Ημέρες ορειβασίας

Ημέρες ορειβασίας

Δευτέρα 21 Οκτωβρίου 2013

«Ὁ μυστηριώδης κύριος Ὀλγόσο»




Της Νάνσυ Αγγελή



ΠΡΙΝ ΞΕΚΙΝΗΣΕΙ ν μι­λή­σει κα­νες γι τ ρ­γο το Γρα­να­δί­νου συγ­γρα­φέ­α ν­χελ λ­γό­σο (Ángel Olgoso), μι μι­κρ προ­ει­δο­ποί­η­ση ε­ναι ­πα­ραί­τη­τη γι τος ­να­γν­στες: συγ­γρα­φέ­ας πο θ μς ­πα­σχο­λή­σει στ κεί­με­νο α­τ δν συμ­πε­ρι­λαμ­βά­νε­ται σ κα­μι λί­στα λο­γο­τε­χνί­ας «μπστ σέλ­λερς» – του­λά­χι­στον μέ­χρι στιγ­μς. Δν ε­ναι ­κρι­βς δι­ε­θνς ­να­γνω­ρι­σμέ­νος, κα φυ­σι­κ δν ­χει —του­λά­χι­στον μέ­χρι στιγ­μς— κ­δο­θε στ λ­λη­νι­κά. Δν ζε σ κά­ποι­α ­σπα­νι­κ με­γα­λού­πο­λη, μ σ’ ­να μι­κρ χω­ρι τς Γρα­νά­δα, κα μλ­λον δν κι­νε­ται ­δι­αί­τε­ρα ­νά­με­σα στος γνω­στος κα κα­θι­ε­ρω­μέ­νους συγ­γρα­φι­κος κύ­κλους. ­κρι­βς γι’ α­τος τος λό­γους, το ­ξί­ζει ­να ­φι­έ­ρω­μα. Για­τί, ­πως θ ­χε­τε ­σως τν ε­και­ρί­α ν δι­α­πι­στώ­σε­τε κα μό­νοι σας, ν­χελ λ­γό­σο ε­ναι μι ­δι­αί­τε­ρη πε­ρί­πτω­ση συγ­γρα­φέ­α.
       ς πά­ρου­με, ­μως, τ πράγ­μα­τα ­π τν ρ­χή.
      ν ρ­χ ν.­.. γέν­νη­ση.
       ν­χελ λ­γό­σο γεν­νή­θη­κε στν ­παρ­χί­α C­u­l­l­ar V­e­ga τς Γρα­νά­δα τ 1961. Σπού­δα­σε ­σπα­νι­κ Φι­λο­λο­γί­α στ Πα­νε­πι­στή­μιο τς Γρα­νά­δα. ν κα δη­μο­σί­ευ­σε τν πρώ­τη του συλ­λο­γ δι­η­γη­μά­των τ 1991 (Los días Subterráneos), ­σχο­λε­ται συ­στη­μα­τι­κ μ τ συγ­γρα­φ ­π τ 1978. ­χει κ­δό­σει πά­νω ­π δέ­κα συλ­λο­γς δι­η­γη­μά­των. Δι­η­γή­μα­τά του ­χουν συμ­πε­ρι­λη­φθε σ πά­νω ­π τριά­ντα ν­θο­λο­γί­ες γι τ μι­κρ δι­ή­γη­μα κα ­διος ­χει τι­μη­θε μ πο­λυ­ά­ριθ­μα λο­γο­τε­χνι­κ βρα­βε­α (φι­να­λ­στ γι τ βρα­βε­ο «XVII Premio Andalucía de la Critica», βρα­βε­ο «Clarín» τς ­νω­σης ­σπα­νν Συγ­γρα­φέ­ων, με­τα­ξ λ­λων). Προ­σθέ­τω ­δ, γι λό­γους ν­τυ­πω­σια­σμο, λ­λ κα ­κρι­βεί­ας, ­τι ν­χελ λ­γό­σο ε­ναι ­δρυ­τς κα πρύ­τα­νης το ν­στι­τού­του Πα­τα­φυ­σι­κς τς Γρα­νά­δα (I­n­s­t­i­t­u­t­um P­a­t­a­p­h­y­s­i­c­um G­r­a­n­a­t­e­n­s­is), ­νε­ξάρ­τη­του κα ­ξαρ­τη­μέ­νου ρ­γά­νου το Κο­λε­γί­ου Πα­τα­φυ­σι­κς (Colégio de P­a­t­a­f­i­s­i­ca).
.
      Μι ­ρευ­να σχε­τι­κ μ τς πι ­ξι­ο­ση­μεί­ω­τες συλ­λο­γς δι­η­γη­μά­των τ δι­ά­στη­μα ­π τ 2007 ς τ 2012 πο πραγ­μα­το­ποι­ή­θη­κε ­π λο­γο­τε­χνι­κ μπλγ­κς μ τ συμ­με­το­χ κ­δο­τν, βι­βλι­ο­πω­λν, συγ­γρα­φέ­ων κα κρι­τι­κν λο­γο­τε­χνί­ας, ξε­χώ­ρι­σε τ ρ­γα το ν­χελ λ­γό­σο μα­ζ μ α­τ το βε­τε­ρά­νου Χουν ­δουά­ρδο Θού­νι­γα.
       ν­χελ λ­γό­σο θε­ω­ρε­ται ­νας α­θεν­τι­κς m­a­e­s­t­ro στ συγ­γρα­φ φαν­τα­στι­κν μι­κρο­δι­η­γη­μά­των,
­νας δει­νς ­φη­γη­τς πέ­ρα ­π πρό­σκαι­ρες λο­γο­τε­χνι­κς μό­δες μ με­γά­λο ε­ρος θε­μά­των, τε­ρά­στια γλωσ­σι­κ ε­φρά­δεια κα ­στεί­ρευ­τη φαν­τα­σί­α. Στς σύν­το­μες, μι­λι­με­τρι­κς σχε­δόν, δι­η­γή­σεις του —σφι­χτο­γραμ­μέ­νες μέ­χρι τε­λι­κς πτώ­σε­ως— λαμ­βά­νουν χώ­ρα τ πα­ρά­δο­ξο, τ λ­λό­κο­το, τ ­νη­συ­χη­τι­κ κα τ ­νέλ­πι­στο φτι­ά­χνον­τας σ λί­γες μό­λις σει­ρές, κό­σμους πο ­πνω­τί­ζουν θυ­μί­ζον­τάς μας πό­σο λε­πτ κα δυσ­δι­ά­κρι­το μπο­ρε ν γί­νει τ ­ριο πο χω­ρί­ζει τ ­δύ­να­το ­π τ πραγ­μα­τι­κό. Κά­ποι­οι κρι­τι­κο τν συν­δέ­ουν μ τν ν­τι-ρε­α­λι­στι­κ πα­ρά­δο­ση, ­ν πολ­λο τν θε­ω­ρον συ­νε­χι­στ το ρ­γου τν Μπόρ­χες κα Κάφ­κα, με­τα­ξ λ­λων.
.
       ­λή­θεια ε­ναι ­τι στς λο­γο­τε­χνι­κς ­πιρ­ρο­ς το ν­χελ λ­γό­σο συγ­κα­τα­λέ­γε­ται ­να πο­λυ­ποί­κι­λο πλ­θος, με­ρι­κς ­π τς ση­μαν­τι­κό­τε­ρες φι­γο­ρες το συγ­γρα­φι­κο κό­σμου, κι ­ταν λέ­με «συγ­γρα­φι­κ κό­σμο», τ ν­νο­ο­με, μις κα τ ση­με­α ­να­φο­ρς το σε­νιρ λ­γό­σο βρί­σκον­ται με­τα­ξ λ­λων στν βι­κτω­ρια­ν γ­γλί­α (Steveson, Wells, Conan Doyle, Kipling, Lord Dunsany, M. R. James, Machen, Saki, De la Mare), στν Λα­τι­νι­κ ­με­ρι­κ (Quiroga, Lugones, Borges, Felisberto Hernández, Rulfo, Cortázar, Bioy, Arreola, Wilcok, Piñera, Denevi, Levrero, Brasca, Shua), στν ­τα­λί­α (Buzzati, Landolfi, Calvino, Manganelli) στς ­νω­μέ­νες Πο­λι­τε­ες (Bradbury, Dick, Brown, Ellison).
.
«Φαινόμενο λγόσο»: κλεκτικισμς κα κρίβεια
.
      Γι τν συγ­γρα­φέ­α α­τν ­χουν γρα­φτε ­π δι­θυ­ραμ­βι­κς κρι­τι­κές, μέ­χρι δι­δα­κτο­ρι­κς ρ­γα­σί­ες, κι ­μως, κα­τ ­ναν πα­ρά­δο­ξο — ­σως κι ­χι τό­σο πα­ρά­δο­ξο— τρό­πο, ν­χελ λ­γό­σο πα­ρα­μέ­νει, του­λά­χι­στον μέ­χρι σή­με­ρα, μι i­n­c­o­g­n­i­ta, ­να μλ­λον κα­λ κρυμ­μέ­νο μυ­στι­κ πο με­τα­δί­δε­ται ­π στό­μα σ στό­μα ­νά­με­σα στ μέ­λη ­νς ­δι­αί­τε­ρου βι­βλι­ο­φι­λι­κο κοι­νο σν ν πρό­κει­ται γι κά­ποι­α μορ­φ μύ­η­σης. Μύ­η­σης στ λο­γο­τε­χνι­κ σύμ­παν το συγ­γρα­φέ­α. Πρό­κει­ται γι τος λε­γό­με­νους «o­l­g­o­s­i­a­n­os», ­ρος πο ­πι­νο­ή­θη­κε ­π τος ­διους τος ­να­γν­στες του κα γ­κα­λι­ά­στη­κε ­π τος με­λε­τη­τές του, σ βαθ­μ πο ν χρη­σι­μο­ποι­ε­ται ε­ρύ­τε­ρα γι ν δη­λώ­σει πι ­να κρά­μα ­δι­ο­τή­των πο χα­ρα­κτη­ρί­ζει τν πέ­να του: Κα­τ πρ­το λό­γο τν δο­μι­κ κα α­σθη­τι­κ τε­λει­ό­τη­τα τν γρα­πτν του, τν ­να­ζή­τη­ση μις νο­η­μα­τι­κς πεμ­πτου­σί­ας πο ­πο­κα­λύ­πτει τ με­γα­λε­ο της σ λί­γες μό­νο γραμ­μές. Σύ­φω­να μ τ λό­για το ­διου το συγ­γρα­φέ­α πρό­κει­ται γι τν ­να­ζή­τη­ση μις «­πό­στα­ξης», «­να συμ­πυ­κνω­μέ­νο ­ρω­μα τς ­τμό­σφαι­ρας» πο πε­ρι­γρά­φε­ται. Irene Andres Suárez στν ­νά­λυ­σή της σχε­τι­κ μ τ ρ­γο το συγ­γρα­φέ­α, γρά­φει σχε­τι­κ ­τι ­πί­τευ­ξη μις τέ­τοι­ας πρό­ζας «λί­γες φο­ρς ε­ναι καρ­πς μις πυ­ρε­τι­κς δι­α­δι­κα­σί­ας, πί­σω ­π’ α­τν ­πάρ­χει σχε­δν πάν­τα ­νας πει­θαρ­χη­μέ­νος τρό­πος ρ­γα­σί­ας». Βρι­σκό­μα­στε, λοι­πόν, μπρο­στά σε ­ναν με­θο­δι­κ συγ­γρα­φέ­α, τρό­πος γρα­φς το ­ποί­ου θυ­μί­ζει ­πι­στη­μο­νι­κ πεί­ρα­μα ­κρι­βεί­ας. ­κό­μα, κι ­τσι, ­στό­σο, δν λεί­πουν ­π τ κεί­με­νά του ­νας ­ξαι­ρε­τι­κς γλωσ­σι­κς κα πε­ρι­γρα­φι­κς πλο­τος. Α­τ ­κρι­βς γλωσ­σι­κ δει­νό­τη­τα, ε­ναι μα­ζ μ τ ε­ρος τς θε­μα­τι­κς το λ­γό­σο, κά­ποι­α ­κό­μα ­π τ ­δι­αί­τε­ρα χα­ρα­κτη­ρι­στι­κ το ρ­γου του. ­σον ­φο­ρ στν θε­μα­το­λο­γί­α τν μι­κρο-α­φη­γη­μά­των του, θ λέ­γα­με ­τι ε­ναι ε­θέ­ως ­νά­λο­γη μ τς λο­γο­τε­χνι­κς ­πιρ­ρο­ς το συγ­γρα­φέ­α. ­τσι, στ κεί­με­να το Γρα­να­δί­νου ξε­δι­πλώ­νον­ται, ­να­νε­ω­μέ­να μέ­σα ­π τ προ­σω­πι­κ στίγ­μα το ­δί­ου, ­λα τα ε­δη, λ­λ κα ο φόρ­μες, το φαν­τα­στι­κο δι­η­γή­μα­τος: τ γοτ­θι­κό, τ ρο­μαν­τι­κό, τ φαν­τα­στι­κό (­πι­στη­μο­νι­κς φαν­τα­σί­ας), τ ντε­τε­κτι­βί­στι­κο, τ βι­κτω­ρια­ν δι­ή­γη­μα, δι­η­γή­μα­τα τρό­μου ­να­το­λί­τι­κης ­πιρ­ρο­ς, δι­η­γή­μα­τα ­πη­ρε­α­σμέ­να ­π τν L­o­v­e­r­c­r­a­ft, δι­η­γή­μα­τα κο­σμι­κο τρό­μου κα δι­η­γή­μα­τα μπορ­χε­σι­α­νι­κο ­φους. Στ χέ­ρια το λ­γό­σο, τ φαν­τα­στι­κ στοι­χε­ο ­πο­κα­λύ­πτε­ται μέ­σα ­π τς πάμ­πολ­λες δι­α­φο­ρε­τι­κς πτυ­χς κα κ­δο­χές του. ­τσι ­πάρ­χουν δι­η­γή­μα­τα πο χτί­ζον­ται πά­νω στν κα­τα­πά­τη­ση τν νό­μων τς φυ­σι­κς, τν κα­τάρ­ρευ­ση το φυ­σι­κο κό­σμου ­πως τν ξέ­ρου­με ( τό­πος κα χρό­νος παίρ­νουν νέ­ες δι­α­στά­σεις)(1) προσ­δί­δον­τας στ φαν­τα­στι­κ στοι­χε­ο μι ­νε­παί­σθη­τα τρο­μα­κτι­κ χροι­ά, με­τα­τρέ­πον­τάς το σ «­νη­συ­χη­τι­κό». λ­λες φο­ρς τ φαν­τα­στι­κ χρη­σι­μο­ποι­ε­ται συμ­βο­λι­κ προ­κει­μέ­νου ν στη­λι­τεύ­σει συγ­γρα­φέ­ας τν ν­θρώ­πι­νη φύ­ση, τν σύγ­χρο­νη ζω­ή, τν ­πο­ξε­νω­μέ­νη κοι­νω­νί­α, κερ­δί­ζον­τας σ’ α­τς τς πε­ρι­πτώ­σεις ­δα­φος τ χι­ο­μορ κα λε­πτ ε­ρω­νεί­α. Ο βι­βλι­κο μύ­θοι, ο κλα­σι­κς ­στο­ρί­ες ζώ­ων (μύ­θοι Α­σώ­που με­τα­ξ λ­λων) ε­ναι ­κό­μα μι πη­γ μ­πνευ­σης γι τν συγ­γρα­φέ­α, ­πο­δει­κνύ­ον­τας, ­πως ­πο­γραμ­μί­ζει στ βι­βλί­ο της Irene Andres Suárez, γι ­κό­μα μι φο­ρ τς ­νε­ξάν­τλη­τες στυ­λι­στι­κές, πο­λι­τι­στι­κς κα λο­γο­τε­χνι­κς ­να­φο­ρς πο δι­α­τρέ­χουν τ ρ­γο το λ­γό­σο.
.
«Περίπτωση λγόσο»: συμβολή
.
Ángel Olgoso no es exactamente un escritor. Olgoso, más bien, es un hipnotizador en busca de ojos que sugestionar (...)
Miguel Ángel Muñoz(2)
ν­χελ λ­γό­σο δν ε­­ναι ­κρι­βς συγ­γρα­φέ­ας. λ­γό­σο ε­ναι πε­ρισ­σό­τε­ρο ­νας ­πνω­τι­στς σ ­να­ζή­τη­ση μα­τι­ν (...)
Μιγ­κλ ν­χελ Μου­νιόθ
.
      ­ποι­α κι ν ε­ναι πη­γ μ­πνευ­σης, φόρ­μα τ λο­γο­τε­χνι­κ στύλ, ο δη­μι­ουρ­γί­ες το ν­χελ λ­γό­σο κα­τα­φέρ­νουν ν τα­ρά­ζουν τ λι­μνά­ζον­τα —πολ­λς φο­ρές— ­δα­τα τς σύγ­χρο­νης συγ­γρα­φι­κς πραγ­μα­τι­κό­τη­τας, ­πο­σπών­τας ­π’ ­σους τν ­χουν γνω­ρί­σει λο­γο­τε­χνι­κ γ­κώ­μια σν τ πα­ρα­πά­νω. ­ξη­γε­ται θαυ­μα­σμς α­τός, μις πο γι μς, τος «o­l­g­o­s­i­anos», τ γρα­πτά του ­πο­κα­λύ­πτουν μι χά­ρη, μι ε­αι­σθη­σί­α κα μι δε­ξι­ο­τε­χνί­α γρα­φς πο προ­κα­λε ­ξάρ­τη­ση. Πς γί­νε­ται ν χω­ρ­νε τό­σοι δυ­να­το κό­σμοι, μέ­σα σ λί­γες μό­λις γραμ­μές; Πς γί­νε­ται μι λέ­ξη ν κλεί­νει μέ­σα της ­να σύμ­παν; Ε­ναι για­τί, σύμ­φω­να μ τν ­διο τν συγ­γρα­φέ­α, «τ ­πα­ραί­τη­το ε­ναι ρ­κε­τό». για­τί, «πε­ρισ­σό­τε­ρο ­π ­φη­γή­σεις, ­σως ν ε­ναι ­ρά­μα­τα, πε­ρισ­σό­τε­ρο ­π πα­ρά­ξε­νες κα ­πρό­βλε­πτες ­στο­ρί­ες, ­σως ν ε­ναι ­πο­κα­λύ­ψεις πο ­δη­γον τν ­να­γνώ­στη ν’ μ­φι­σβη­τή­σει τ θε­μέ­λια τς πραγ­μα­τι­κό­τη­τας τς ­διας του τς συ­νεί­δη­σης», ­πως πε­ρι­γρά­φει λ­γό­σο σ σχε­τι­κ ­ρώ­τη­ση γι ­να ­π τ βι­βλί­α του. ­πως κι ν θέ­λει κα­νες ν τ κ­φρά­σει, δύ­σκο­λα θ ξε­πε­ρά­σει τν πυ­κνό­τη­τα πε­ρι­ε­χο­μέ­νου, τν μι­λι­με­τρι­κ ­κρί­βεια, τν ­προσ­δό­κη­τη μα­τι το Γρα­να­δί­νου γι τ λ­λό­κο­το, γι’ α­τ πο μοιά­ζει ­ό­ρα­το, κι ­μως ­πάρ­χει, γι’ α­τ πο κρύ­βε­ται σ μι ­π’ τς πολ­λς πτυ­χς α­το πο ­νο­μά­ζου­με «πραγ­μα­τι­κό­τη­τα», α­το πο ζο­με κι ­να­πνέ­ου­με ­νυ­πο­ψί­α­στοι κα —για­τί ­χι— ­νυ­πε­ρά­σπι­στοι. κό­σμος, ο συμ­παν­τι­κο νό­μοι, τ ζ­α κα τ πράγ­μα­τα, ­μες ο ­διοι, μι λ­λη, τέ­ταρ­τη(­;) δι­ά­στα­ση, ­βε­βαι­ό­τη­τα, σκο­τει­ν πλευ­ρά, σ τε­λι­κ ­νά­λυ­ση, τς ­παρ­ξης σ μορ­φ κομ­ψο­τε­χνή­μα­τος. Α­τ ε­ναι συμ­βο­λ το ν­χελ λ­γό­σο.
.

(1) Irene Andres Suárez, El microrrelato español. Una estética de la elipsisκδόσεις Menoscuarto, Palencia, 2010.

(2) Miguel Ángel Muñoz, Γραναδίνος συγγραφέας, σύγχρονος το Ángel Olgoso.

 . Κάντε δεξιό κλικ εδώ, για να κάνετε λήψη των εικόνων. Για να συμβάλει στην προστασία του απορρήτου σας, το Outlook απέτρεψε την αυτόματη λήψη αυτής της εικόνας από το Internet.
Bonsai-03c-GiaIstologio-04
 .

Πηγή: πρώτη δημοσίευση.

Νάνσυ γγελ­βοι­α, 1982). Σπού­δα­σε δη­μο­σι­ο­γρα­φί­α στ ­ρι­στο­τέ­λει­ο Πα­νε­πι­στή­μιο τς Θεσ­σα­λο­νί­κης κα ­π τ 2008 ­σχο­λε­ται ­παγ­γελ­μα­τι­κ μ τν με­τά­φρα­ση λο­γο­τε­χνι­κν ρ­γων ­π τ ­σπα­νι­κ στ λ­λη­νι­κ κα ν­τί­στρο­φα. Συ­νερ­γά­στη­κε μ τ Κέν­τρο Βυ­ζαν­τι­νν, Κυ­πρια­κν κα Νε­ο­ελ­λη­νι­κν Σπου­δν τς Γρα­νά­δα κα­θς κα μ τ Δι­ε­θνς ν­στι­το­το Με­τά­φρα­σης, I­n­s­t­i­t­ut V­i­r­t­u­al I­n­t­e­r­n­a­c­i­o­n­al de T­r­a­d­u­c­c­io, το Πα­νε­πι­στη­μί­ου το ­λι­κάν­τε. ­χει δη­μι­ουρ­γή­σει τ μπλγκ με­τα­φρα­στι­κν δειγ­μά­των ­σπα­νό­φω­νης λο­γο­τε­χνί­ας στ λ­λη­νι­κά: http://nancyangeli.blogspot.com.es/ .







Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου