Στο ECONEWS διαβάζω τη πικρή ιστορία «του
πιο μοναχικού δέντρου στον κόσμο», που ο συντάκτης τη θεωρεί ακόμη χειρότερη,
δηλαδή θλιβερή…..Χωρίς να θέλω να εμπλακώ σε συζητήσεις για το κατά πόσο
η πολλαπλότητα είναι συμβατική επειδή και οι «μονάδες» την εμπεριέχουν, ανατρέχω σε ανθρώπους που εκτός από τα δάση,
τα οικοσυστήματα, τα τοπία και άλλες «συνολικότητες», υπηρέτησαν και μεμονωμένα
δέντρα. Ένας από αυτούς στην Ελλάδα ήταν ο αείμνηστος Γιώργος Ντούρος : Ήταν ο άνθρωπος που πάσχισε
να αναδείξει τη μοναδικότητα του
πλατάνου στο Προκόπι της Εύβοιας, εκεί που τα παλιά ορυχεία Σκαλιστήρη είχαν δημιουργήσει
λόφους αδρανών υλικών. Ο Ντούρος ως δασολόγος υποστήριζε ότι ο συγκεκριμένος πλάτανος με τις κουφάλες και το κανονικό «εσωτερικό
δωμάτιο» που διέθετε (!) ήταν ο μεγαλύτερος των Βαλκανίων, κι αγωνιζόταν για
την υποστήριξή του από τα πέριξ σαθρά υλικά, που είχαν τη τάση να διολισθήσουν προς
τη κατεύθυνσή του. Δεν ήμουν σε θέση να ξέρω για τη θέση του συγκεκριμένου
δέντρου στην δασολογική «πρέμιερ λιγκ», αλλά
το εύρισκα ιδιαίτερα εντυπωσιακό και πραγματικά
προστατευτέο….
Ο Πλάτανος
του Προκοπίου, κοντά στο ποταμό Κηρέα, ήταν μοναδικός αλλά όχι μοναχικός : Η πέριξ
ευβοϊκή φύση ήταν τόσο δυνατή ώστε ακόμη και τα μπάζα με τις απότομες
κατωφέρειες είχαν εποικισθεί από
πλατάνια, που μεγάλωναν όλο και
περισσότερο χάρις στις τυχαίες αποθέσεις χούμου και στις υψηλές βροχοπτώσεις
στη περιοχή. Όμως ένα άλλο δέντρο που ήταν θέμα ενδιαφέροντος του Γιώργου ήταν ΚΑΙ μοναδικό ΚΑΙ μοναχικό :
Επρόκειτο για μια τεράστια βελανιδιά που
είχε καταφέρει να υψώσει τον κορμό της στο ξηροθερμικό τοπίο της ανατολικής αττικής . Δυστυχώς όμως το Look της δεν ταίριαζε με τις προτιμήσεις
των παραγόντων της τοπικής αυτοδιοίκησης (Πόρτο Ράφτη, 2-3 χιλιόμετρα ανατολικά
από το διάδρομο των προς-από - γειώσεων του Ελ Βενιζέλος), η οποία και αποφάσισε την καρατόμησή
της…Το λαϊκό κίνημα δεν πήρε χαμπάρι, το οικολογικό παρομοίως, ο δε Ντούρος
απέμεινε σιχτιρίζων….
Η κατάσταση
είχε κάτι από τα πρόσφατα επεισόδια που αναρτήθηκαν στον δικτυακό τόπο της PEEGEP : Για τους Δημαρχαίους
με τις βιοκλιματικές προθέσεις που οδήγησαν στην κόλαση των γύρω δέντρων, ή για τις αναπλάσεις του Δημοτικού Πάρκου Αγρινίου , που
απηχούν γνωστό λαϊκό άσμα : «Όταν έχεις τέτοιες αναπλάσεις – τι τους θέλεις τους
εχθρούς του πρασίνου…»
Ακολουθεί το
κείμενο του ECONEWS για τη μοναχική και μοναδική ακακία της
νιγηριανής Σαχάρας…
Για αιώνες μια μοναχική ακακία στεκόταν
μόνη περικυκλωμένη από μια θάλασσα άμμου στη νιγηριανή Σαχάρα.
Για πολλές
γενιές ταξιδιώτες και καραβάνια βεδουίνων ξεκουράζονταν κάτω από τη σκιά
της και τη θεωρούσαν σημείο αναφοράς στο ταξίδι τους.
Η
συγκεκριμένη ακακία ήταν το μοναδικό δέντρο σε ακτίνα 400 χιλιομέτρων:
λειτούργησε ως ορόσημο για τα καραβάνια που διέσχιζαν το γυμνό τοπίο, αλλά και
ως μνημείο της ανθεκτικότητας της ζωής.
Η θλιβερή
ιστορία του ξεριζώματός της μας υπενθυμίζει πώς μια μοναδική στιγμή ανθρώπινης
απερισκεψίας μπορεί να καταστρέψει τα θαύματα της φύσης.
Οι Τουαρέγκ,
νομαδική φυλή της περιοχής του Τενερέ, στη νότιοκεντρική Σαχάρα, ήταν οι μόνοι
που γνώριζαν την ύπαρξη του δέντρου μέχρι που στα τέλη της δεκαετίας του
1930 τράβηξε την προσοχή των “ξένων”.
Ευρωπαϊκά
στρατεύματα που στρατοπέδευσαν στην περιοχή εντόπισαν την ακακία. Την ονόμασαν
“Το δέντρο του Τενερέ” και την συμπεριέλαβαν στους στρατιωτικούς χάρτες.
Ο Γάλλος
διοικητής των συμμαχικών δυνάμεων που αναπτύσσονταν το 1939 στην περιοχή, ο Μισέλ
Λεσούρ, χαρακτηρίσε το δέντρο ως κάτι το πραγματικά ξεχωριστό όχι μόνο λόγω
της ικανότητάς του να επιβιώνει στις συνθήκες της ερήμου αλλά και λόγω της αυτοσυγκράτησης
που επεδείκνυαν οι αμέτρητοι μέσα στους αιώνες ταξιδιώτες αφήνοντάς το
ανέγγιχτο.
Την ίδια
χρονιά ανοίχτηκε ένα πηγάδι κοντά στο δέντρο και έλυσε το μυστήριο της
επιβίωσής του σε αυτό το άνυδρο περιβάλλον.
Με ύψος 10
μέτρων το δέντρο είχε ρίζες που εκτείνονταν για 30 μέτρα μέσα στον
υδροφόρο ορίζοντα. Η ηλικία του υπολογίστηκε στα 300 χρόνια και έγινε η υπόθεση
ότι αποτέλεσε το τελευταίο εναπομείναν δέντρο από μια αρχαία συστάδα που
βρισκόταν στην -κάποτε όχι τόσο ξηρή- περιοχή.
Όπως
συμβαίνει με όλα τα πράγματα, αυτό το ζωντανό θαύμα που επέζησε για αιώνες
κόντρα σε όλες τις πιθανότητες πέθανε με υπαίτιο την ανθρώπινη φύση και όχι τη Φύση
καθεαυτή.
Το 1973
ένας οδηγός φορτηγού, ακολουθώντας τον αρχαίο δρόμο των καραβανιών συγκρούστηκε
με το δέντρο και ξερίζωσε τον κορμό του.
Μια στιγμή
απροσεξίας στάθηκε αρκετή για να καταστραφεί ένας δεσμός με το παρελθόν, βαθιά
ριζωμένος στην άμμο της ερήμου και στην ψυχή γενεών που απολάμβαναν τη σκιά
του.
Ο οδηγός, το
όνομα του οποίου παραμένει άγνωστο, λέγεται ότι ήταν μεθυσμένος την ώρα
που οδηγούσε.
Λίγο καιρό
μετά, ο σκελετός του ιερού δέντρου μεταφέρθηκε στο Εθνικό Μουσείο του Νίγηρα
και τοποθετήθηκε σε μαυσωλείο ως ιερό κειμήλιο: πράξη ενδεικτική της σημασίας
που του απέδιδαν οι άνθρωποι της περιοχής.
Στη θέση του
ανεγέρθηκε ένα απλό μεταλλικό γλυπτό.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου