Για τα πανηγύρια

Ήμουνα  πριν από 30 χρόνια  στην Ουαλία και είχα εντυπωσιασθεί από τα πολιτιστικά «δρώμενα που ήσαν εν δράσει » κατά την θερινή περίοδο, καταλαμβάνοντας   μάλιστα  θέση σε ένα ευμέγεθες  έντυπο,  το οποίο διανέμονταν δωρεάν…

Λέω : Τα «δρώμενα που ήσαν εν δράσει », ως  ευθεία βολή κατά του βερμπαλιστικού πνεύματος, που αναδύθηκε  σε  μια πορεία υπέρβασης  -  των παραδοσιακών πανηγυριών από  τις γιορτές νέου τύπου, των γιορτών  από  τα φεστιβάλ, των «συμβατικών» φεστιβάλ από τα φεστιβαλοειδή  νταβαντούρια. Ο γελοιογράφος  Ιωάννου το είπε καλύτερα από όλους : «Η δομή της στρουχτούρας» …..

Η δυναμική των πραγμάτων  έφερε ανάλογη  παραγωγή  αναψυχής  και στην Ελλάδα. Σήμερα έστω και υπό συνθήκες κρίσης, έχουμε θρησκευτικά ή   θρησκευτικοφανή πανηγύρια, έχουμε εορτές των μούρων ή της μελιτζάνας ,  έχουμε φεστιβάλ  πολιτιστικά ή   υβριδικά. Κι από κοντά σε όλα αυτά,  η   πανδαμάτωρ τουριστική βιομηχανία προστρέχει  σε     γενικότερους εκσυγχρονισμούς και εξωραϊσμούς.   Ενδεχομένως, σ’ αυτούς να οφείλεται το   ότι  τώρα πλέον  δεν κολλάνε χαρτονομίσματα στο μέτωπο του τραγουδιστή και του κλαρινετζή, αλλά τα ρίχνουν σε ένα  περιφερόμενο καλάθι….

Δεν νοσταλγώ το παλιό πανηγυριώτικο στυλ , με τις ιδωτικοποιημένες πίστες

(ένεκα παραγγελιάς…), με τις χρυσοδοντο-φόρες τραγουδίστριες, με τις μουσικές στη διαπασών, κι ακόμη με το  μαλλί της γριάς,  το φως ασετυλίνης επί ξηρών καρπών  και  «το χριστό σας τη παναγία σας με ένα τάληρο» - κάποιων πωλητών  εικόνων. Αλλά και δεν   ανήκω σε αυτούς που  εξανίστανται  μπροστά σε   διάφορους αγγλοπρεπείς νεολογισμούς και  που θα έφταναν να απαιτήσουν την μετονομασία ενός  river party στον Αλιάκμονα σε  «Παραποτάμια  μέθεξη»… Απλώς διατείνομαι  λόγω ιδίας (αν και αποσπασματικής ) πείρας, ότι αυτή η  παραγωγή «γεγονότων» στην καλοκαιρινή περίοδο είναι μάλλον  πληθωριστική παρά πληθωρική. Συντίθεται δηλαδή κυρίως από στοιχεία μικρής, αλλά φουσκωμένης αξίας…

Τα πολιτιστικά γεγονότα έχουν κάτι από την πυρηνική φυσική, δηλαδή προϋποθέτουν  μια κρίσιμη μάζα . Ιδιαίτερα οι «αναβιώσεις» εθίμων ,  χρειάζονται περισσότερη ψυχή και  κοινωνική  συναίνεση παρά διαφήμιση και προβολή, για να σταθούν στα πόδια τους για  μια νέα  ζωή. Έχω υπόψη μου  την αναφορά του τουριστολόγου Πάρι Τσάρτα, σε ένα ισπανικό έθιμο με επίκεντρο την πόλη Αλγκάβρε, του οποίου ζητήθηκε η επανάληψη λόγω μεγάλης τουριστικής  ζήτησης, και το οποίο εξ αυτού ακριβώς  του λόγου σουργελοποιήθηκε και αποδυναμώθηκε…

Παλιός συγγενής μου εξ αγχιστείας, στρατιώτης του Δημοκρατικού στρατού, μου έλεγε για τα γλέντια που στήνονταν μετά τις μάχες, παρά τις απώλειες  σε θανάτους και τραυματισμούς. Και σήμερα ο ελληνικός κόσμος γιορτάζει, μετά όλα όσα  συνέβησαν. Και καλά κάνει, αν και ορισμένες σκέψεις  δεν κάνουν κακό….