"Κόστος Πράσινης Μετάβασης και Απανθρακοποίηση Νήσων"

 

 

 

Μια επίκαιρη συζήτηση για την πράσινη μετάβαση των νησιών μας

και την μετατροπή τους σε κοιτίδες καινοτομίας μέσα από επενδύσεις

στον τομέα της ενέργειας και του περιβάλλοντος.

 

31 Μαρτίου 2022

 

 

"Κόστος Πράσινης Μετάβασης και Απανθρακοποίηση Νήσων" ήταν ο τίτλος της ιδιαίτερα επίκαιρης εκδήλωσης, που συνδιοργανώθηκε από την ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ Περιβάλλοντος και Πολιτισμού (ΕΛΛΕΤ) και την Ελληνική Εταιρεία Ενεργειακής Οικονομίας (ΗΑΕΕ), στις 29 Μαρτίου 2022, με την συμμετοχή των:

·      Αλεξάνδρας Σδούκου, Γενικής Γραμματέως Ενέργειας και Ορυκτών Πρώτων Υλών του ΥΠΕΝ,

·      Χάρη Δούκα, Αναπληρωτή Καθηγητή ΕΜΠ και Προέδρου Συμβουλίου Ενέργειας & Φορολογικής Μεταρρύθμισης της ΕΛΛΕΤ,

·      Κώστα Ανδριοσόπουλου, Καθηγητή του Audencia Business School & CEO της Akuo Energy Greece

·      και Κατερίνας Ηλιάδου, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Νομικής Σχολής του ΕΚΠΑ.

Κύριο αντικείμενο της συζήτησης ήταν η πράσινη μετάβαση των νησιών μας και η μετατροπή τους σε κοιτίδες καινοτομίας μέσα από επενδύσεις στον τομέα της ενέργειας και του περιβάλλοντος.

Όπως ανέφερε η κα Αλεξάνδρα Σδούκου, η πράσινη ενεργειακή μετάβαση είναι ιστορική προτεραιότητα, η οποία ενισχύεται και επιταχύνεται με την Ουκρανική κρίση, με στόχο να επιτευχθεί η ενεργειακή ασφάλεια και αυτονομία της χώρας. Τα χρηματοδοτικά εργαλεία για τη μετάβαση είναι πολλαπλά και άμεσα διαθέσιμα, με κυριότερο το Ταμείο Ανάκαμψης, η πρόβλεψη του οποίου για πράσινες δράσεις ανέρχονται σε 5-6 δις ευρώ. Για τα νησιά, το Ταμείο Απανθρακοποίησης θα χρηματοδοτήσει επενδύσεις που θα βασίζονται σε τρεις πυλώνες ανάπτυξης, λαμβάνοντας πόρους από τις δημοπρασίες αδιάθετων ρύπων ύψους 1-2 δις ευρώ.

Πρώτος Πυλώνας είναι η αλλαγή του ενεργειακού μοντέλου παραγωγής που βασίζεται στο πετρέλαιο με την ευρύτερη διείσδυση ΑΠΕ, με μορφή υβριδικών έργων με αποθήκευση και με τα μεμονωμένα Φ/Β και αιολικά στα νησιά που θα διασυνδεθούν στο ηπειρωτικό σύστημα.

Δεύτερος Πυλώνας είναι οι προγραμματισμένες διασυνδέσεις, όπως είναι η Δ’ Φάση των Κυκλάδων, η μεγάλη διασύνδεση της Κρήτης έως το 2024 και οι διασυνδέσεις του Β. Αιγαίου και των Δωδεκανήσων έως το τέλος της δεκαετίας, οι οποίες επιταχύνονται και χρηματοδοτούνται με ένα μέρος του προϋπολογισμού από το Ταμείο Απανθρακοποίησης.

Τρίτος Πυλώνας είναι η εξοικονόμηση ενέργειας με το σχεδιασμό ειδικών προγραμμάτων στα νοικοκυριά, τα δημόσια κτίρια και τις επιχειρήσεις των νησιών.

Σημαντικό ρόλο στην ενεργειακή μετάβαση θα διαδραματίσουν τα λεγόμενα GR-Eco Islands, με οδηγό την Χάλκη, με συγκεκριμένες επιλέξιμες δράσεις στην διαχείριση απορριμμάτων και υδατικών πόρων και την ενεργό εμπλοκή των ενεργειακών κοινοτήτων στην παραγωγή καθαρής ενέργειας. Προτεραιότητα θα δοθεί στα μικρά μη διασυνδεδεμένα νησιά με δύσκολη πρόσβαση και ρυπογόνο παραγωγή ενέργειας.

Ο κ. Χάρης Δούκας αναφέρθηκε στη μεγάλη σημασία των διασυνδέσεων, η οποία μπορεί να μειώσει το κόστος των ΑΠΕ με την αυξημένη διεσπαρμένη παραγωγή και την έλλειψη συστημάτων αποθήκευσης. Η ΕΛΛΕΤ δίνει έμφαση στην ενεργειακή μετάβαση στα νησιά, καθώς και στη διατήρηση της πολιτιστικής κληρονομιάς τους. H ισόρροπη ανάπτυξη των ΑΠΕ στο κάθε νησί, όπως και τα αντισταθμιστικά οφέλη είναι ζητήματα, που χρήζουν διερεύνησης. Η τοπική αποδοχή των έργων ΑΠΕ με επίκεντρο την συνδιαμόρφωση και την συνιδιοκτησία από την τοπική κοινωνία είναι πολύ σημαντική, όπως και η αξιοποίηση όλων των διαθέσιμων τεχνολογιών ΑΠΕ, όπως η γεωθερμία, η βιομάζα και τα υπεράκτια αιολικά. Τέλος, πρότεινε την ενσωμάτωση ενός νέου πυλώνα, για την ανάδειξη και αξιοποίηση της παραδοσιακής αρχιτεκτονικής των νησιών, στον οποίο θα καταγράφονται όλες οι μέθοδοι και πρακτικές του βιοκλιματικού σχεδιασμού - πρακτικών και μεθόδων - με στόχο την αξιοποίηση τους για την ενεργειακή αναβάθμιση των κτιρίων των παραδοσιακών οικισμών.

Πολύ σημαντική είναι η μόχλευση των κεφαλαίων από το Ταμείο Απανθρακοποίησης, η οποία αναμένεται να ανέλθει στα περίπου 4 δις ευρώ, όπως ανέφερε ο κ. Κώστας Ανδριοσόπουλος. Ιδιαίτερα σημαντικές, εκτός των πυλώνων που ανέφερε η κα Σδούκου, είναι οι πράσινες μεταφορές όπως και η ανάπτυξη υποδομών cold ironing στα λιμάνια. Παράλληλα, γίνεται συζήτηση για την ένταξη των πλωτών αιολικών στις επιλέξιμες δράσεις του ταμείου απανθρακοποίησης. Η επιτάχυνση της πράσινης μετάβασης πέρα από τις κατάλληλες πολιτικές χρειάζεται και την κοινωνική αποδοχή, που έρχεται μέσα από τα ανταποδοτικά οφέλη και τις καλές πρακτικές, που ήδη εφαρμόζονται στο εξωτερικό, όπως είναι η αγροτική παραγωγή με φωτοβολταϊκά στα θερμοκήπια και το διάλογο με την τοπική κοινωνία. Η αξιοποίηση εργαλείων, όπως οι ενεργειακές κοινότητες και το net metering πρέπει να εφαρμοσθούν στα πλαίσια ενός αποκεντρωμένου μοντέλου. Η αύξηση της ενεργειακής αυτονομίας είναι πολύ σημαντική, καθώς το πετρέλαιο, βασικό καύσιμο παραγωγής και κατανάλωσης ενέργειας, αυξάνεται με ραγδαίους ρυθμούς, αυξάνοντας το οικονομικό κόστος της ενέργειας, παράλληλα με το περιβαλλοντικό.

Η κα Κατερίνα Ηλιάδου τόνισε ότι δεν πρέπει να υπάρχουν αντιφάσεις στο νομικό πλαίσιο, γιατί αυτό δημιουργεί αβεβαιότητα και πρέπει να θωρακισθούν οι διοικητικές πράξεις με κανόνες καλής νομοθέτησης για την επενδυτική ασφάλεια. Ιδιαίτερης σημασίας είναι η δημιουργία του σεβασμού στο νομικό πλαίσιο το οποίο πρέπει να χαρακτηρίζεται από σταθερότητα και σαφήνεια, χωρίς αιφνίδιες αλλαγές. Το κράτος πρέπει να δημιουργεί τις προϋποθέσεις για συμμετοχικές διαδικασίες για την ενίσχυση της κοινωνικής δικαιοσύνης και την ενσωμάτωση των οφελών που προκύπτουν από την ένταξη πράσινων τεχνολογιών. Ο ρόλος του κράτους είναι προστατευτικός, ρυθμιστικός για τον ανταγωνισμό, και μοχλεύει την ανάπτυξη της χώρας.

 

Μπορείτε να παρακολουθήσετε την συζήτηση στον σύνδεσμο: https://www.youtube.com/watch?v=LRxkz6royrU

 

 

Για περισσότερες πληροφορίες, επικοινωνήστε με τα γραφεία της ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ  Περιβάλλοντος & Πολιτισμού: κα Κ. Στεμπίλη - Τηλ: 210 - 32 25 245 & 210 - 32 26 693.

E-mail: sepi@ellinikietairia.gr

www.ellet.gr