Οι μύθοι και οι πραγματικότητες της οικολογίας

Του Δημοσθένη Δαββέτα

Warning ΟΙΚΟΛΟΓΕΙΝ : Προσοχή, η ανάγνωση του εν όψει άρθρου [ http://www.skai.gr/news/opinions/article/263059/oi-muthoi-kai-oi-pragmatikotites-tis-oikologias/#ixzz39yRNeLQD ] του κ. Δ.Δαββέτα , συγγραφέα και ειδικού Συμβούλου του Πρωθυπουργού σε θέματα πολιτισμού, μπορεί να παραβλάψει την ευστάθεια του νευρικού σας συστήματος.…..

 

ΔΑΒΒΕΤΑΣ :

Τα γεγονότα πρόσφατα στα μεταλλεία Χρυσού της Χαλκιδικής, έφεραν στην πολιτική επιφάνεια δύο αντίθετες προβληματικές γύρω απ΄ αυτό το ζήτημα. Η μία η «καπιταλιστική» , που στ’ όνομα των επενδύσεων δεν φροντίζει τον φυσικό πλούτο και το περιβάλλον, δίνοντας προτεραιότητα στις επενδύσεις και τις ιδιωτικοποιήσεις, κατά πως υποστηρίζει η αντιπολίτευση. 

Κι η άλλη, η «αριστερή», που δεν διαπραγματεύεται την περιβαλλοντική ασφάλεια με τους «κακούς καπιταλιστές», αδιαφορώντας ακόμη κι αν μέσω των επενδύσεων θα ‘βρισκαν πολλές θέσεις εργασίας οι μαστιζόμενοι από την κρίση και την ανεργία, κάτοικοι της περιοχής.

Η αριστερή οικολογική ευαισθησία είναι ένας μύθος, που προβάλλεται για εκλογο-κομματικά οφέλη.

Κι αυτό γιατί η φιλοσοφία της οικο-αριστεράς δεν διαφέρει από εκείνη της οικο-δεξιάς. Και συγκεκριμένα: η οικολογική φιλοσοφία και των δύο στηρίζεται στην θέση ότι ο άνθρωπος, μπορεί δια μέσον της Τεχνικής, να εκμεταλλευτεί προς όφελός του την φύση. Το όφελος όμως αυτό είναι μόνο οικονομο-υλικό, κι όχι αυτογνωσιακό όπως πρέπει να ‘ναι κάθε όφελος που περιλαμβάνει εξωτερική ικανοποίηση (χρηματικό κέρδος κλπ.) κι εσωτερική ηθικά χαρά (η γνώση κι η καλυτέρευση του εαυτού μας). 

Στο όνομα της Προόδου και της Τεχνικής ανάπτυξης, μέσα από τον θεολογικό μύθο των επιστημών, όπως έλεγε κριτικά κι ο Νίτσε, επιχειρήθηκε να γίνει πράξη η ιδέα του Καρτέσιου, ότι «ο άνθρωπος μπορεί να γίνει κύριος και κάτοχος της Φύσης».

Η αναζητούμενη ποιότητα ζωής (με ηθικά οφέλη) μέσα από εκμετάλλευση του φυσικού περιβάλλοντος με την βοήθεια της Τεχνικής δεν πέτυχε το ζητούμενο. Κι αυτό γιατί η Πρόοδος (progress) όχι μόνο δεν έκανε καλύτερο τον άνθρωπο, (γενοκτονίες, ρατσισμός, ολοκαύτωμα κλπ) άλλα και προκάλεσε φυσικές καταστροφές (ρυπάνσεις θαλασσών, τσέρνομπιλ, φουκουσίμα, καταστροφές δασών κλπ)

Από τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο ως σήμερα και κυρίως μετά από την ναζιστική βαρβαρότητα, άρχισε ν’ αμφισβητείται η πρόοδος και ν’ απεγκλωβίζεται η «ηθική» της Τεχνικής. Μ ‘αποτέλεσμα να ζούμε πια σε μια εποχή όπου η τεχνική υπάρχει για την αυτοϊκανοποίησή της, κι όχι στην όποια υπηρεσία εσωτερικής καλυτέρευσης του ανθρώπου. Βρισκόμαστε λοιπόν αντιμέτωποι με το δυσάρεστο φαινόμενο αντί να χρησιμοποιούμε την σχέση μας με την Φύση για να μάθουμε περισσότερα για τον Κόσμο και για τον εαυτό μας, να την χρησιμοποιούμε προς οικονομικό-κομματικά οφέλη.

Η «συντηρητική» δεξιά δεν συντηρεί όπως πρέπει τον Οίκο-γη(εξ’ ου και το οικο-λογία) όπως έλεγαν οι κλασσικοί μας πρόγονοι. Ενώ η «προοδευτική» αριστερά, τον έχει μετατρέψει σε πολιτικό εργαλείο για τον αντιπολιτευτικό της λόγο που θα επιφέρει κομματικά οφέλη. Μόνο που η Φύση μπορεί να τιμωρήσει (τσουνάμι, σεισμοί κλπ) όσους δεν την σέβονται. Όσους δεν μπορούν να δουν την Οικολογία σαν Οικο-σοφία.

*  Ο κ. Δημοσθένης Δαββέτας είναι καθηγητής Φιλοσοφίας της Τέχνης στο IESA (Institut d’ Etudes Supérieures des Arts) στο Παρίσι