τον Ιούνιο, εντολή αποτροπής έξωθεν «προστασίας» της Δημοκρατίας μας. Καλούμαστε να συνειδητοποιήσουμε ότι στον τίτλο της εκδήλωσης «Η Δημοκρατία έχει και Δικαιώματα» το ουσιαστικό είναι η Δημοκρατία και όχι τα δικαιώματα. Και βέβαια, ότι εκτός από τα δικαιώματα έχουμε και υποχρεώσεις. Με πρώτη ανάμεσά τους την ενεργοποίηση του άρθρου του Συντάγματος το οποίο εναποθέτει την τήρηση του στον πατριωτισμό μας και σε καμία άλλη αρχή.