Ο θεός του ελληνικού μπάσκετ δεν βεβηλώνεται από κανέναν

του Νίκου Τζαβάρα
Αν ο Μαϊκλ Τζόρνταν αποφάσιζε να ασχοληθεί με το γκολφ, τότε ίσως να μιλούσαμε για έναν καλό παίκτη του συγκεκριμένου αθλήματος, επιπέδου Τάιγκερ Γουντς. Αν ο Νίκος Γκάλης αποφάσιζε να ασχοληθεί με την πυγμαχία (οι προπονητές, στην Αμερική, που είχαν διαγνώσει τα σωματικά του προσόντα τον ωθούσαν να ασχοληθεί με το μποξ) τότε ίσως να τον μάθαιναν μερικοί λάτρεις του χώρου. Αν,αν…αν…πόσα «αν» θα μπορούσα να γράψω. Όμως με τα «αν» δεν γράφεται η ιστορία. Την ιστορία την γράφουν οι λίγοι. Οι εκλεκτοί. Κι αν μιλήσουμε για την ιστορία του ελληνικού μπάσκετ τότε ένα πρόσωπο φέρνουμε όλοι στην μνήμη: Νίκος Γκάλης! Αν υπήρχε Θεός της πορτοκαλί μπάλας (με τα σπυριά όπως έλεγε και ο αείμνηστος Φίλιππος Συρίγος), τότε πάλι για τον Γκάλη θα κάναμε λόγο.
Ο Νίκος Γκάλης παρέλυε το κράτος!!!
Ο Νίκος Γκάλης ήταν η αιτία που παρέλυε, κυριολεκτικά, η χώρα κάθε Πέμπτη! Σταματούσαν τα πάντα. Ερήμωναν οι δρόμοι. Τα μαγαζιά έκλειναν νωρίτερα από το ωράριό τους για να προλάβουν να δουν τον «γκάνγκστερ» και την παρέα του. Αν κυκλοφορούσες έξω την ώρα του ματς τότε θα ήσουν απελπιστικά μόνος, θαρρείς και δεν υπήρχε άνθρωπος. Ψυχή ζώσα. Οι ευρωπαϊκοί αγώνες του Άρη ήταν μια ιεροτελεστία για κάθε ελληνική οικογένεια, μυσταγωγία. Όλα τα μέλη της καθηλωμένα μπροστά από την τηλεόραση για να θαυμάσουν τον «αυτοκράτορα της Ευρώπης». Κάθε λογής ηλικίας και φύλου άτομα, κι ας μην καταλάβαιναν, ας μην είχαν παίξει ποτέ τους μπάσκετ, ας μην είχαν δει καν γήπεδο, στηνόντουσαν μπροστά από την οθόνη…καθώς ήταν η ιερή στιγμή που έπαιζε ο Γκάλης!
Θυμάμαι και ανατριχιάζω από δέος, με πόση θέρμη και στόμφο έρχονταν στο σπιτικό μας ο παππούς και η γιαγιά μου, επειδή δεν είχαν σπίτι τους τηλεόραση, για να δούμε όλοι μαζί τον Γκάλη. Άνθρωποι μεγαλωμένοι στην επαρχία, αγρότες, που δεν είχαν ιδέα τι θα πει μπάσκετ. Ήταν μόνιμοι θαμώνες, σίγουρη βίζιτα, που λένε, κάθε Πέμπτη. Θυμάμαι επίσης πως η συγκεκριμένη ημέρα ήταν η πιο «διαβαστερή», τόσο δική μου, όσο και των φίλων μου…που μπρος στην επιβράβευση από τους γονείς μας για να μας επιτρέψουν να δούμε το βράδυ τον Άρη, διαβάζαμε μέχρι και τις εγκυκλοπαίδειες του θαλασσοπόρου εξερευνητή Ζακ Υβ Κουστώ που κοσμούσαν μέχρι τότε τις βιβλιοθήκες στην σαλοτραπεζαρία μας. Σημειωτέον, πως οι ώρες που διεξάγονταν οι αγώνες του Άρη, ήταν απαγορευτικές για κάθε μαθητή (σ.σ. γύρω στις 22:00 μ.μ.) και κάθε εργαζόμενο που σηκωνόταν νωρίς το πρωί για τον κάματο. Όμως ήταν η διασκέδασή των ελλήνων. Μια νέα μόδα κουλτούρας στα νυχτερινά κέντρα, καθώς πολλοί καλλιτέχνες ζούσαν τον μπασκετικό Άρη τόσο πολύ που παρέφραζαν τα τραγούδια τους όπως η Μαρινέλλα, ο Πάριος, ο Βελλής κ.α. και το γνωστό άσμα: «Με τον Γκάλη, τον Γιαννάκη, τον Φιλίππου και τ’άλλα παιδιά…», που δονούσε, συθέμελα, τις εξέδρες του Παλέ ντε σπορ και σιγοτραγουδιόταν στις οικοδομές, στις στάσεις των λεωφορείων, στα περίπτερα, στου δρόμους, παντού, ειδικά αν την προηγούμενη βραδιά είχε κερδίσει ο Άρης. Όταν έχανε, μαράζωνε η πλάση. Εθνικό πένθος! Έχουν ριζωθεί βαθειά μέσα στην ψυχή μου, οι αλήστου μνήμης ημέρες μετά τις τρεις (κατά σειρά σε Final Four) αποτυχημένες συμμετοχές του «αυτοκράτορα» να κατακτήσει το βαρύτιμο τρόπαιο, το οποίο θα τον εδραίωνε και τυπικά στον μπασκετικό του θρόνο. Τραγωδία, το πρώτο θέμα που έπαιζε στα Μ.Μ.Ε. της εποχής. Κανείς δεν μπορούσε να μιλήσει από την στεναχώρια. Άνθρωποι περίλυποι και σκεπτικοί, λες κι έχασαν ένα πολύ δικό τους πρόσωπο. Ο Άρης δεν ήταν μόνο η ομάδα των αρειανών ή μια από τις ομάδες της Θεσσαλονίκης, ο Άρης ήταν η ομάδα της Ελλάδας! Κι ο Νίκος Γκάλης ήταν ο ηγέτης που ένωνε όλους τους έλληνες. Ο συνδαιτυμόνας συναισθημάτων, συζητήσεων και εθνικής υπόληψης. Όλες οι ομάδες, οι αντίπαλοι και η Ευρώπη ασχολούνταν με το «φαινόμενο Γκαλίνιο» και τον Άρη. Είχε τον απόλυτο σεβασμό και την αναγνώριση των πάντων. Λατρεύονταν από όλους σαν Θεός. Αν έβαζε υποψηφιότητα να αναλάβει τα ηνία της χώρας ως πρωθυπουργός, τότε θα τον ψήφιζαν ακόμη και οι πέτρες…!
Η ύψιστη αμαρτία προς στο πρόσωπο του Θεού…
Ένας Ισπανός (δεν παίρνω κι όρκο γι’αυτό) καλλιτέχνης γκράφιτι, ονόματι Antonio Rodriquez, έφτιαξε μια εξαιρετική απεικόνιση του Νίκου Γκάλη, έξω από τις εγκαταστάσεις του Πανελληνίου συλλόγου -στο Ζάππειο και πέριξ του Εθνικού Κήπου- λίγο πριν από κάτι μήνες. Προφανώς, ο ίδιος με την συγκεκριμένη έμπνευσή του στον τοίχο του παλαιού σπιτιού, θέλησε να μας θυμίσει την παγκόσμια αναγνώριση αυτού του ανθρώπου και το πανθομολογούμενο κύρος σε όλα τα μήκη και πλάτη της γης. Ενδεχομένως, να ήθελε να μας πει, μέσα από την τέχνη του, πως αυτός ο άνθρωπος αν ήταν συμπατριώτης του στην χώρα του θα αποτελούσε ένα εθνικό σύμβολο, μια εθνική παρακαταθήκη και κληρονομία…
Στην χώρα που γέννησε τον πολιτισμό και τον αθλητισμό όμως, δεν ισχύει κάτι τέτοιο. Διότι είναι μια χώρα που καταπίνει τα παιδιά της, δεν τα προστατεύει. Και δεν αναφερόμαστε μόνο σε εκείνα τα παιδιά όπου με τα κατορθώματά τους την ανέδειξαν και τη διαφήμισαν παντού, αλλά και στις μετέπειτα γενεές, αυτές που θα δωρίσουν το μεγαλείο τους σε μια ξένη χώρα που θα τα φιλοξενήσει εγκάρδια και θα τα αναγνωρίσει.
Δεν λυπάμαι τόσο γι’ αυτούς που βεβήλωσαν με χρώμα σπρέι το ομοίωμα του Γκάλη και το κατέστρεψαν, γιατί είναι κάτι παραπάνω από σίγουρο πως αν τους έδινες την επιλογή να διαλέξουν ένα χρώμα για να βάψουν την ιστορία της ζωής τους, πάλι το μαύρο θα επέλεγαν. Σκότος και έρεβος. Το λυπηρό είναι οι άνθρωποι που θα φέρουν ως παιδιά τους, μια μέρα, σε αυτόν το μάταιο κόσμο αυτά τα άτομα, τι ιστορία θα τους μάθουν; Με ποιες αρετές θα νουθετηθούν και θα γαλουχηθούν ως η μετέπειτα εξέλιξη της Ελλάδας;

Η ευθύνη ξεκινάει από εμάς κι έπειτα από την πολιτεία!
Οι μπασκετμπολίστες πήραν θέση –για το θέμα- μέσω του επίσημου λογαριασμού του ΠΣΑΚ (Πανελλήνιος Σύνδεσμος Αμειβομένων Καλαθοσφαιριστών) στο twitter: «Πόσο ντροπή; Εσύ που κατέστρεψες το εκπληκτικό γκράφιτι του “θρύλου” να ξέρεις πως χάρη σε αυτόν και την παρέα του, τα περισσότερα παιδιά ασχολούνται σήμερα με τον αθλητισμό και σίγουρα πολλοί συγγενείς σου».
Πράγματι, ο λόγος που δημιουργήθηκαν γήπεδα μπάσκετ στην χώρα ήταν ο Γκάλης, ό λόγος που ασχολήθηκαν πολλά παιδιά με τον αθλητισμό και απέφυγαν εξαρτήσεις και δύσβατους σκοτεινούς δρόμους ήταν ο Γκάλης. Το φως στην ρημαγμένη ψυχή των ελλήνων, μέχρι πρότινος, κι ο περιούσιος που τους έδειξε τη γη της επαγγελίας του μπάσκετ και του αθλητισμού ήταν ο Γκάλης. Τι κάνουμε όμως εμείς για να συνεχίσουμε το έργο, ενός μεγάλου αθλητή εντός κι εκτός παρκέ με ήθος και σεμνότητα; Να διαφυλάξουμε, να προασπίσουμε και να μεταλαμπαδεύσουμε στις μετέπειτα γενεές αυτό το συναίσθημα που βιώσαμε, εκεί κοντά στα τέλη της δεκαετίας του ’80 και στις αρχές της επόμενης; Πόσα περιμένουμε να κάνει η πολιτεία, πόσες ευθύνες θα της ρίξουμε όταν εμείς οι ίδιοι δεν σεβόμαστε την ίδια την ιστορία του ελληνικού μπάσκετ; Που σταματά και που ολοκληρώνεται η δική μας ευθύνη, που είχαμε την ευλογία να βιώσουμε αυτές τις ανεπανάληπτες στιγμές και τα συναισθήματα που μας έκανε να νιώσουμε ο Νίκος Γκάλης; Η ιστορία του ελληνικού μπάσκετ δεν γράφτηκε από τον Νίκο Γκάλη, γιατί απλούστατα ο Νίκος Γκάλης είναι η ιστορία του ελληνικού μπάσκετ! Κι έχουμε χρέος και ευθύνη, όλοι μας, να το μάθουμε στα παιδιά μας, για να το διδάξουν κι εκείνα στα δικά τους παιδιά. Ο Θεός του ελληνικού μπάσκετ Νίκος Γκάλης, δεν μπορεί να βεβηλωθεί από κανέναν, εκτός αν το αφήσουμε εμείς να συμβεί…