Με αφορμή την σχεδιαζόμενη εκχώρηση του Εθνικού Κήπου στον Πρόεδρο του ΣΕΒ

 

                 

                                                     

  Επιμελητήριο Εικαστικών Τεχνών Ελλάδος :

Η εικόνα ενός παιδιού που παίζει ελεύθερα στον Εθνικό Κήπο ή η εικόνα των συνταξιούχων, των μαμάδων και των ανέργων που βρίσκουν γαλήνη στο φιλόξενο πράσινο του Εθνικού Κήπου, ίσως αύριο αήκουν στο παρελθόν, αφού ο Πρόεδρος του ΣΕΒ κ. Δασκαλόπουλος ανέλαβε (με το αζημίωτο φυσικά, αφού η κίνησή του θα έχει μεγάλα ανταποδοτικά οφέλη) την υποτιθέμενη "ανάπλαση"¨. Χαρακτηριστική η προκλητική δήλωσή του : 
«Σοκάρισε ορισμένους, οι οποίοι έχουν την τάση να θεωρούν τον Εθνικό Κήπο προσωπική ιδιοκτησία τους ή προνομιακό χώρο περιπάτου τους, και δεν ήθελαν τίποτα να ταράξει τα λιμνάζοντα νερά του ... ο Εθνικός Κήπος ανήκει στην ιστορία ...».


Με άλλα λόγια μας λέει ο μεγαλοβιομήχανος ότι ο λαός της Αθήνας κακώς βλέπει τον κήπο ως δημόσια περιουσία που μπορεί ελεύθερα να τη χαίρεται, ενώ τώρα τα πράγματα «θα μπουν στη θέση τους» και πλέον ο κήπος δεν θα είναι «προνομιακός χώρος περιπάτου τους», όπως αναφέρει σε σχετική δήλωσή του ο κ. Δασκαλόπουλος...

Εύλογα λοιπόν τα συμπεράσματα από τις δηλώσεις αυτές.

΄Οσο για τις εξαγγελίες τους για την τέχνη στον Κήπο αναφέρουν: «Η πρωτοβουλία στοχεύει στη θεσμοθέτηση μιας υπαίθριας έκθεσης σύγχρονης τέχνης υψηλών προδιαγραφών .. ..... τα έργα θα προέρχονται από δανεισμούς από καλλιτέχνες, ιδιωτικές συλλογές και γκαλερί. Το ένα τρίτο των έργων θα είναι Ελλήνων καλλιτεχνών και αποκλειστικά νέες παραγωγές.» .

Είναι προκλητικο ο Δήμος  Αθήνας να αναθέτει την  υποτιθέμενη «ανάπλαση» του κήπου στον Πρόεδρο του ΣΕΒ ο οποίος θα φέρει  μάλιστα Γάλλο αρχιτέκτονα, χωρίς αρχιτεκτονικό διαγωνισμό καθώς και τη Διευθύντρια Λονδρέζικης Γκαλερί, η οποία θα οργανώνει για τους Αθηναίους «ιθαγενείς»  εκθέσεις και θα «αναθέτει» έργα
Εν όψει, κηποτεχνική δημιουργία στο Μόντρεαλ
. Όπως δήλωσε ο Πρόεδρος του ΣΕΒ:  

«η τέχνη ειδικότερα κι ο πολιτισμός γενικότερα, είναι ένα κατ’ εξοχήν αποτελεσματικό αντίδοτο στην προϊούσα υποβάθμιση της ζωής μας. Θέλουμε να φέρουμε την τέχνη στην καθημερινότητα της πόλης. Και, μέσω της τέχνης, να επανασυνδέσουμε τον πολίτη με την πόλη του».

Μιλάει ο πρόεδρος του ΣΕΒ για «προϊούσα υποβάθμιση της ζωής μας» όταν η καπιταλιστική κρίση έχει φέρει τη φτώχια  στους εργαζόμενους και από την άλλη έχει συσσωρεύσει τεράστια κέρδη για το μεγάλο κεφάλαιο και στους ομολόγους του κ. Δασκαλόπουλου...

Ωφείλουμε να πούμε τόσο για  τον κ. Δασκαλόπουλο όσο και για το Δήμαρχο  κ. Καμίνη και τις δηλώσεις τους που προσπαθούν να εξωρραϊσουν το χάπι της εκχώρησης του Κήπου:

ΔΕΝ ΛΕΙΠΟΥΝ ΟΙ ΘΕΣΜΟΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΗ ΕΡΓΩΝ ΤΕΧΝΗΣ ΣΕ ΔΗΜΟΣΙΟΥΣ ΧΩΡΟΥΣ. Ο Δήμος και το Κράτος, εδώ, δεν τους εφαρμόζουν.  Η τοποθέτηση έργων τέχνης θα πρέπει να γίνεται με ανοιχτή πρόσκληση στους καλλιτέχνες μέσα από δημόσιους καλλιτεχνικούς διαγωνισμούς ώστε να διασφαλίζεται η καλύτερη δυνατή πρόταση για το δημόσιο χώρο, αλλά και η ίση αντιμετώπιση των καλλιτεχνών από την Πολιτεία, κρίνοντας το έργο και όχι το όνομα. Οι επιλογές ΔΕΝ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΓΙΝΟΝΤΑΙ ΑΠΟ ΙΔΙΩΤΕΣ. Θα πρέπει να γίνονται από  κριτικές επιτροπές στις οποίες  μετέχουν  και εκπρόσωποι των εικαστικών καλλιτεχνών (από το αιρετό Σώμα Κριτών του ΕΕΤΕ)..  

Δεν μας πείθει ο «θρήνος» για την απουσία έργων τέχνης από το Δημόσιο χώρο. Υπεύθυνοι είναι οι ίδιοι που τώρα αντιμετωπίζουν το δημόσιο χώρο ως προσωπική γκαλερί έργων τέχνης του κ. Δασκαλόπουλου...Οι θεσμοί για τα καλλιτέχνικά έργα στο Δημόσιο χώρο παρακάμφθηκαν όπως παρακάμπτονται και οι καλλιτέχνες του τόπου μας από το να εκθέτουν στον Εθνικό Κήπο εκτός αν «έχουν μπάρμπα» στο Λονδίνο, αυτή τη φορά.. Αποκαλύπτεται το τι συμφέροντα εξυπηρετεί η άρνησή τους να εφαρμόσουν χρόνια τώρα τη σχετική  με την τέχνη στο Δημόσιο Χώρο νομοθεσία.

Σήμερα η προσπάθεια διάσωσης ενός επικίνδυνα χρεωκοπιμένου συστήματος βασίζεται στο δόγμα "διάλυσε τα πάντα ώστε να δημιουργηθεί χώρος για ιδιωτική επένδυση". 

Βλέπουμε κάτι άλλο γύρω μας στην Υγεία, στην Παιδεία, στην Κοινωνική Ασφάλιση, ώστε να έχουμε την ελπίδα οτι θα γλυτώσει ο Πολιτισμός; Μάλλον όχι.

Και βέβαια η επένδυση του μεγάλου κεφαλαίου στην τέχνη είναι  μια επένδυση που στοχεύει στο μυαλό του καθενός μας. Είναι σε όλους μας γνωστή η ελιτίστικη αντίληψη που κυριαρχεί και πλασάρεται ως πρωτοπορία, σαν ό,τι πιο προωθημένο στον τομέα των εικαστικών: Οι θεωρίες του "τέχνη για την τέχνη"," όλα είναι τέχνη" και "τέχνη εσωστρεφής με επίκεντρο τον καλλιτέχνη και μακριά από την κοινωνία".  Η τέχνη που θα γευθούν με την επένδυση αυτή οι περιπατητές του Εθνικού Κήπου δεν θα είναι αντιπροσωπευτική του τι δημιουργούν οι καλλιτέχνες σήμερα αλλά θα είναι μια τέχνη «εντός πλαισίου», πλαισίου που απαιτούν το διεθνές χρηματιστήριο της τέχνης και οι άνθρωποί του...

Αλλά η ουσία παραμένει, ανεξάρτητα του πόσο «καλή»  θα είναι η εικαστική παρέμβαση του κ. Δασκαλόπουλου.: Οι Εικαστικοί καλλιτέχνες του τόπου μας μένουν έξω από τη διαδικασία να δημιουργήσουν έργα για τον Εθνικό Κήπο της Αθήνας και να κριθούν οι προτάσεις τους με διαφάνεια και αξιοκρατία μέσα από ανοιχτές προσκλήσεις και διαγωνισμούς. Ακόμα μια φορά γίνεται φανερό ότι οι καλλιτέχνες πρέπει να αγωνισθούν, να υπερασπισθούν τη δουλειά τους και τις κατακτήσεις αγώνων χρόνων. Βέβαια, είναι πλέον φανερό στο σύστημα που ζούμε, τίνος είναι το Κράτος, τίνος είναι ο Δήμος... Είναι πλέον φανερό  ότι οι αγώνες δεν μπορεί να περιορίζονται στα στενά «καλλιτεχνικά» ζητήματα, αλλά να παλεύουν και  οι καλλιτέχνες, ταυτόχρονα, για ανατροπή της πολιτικής της εμπορευματοποίησης των κοινωνικών αγαθών και των ιδιωτικοποιήσεων συνολικότερα, να παλεύουν για την ανατροπή της εξουσίας του μεγάλου κεφαλαίου. Ανατροπή που θα τους φέρει στο προσκήνιο της Τέχνης και της ζωής.

 Εύα Μελά -Πρόεδρος
Δημήτρης Βάρβογλης- Γενικός Γραμματέας