42.000 γήπεδα ποδοσφαίρου με τεχνητό χλοοτάπητα αναζητούν εναλλακτική λύση στο καουτσούκ μετά την απαγόρευση της ΕΕ

 

Υπάρχουν περισσότερα από 42.000 γήπεδα τεχνητού χλοοτάπητα στην Ευρώπη, μια αγορά που συνεχίζει να αυξάνεται.
Υπάρχει όμως ένα πρόβλημα: ο σχεδιασμός των περισσότερων από αυτά τα γήπεδα προκαλεί μόλυνση από μικροπλαστικό και μπορεί να βλάψει την ανθρώπινη υγεία.
Τώρα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή απαγόρευσε τους κόκκους καουτσούκ που χρησιμοποιούνται ως υλικό πλήρωσης.
Ιανουάριος 2023.
Ο Λούκας Πέρεζ, επιθετικός της Κάντιθ, ποδοσφαιρικής ομάδας που αγωνίζεται στην πρώτη κατηγορία της Ισπανίας, αποχωρεί από τον σύλλογο.
Παραιτείται από τον μισθό του ύψους ενός εκατομμυρίου δολαρίων και επιστρέφει στην πατρίδα του.
Ετοιμάζει τις βαλίτσες του για να επιστρέψει στην ομάδα της πατρίδας του - την Α Κορούνια - μια Deportivo σε χαμηλές ώρες που επιβιώνει στην τρίτη κατηγορία.
Ο Λούκας επιστρέφει στη λάσπη.
Στο ποδόσφαιρο, και σε πολλά άλλα αθλήματα, συνήθως γίνεται αναφορά στη γη για να μιλήσουμε για αυτό το άθλημα μακριά από τον κόσμο των μεγάλων αστέρων, αυτό το ποδόσφαιρο χωρίς βιντεοδιαιτησία ή "μεγάλα δεδομένα", το ποδόσφαιρο των δρόμων της ζωής.

Η λάσπη.

 

Ωστόσο, η νοσταλγία συχνά επισκιάζει την πραγματικότητα.

Το χωμάτινο ποδόσφαιρο έχει εξαφανιστεί από πολλά μέρη του κόσμου και έχει αντικατασταθεί από το ποδόσφαιρο με τεχνητό χλοοτάπητα.

Τα γήπεδα στα οποία παίζουν οι περισσότερες ομάδες, ανεξάρτητα από την κατηγορία τους, είναι κατασκευασμένα από πλαστικό.
Μόνο στην Ευρώπη, η UEFA εκτιμά ότι υπάρχουν περισσότερα από 42.000 γήπεδα με τεχνητό χλοοτάπητα.
Η αγορά τεχνητού χλοοτάπητα αναπτύσσεται σταθερά τα τελευταία χρόνια και μια έκθεση της Data Bridge Market Research εκτιμά ότι θα συνεχίσει να αυξάνεται με ρυθμό κοντά στο 20% μέχρι τουλάχιστον το 2028, φτάνοντας σε κύκλο εργασιών άνω των 3,5 δισεκατομμυρίων δολαρίων.

Υπάρχει όμως ένα μεγάλο πρόβλημα.
Όπως έχουν σχεδιαστεί, οι περισσότερες από αυτές τις επιφάνειες ρυπαίνουν και βλάπτουν την υγεία.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή μόλις πρότεινε, στο πλαίσιο μιας ευρύτερης δέσμης μέτρων, την κατάργηση της χρήσης ορισμένων ρυπογόνων υλικών (όπως το καουτσούκ) στα γήπεδα ποδοσφαίρου και σε άλλες αθλητικές επιφάνειες με τεχνητό χλοοτάπητα.
Τα γήπεδα αυτά δεν απαγορεύονται καθαυτά, αλλά ο τρόπος σχεδιασμού και κατασκευής τους θα πρέπει να αλλάξει τα επόμενα χρόνια.

 

Ο κανονισμός επηρεάζει ιδιαίτερα το ποδόσφαιρο, αν και ο τεχνητός χλοοτάπητας χρησιμοποιείται και σε άλλα αθλήματα, όπως το ράγκμπι, το χόκεϊ και το τένις.

Η περίπτωση του padel είναι ιδιαίτερη, καθώς τα γήπεδα με τεχνητό χλοοτάπητα που χρησιμοποιούνται σε αυτό το άθλημα δεν χρησιμοποιούν καουτσούκ ή άλλα ρυπογόνα υλικά για την απορρόφηση των χτυπημάτων (χρησιμοποιούν κυρίως άμμο), οπότε ο ευρωπαϊκός κανονισμός δεν τα επηρεάζει.

 

Το πρόβλημα έγκειται στο καουτσούκ

Καθημερινά, εκατομμύρια άνθρωποι παίζουν σε γήπεδα με τεχνητό χλοοτάπητα που χρησιμοποιούν κόκκους καουτσούκ ως υλικό πλήρωσης.
Αυτό το μαλακό υλικό πλήρωσης καθιστά τα γήπεδα πιο ανθεκτικά και ανθεκτικά στις καιρικές συνθήκες, καθώς και συμβάλλει στην απορρόφηση των κραδασμών και την πρόσφυση, σύμφωνα με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Χημικών Προϊόντων (ECHA).
Και οι κόκκοι κατασκευάζονται ως επί το πλείστον από πεταμένα ελαστικά, τεμαχισμένα σε μικρότερα κομμάτια.

 

Αυτό το κοκκώδες υλικό περιέχει συχνά χημικές ουσίες που είναι δυνητικά επιβλαβείς για την ανθρώπινη υγεία, όπως πολυκυκλικούς αρωματικούς υδρογονάνθρακες ή μέταλλα.
Επιπλέον, οι κόκκοι συμβάλλουν επίσης στη ρύπανση από μικροπλαστικά, καθώς μπορούν να εξαπλωθούν στο περιβάλλον από τα γήπεδα μέσω του νερού της βροχής ή των αθλητικών παπουτσιών και των ρούχων, αναφέρει ο ECHA.
Ο οργανισμός εκτιμά ότι κάθε χρόνο, μόνο στην Ευρώπη, περίπου 16.000 τόνοι μικροπλαστικών που παράγονται από αυτές τις επιφάνειες από καουτσούκ καταλήγουν στο περιβάλλον.

Στην πραγματικότητα, το κοκκώδες υλικό πλήρωσης από καουτσούκ είναι η μεγαλύτερη πηγή εκπομπών μικροπλαστικών (εντός εκείνων που προστίθενται σκόπιμα στα προϊόντα, όπως συμβαίνει και με τα καλλυντικά με πλαστικές μικροσφαιρίδια).
Αυτή είναι η άποψη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η οποία έχει απαγορεύσει τη χρήση τους στην τελευταία δέσμη κανόνων της για τη μείωση της μικροπλαστικής ρύπανσης.
Ωστόσο, προκειμένου να δοθεί χρόνος στους ιδιοκτήτες να αναζητήσουν εναλλακτικές λύσεις, η απαγόρευση θα εφαρμοστεί σε οκτώ χρόνια.

 

"Μέχρι το 2015, όταν άρχισαν να εμφανίζονται οι πρώτες μελέτες σχετικά με την τοξικότητα αυτού του τύπου υλικού, το μερίδιο αγοράς του υλικού πλήρωσης από ελαστικό από τεμαχισμένα ελαστικά ξεπερνούσε το 90%", εξηγεί ο Salvador Navarro, επικεφαλής του ευρωπαϊκού προγράμματος LIFET4C, το οποίο συντονίζεται από την εταιρεία Green World Compounding (GWC), με έδρα την πόλη Alhama της Μούρθια, και έχει ως στόχο την ανάπτυξη μιας κυκλικής και ασφαλούς λύσης για γήπεδα συνθετικού χλοοτάπητα.

"Ο ευρωπαϊκός κανονισμός αναφέρεται μόνο στα μικροπλαστικά, σωματίδια κάτω των 5 χιλιοστών.
Με άλλα λόγια, αφήνει λίγο ανοιχτή την πόρτα για τη χρήση αυτού του είδους υλικού πλήρωσης, αρκεί να μην είναι μικροπλαστικό και να μην διασπάται σε μικροπλαστικό", προσθέτει ο Navarro.
"Επιπλέον, υπάρχει και μια άλλη μεταβλητή: επιτρέπεται η χρήση σωματιδιακής ύλης εφόσον μπορεί να αποδειχθεί ότι η ποσότητα υλικού που διαρρέει στο περιβάλλον είναι το πολύ 7 γραμμάρια ανά τετραγωνικό μέτρο.
Αυτό ανοίγει την πόρτα για τη χρήση συστημάτων περιορισμού στις αθλητικές εγκαταστάσεις που διατηρούν το πληρωτικό υλικό στο σύστημα".

 

Ποιες είναι οι εναλλακτικές λύσεις από τη χρήση καουτσούκ σε τεχνητό χλοοτάπητα;

Οι μηχανικές ιδιότητες του καουτσούκ, το χαμηλό του κόστος και το γεγονός ότι χρησιμεύει ως δεύτερη ζωή για τα μεταχειρισμένα ελαστικά το έχουν καταστήσει μια ευρέως χρησιμοποιούμενη λύση τα τελευταία χρόνια.
Ωστόσο, η ανάγκη να μειωθεί η ρύπανση από μικροπλαστικά και, ταυτόχρονα, να αντιμετωπιστούν τα προβλήματα υγείας που μπορούν να προκαλέσουν οι ουσίες που προέρχονται από το καουτσούκ έχει πολλαπλασιάσει τις προσπάθειες για την αναζήτηση εναλλακτικών λύσεων.

 

"Στο έργο LIFE4TC, προτείνουμε ένα σύστημα που αποτελείται από έναν χλοοτάπητα που έχει αναπτυχθεί για να χρησιμοποιεί σωματίδια μεγαλύτερα από 5 χιλιοστά, ένα σύστημα αποστράγγισης που εμποδίζει τη διαφυγή των σωματιδίων στο περιβάλλον και ένα υλικό πλήρωσης με βάση το ecolastene, ένα υλικό που έχουμε αναπτύξει στο GWC", λέει ο Navarro.
"Είναι κατασκευασμένο από ανακυκλωμένο πλαστικό γεωργικής προέλευσης με μέγεθος σωματιδίων μεγαλύτερο από πέντε χιλιοστά και δεν υποβαθμίζεται με τη χρήση ή την υπεριώδη ακτινοβολία.
Επιπλέον, προσθέτει, διευκολύνει την ανακύκλωση του τεχνητού χλοοτάπητα στο τέλος της ωφέλιμης ζωής του και συνεπάγεται τη χρήση κατά τέσσερις φορές λιγότερων υλικών από ό,τι στην περίπτωση του καουτσούκ.

Ενώ το ecolastene είναι η συνθετική εναλλακτική λύση, έχουν εμφανιστεί και άλλες λύσεις βιολογικής προέλευσης.
Για παράδειγμα, η ισπανική ομάδα ποδοσφαίρου της πρώτης κατηγορίας Betis χρησιμοποιεί φελλό ως υλικό πλήρωσης σε όλες τις τεχνητές εγκαταστάσεις χλοοτάπητα στην αθλητούπολή της.
Στην περίπτωση αυτή, το κύριο μειονέκτημα σε σύγκριση με το καουτσούκ είναι ότι τα γήπεδα χρειάζονται περισσότερη συντήρηση και η διάρκεια ζωής του φελλού είναι μικρότερη.

 

"Το νερό είναι το μεγάλο περιβαλλοντικό πρόβλημα που αντιμετωπίζει η ανθρωπότητα", καταλήγει ο Salvador Navarro.
"Αν δεν υπάρχει τεχνητός χλοοτάπητας, δεν μπορεί να υπάρξει αθλητισμός με γρασίδι, η ποσότητα νερού που θα χρειαζόταν για την άρδευση όλων αυτών των γηπέδων θα το καθιστούσε μη βιώσιμο.
Έτσι, η λύση του τεχνητού χλοοτάπητα εξακολουθεί να φαίνεται να είναι η καλύτερη εναλλακτική λύση για ένα ποδόσφαιρο που δεν θέλει να επιστρέψει στη λάσπη των απαρχών του.
Αλλά χωρίς μικροπλαστικά.