Πλατεία Κανάρη

 

Του Γιάννη Σχίζα

Αυγή 2.4.22

Την είπαν Πλατεία Κανάρη, όμως το όνομα  «Κυψέλη» υπερίσχυσε  . Προς τη μια πλευρά η προέκτασή της ήταν η περίφημη  «Φωκίωνος Νέγρη», που μέχρι τη δεκαετία του  1970  ήταν  σαν το σημερινό Κολωνάκι, που έδωσε έμπνευση για έργα όπως «Το ρεμάλι της Φωκίωνος Νέγρη»,  «Μια Ιταλίδα στην Κυψέλη» κλπ. Προς το άλλο τμήμα της  ανηφόριζε στην οδό Βελβενδούς και έφτανε στον κινηματογράφο Κολοσαίον, όπου είχαμε δει την «Αυτοκρατορία των αισθήσεων» - περίφημο έργο εποχής….

Έλα όμως  που – σύμφωνα  με το Διονύση Τσακνή – όσο  περισσότερες  είναι οι εκπλήξεις,  τόσο πιο μεγάλη η πόλη….Έλα που  η  Πλατεία Κανάρη ή Κυψέλης επρόκειτο να δείξει με αρνητικό τρόπο το μέγεθος αυτής της πόλης , καθώς από πλατεία κατάντησε γιαπί. Για χατίρι του μετρό η πλατεία  εκκαθαρίστηκε  από δέντρα, παγκάκια, ένα σιντριβάνι, μια προτομή του  Κανάρη. Και σε μια πολυάνθρωπη συνοικία όπως η Κυψέλη, με την πυκνότητα πληθυσμού να φέρεται ως πρωταθλητική στην Αθήνα,  η τοπική κοινωνία άρχισε να βιώνει   την έλλειψή της : Γιατί ήταν το στέκι πολλών εκδηλώσεων, εκεί έμπαινε το Χριστουγεννιάτικο δέντρο, εκεί τα μικρά παιδιά παίζανε ποδόσφαιρο, εκεί κάποιοι Αλβανοί επιδίδονταν σε ένα μυστήριο παιχνίδι – κάτι μεταξύ ταβλιού και πρέφας.

Γι αυτήν έγραψε η Κική Δημουλά  το «πένθος στην πλατεία Κυψέλης» :  «απροσχεδίαστα, απότομα σχεδόν - η νέα κόρη του-ένα μικρό περίπτερο, δικό της-άνοιξε στον θάνατο-τα είκοσι της χρόνια - πριν τελειώση»…

  Οι πλατείες αλλάζουν βέβαια, η Ομόνοια του Γιώργου Ιωάννου με τα ομοφυλόφιλα στέκια  δεν είναι η Ομόνοια του Φίλιππα Φιλίππου με τους μπασκετικούς θριάμβους , κι αυτή με τη σειρά της  δεν είναι η σύγχρονη Ομόνοια : Όμως άλλο αλλαγή και άλλο μια  τέτοια σεισμική μεταβολή  του αστικού τοπίου.

Για το μετρό γράφτηκαν πολλά πριν από  την περίοδο της κατασκευής του, κάποιοι μάλιστα  μίλησαν για εναέριο μετρό (!) που θα άφηνε ανέγγιχτους τους αρχαιολογικούς θησαυρούς της Αθήνας, ο Τρίτσης το ήθελε εν μέρει υπόγειο και εν μέρει επιφανειακό,  πάντως το μετρό παγιώθηκε να είναι όπως είναι , με τα προβλήματα της υπογειοποίησης και της  αισθητικής στη μετακίνηση  . Τώρα κάποιοι θέλουν  να εξαιρέσουν την πλατεία Εξαρχείων από επεμβάσεις , όμως αυτό δεν κάνει «εναλλακτική πρόταση» στη χωροθέτηση μιας τόσο κρίσιμης για την πόλη  χρήσης…