Προστατεύουμε τις ακτές ενάντια σ’ ένα αποτυχημένο μοντέλο «ανάπτυξης»

της  Ελληνικής Εταιρείας  Περιβάλλοντος & Πολιτισμού

Σε «πάγωμα» του προτεινόμενου νομοσχεδίου «Οριοθέτηση, προστασία και διαχείριση αιγιαλού και παραλίας» προχώρησε η κυβέρνηση, με στόχο, σύμφωνα με την δήλωση του Υπουργού Επικρατείας Δ. Σταμάτη, η «διαβούλευσή του να είναι εξαντλητική ώστε, μετά τις ευρωεκλογές, να ενημερωθεί η κυβέρνηση για τα αποτελέσματα και τα συμπεράσματα αυτής της διαβούλευσης και να διαμορφωθεί η τελική θέση της». 

Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ Περιβάλλοντος & Πολιτισμού θεωρεί ότι το νομοσχέδιο αυτό, εάν ψηφισθεί, θα αλλάξει τη χώρα για πάντα καταστρέφοντας οριστικά τον ελληνικό αιγιαλό και αγωνίζεται για την ριζική αναδιαμόρφωση ή απόσυρσή του - ενημερώνοντας τις αρχές, τα ΜΜΕ και το κοινό για τις ουσιαστικές επιπτώσεις  των επίμαχων άρθρων του εθνικά επικίνδυνου νομοσχεδίου - σε συνεργασία με τις άλλες περιβαλλοντικές οργανώσεις της χώρας.

Ήδη, με κοινή προσπάθεια, έχουν συλλεχθεί μέσω διαδικτυακών πρωτοβουλιών πάνω από 140.000 υπογραφές πολιτών εναντίον του νομοσχεδίου, οι οποίες συνεχώς αυξάνονται. 

Η ΕΛΛΕΤ στο διάστημα αυτό θα συμβάλλει στον διάλογο με συγκεκριμένες, τεκμηριωμένες προτάσεις και την ευαισθητοποίηση της κοινής γνώμης. Ήδη, σε συνάντησή της με την αρμόδια πολιτική ηγεσία των Υπουργείων Οικονομικών και Περιβάλλοντος, Ενέργειας & Κλιματικής Αλλαγής, εξέθεσε τις σοβαρότατες περιβαλλοντικές και οικονομικές επιπτώσεις του προτεινόμενου νομοσχεδίου, ενώ θα ακολουθήσει νέα συνάντηση μετά την αποστολή σχετικών προτάσεων. Επισημαίνει ακόμα πως είναι πλέον σαφές ότι στην περίπτωση νομοσχεδίων όπου άμεσα θίγεται η ποιότητα ζωής των πολιτών, επιβάλλεται η πρότερη ουσιαστική διαβούλευση με φορείς της κοινωνίας των πολιτών για την ορθή διαμόρφωσή τους. 

Σε μια εποχή όπου η τεράστια πλειοψηφία της διεθνούς επιστημονικής κοινότητας επιμένει ότι απαιτούνται όχι μόνο μέτρα αποτροπής του κινδύνου της κλιματικής αλλαγής αλλά και μέτρα προσαρμογής προς αυτήν,  το συγκεκριμένο σχέδιο νόμου:

• Προβλέπει τη δυνατότητα νομιμοποίησης επιχειρηματικών αυθαίρετων κατασκευών που βρίσκονται στον αιγιαλό και την παραλία.
• Εξαλείφει τους περιορισμούς στην έκταση του αιγιαλού που μπορεί να παραχωρηθεί σε απλή χρήση.
• Θέτει εκτός προστασίας την παρόχθια ζώνη πολλών και μεγάλων λιμνών, τις οποίες χαρακτηρίζει «μικρές» και οι περισσότερες από τις οποίες αποτελούν πολύτιμο οικολογικό πόρο (π.χ. Καϊάφας, Τεχνητή Λίμνη Πλαστήρα).
• Αγνοεί ευρωπαϊκές και εθνικές νομοθεσίες, οι οποίες επιβάλλουν την προστασία της παράκτιας ζώνης (π.χ. Πρωτόκολλο για την Ολοκληρωμένη Διαχείριση Παράκτιας Ζώνης).
• Αγνοεί τον εθνικό νόμο για τη βιοποικιλότητα (Ν.3937/2011) που επιβάλλει την οριοθέτηση και προστασία της «κρίσιμης παράκτιας ζώνης».
• Διευκολύνει τη δημιουργία μόνιμων κατασκευών από ιδιώτες για επιχειρηματικό σκοπό.
• Επιτρέπει το μπάζωμα θαλάσσιου χώρου για την εξυπηρέτηση επιχειρηματικής δραστηριότητας που έχει ενταχθεί στις στρατηγικές επενδύσεις ή έχει εγκριθεί ως ΕΣΧΑΔΑ ή ΕΣΧΑΣΕ (Ειδικά Σχέδια Χωρικής Ανάπτυξης Δημοσίων ή Ιδιωτικών Ακινήτων).
• Περιορίζει τις αναφορές στην υποχρέωση ελεύθερης και απρόσκοπτης πρόσβασης στον αιγιαλό, καθώς και στην απαγόρευση της παραχώρησης της αποκλειστικής χρήσης αιγιαλού και παραλίας.

Με βάση τα παραπάνω σημεία είναι προφανές ότι το νομοσχέδιο χρήζει ριζικής αναδιαμόρφωσης ή απόσυρσης.

Απαραίτητη προϋπόθεση για την οικονομική ανόρθωση της χώρας είναι η ενθάρρυνση των επενδύσεων που σέβονται το περιβάλλον και την τοπική κοινωνία. Πρόσφατες άλλωστε είναι οι περιπτώσεις των οικονομικών της Ισπανίας και της Ιρλανδίας όπου μια λανθασμένη «ανάπτυξη» βασισμένη στην αλόγιστη δόμηση, οδήγησε σε οικονομική καταστροφή. Το μοναδικό περιβάλλον της χώρας μας αποτελεί το κατ’ εξοχήν συγκριτικό πλεονέκτημά της και η προστασία του, μοχλό ανάπτυξης. Στην Ελλάδα – όπου ήδη έχουμε καταστρέψει τις ιστορικές μας πόλεις, σημαντικό μέρος της πολιτιστικής μας κληρονομιάς – οφείλουμε να διαφυλάξουμε  τον φυσικό μας πλούτο και όχι να τον καταστρέψουμε οριστικά με το πρόσχημα της επιχειρηματικής ανάπτυξης βάσει ενός προτύπου που έχει αποδεδειγμένα αποτύχει.

• Καλούμε τους Έλληνες Βουλευτές να καταψηφίσουν το νομοσχέδιο «Οριοθέτηση, προστασία και διαχείριση αιγιαλού και παραλίας».
• Καλούμε τους Υποψηφίους Ευρωβουλευτές Περιφερειάρχες, Δημάρχους και Δημοτικούς Συμβούλους να πάρουν θέση εναντίον του νομοσχεδίου και να δεσμευτούν ότι μέσα από το θεσμικό τους ρόλο θα προστατεύσουν τον αιγιαλό.

Ο Κ. Σερράος, Αν. Καθηγητής ΕΜΠ και πρώην Πρόεδρος του Πράσινου Ταμείου δήλωσε σχετικά: «Οι ακτές αποτελούν έναν πολύτιμο, αναντικατάστατο και μη ανανεώσιμο φυσικό πόρο του ελληνικού χώρου. Παράλληλα αποτελούν και ένα σημαντικότατο συγκριτικό πλεονέκτημα για τον τουρισμό. Ύψιστης προτεραιότητας ζητήματα, τόσο για το περιβάλλον όσο και για την οικονομία, αποτελούν επομένως, η αποτελεσματική προστασία του φυσικού περιβάλλοντος του παράκτιου χώρου και της βιοποικιλότητας που συνδέεται με αυτόν, η διατήρηση της αισθητικής των παράκτιων τοπίων, η απελευθέρωση του αιγιαλού από πάσης φύσεως αυθαίρετες κατασκευές, όπως επίσης και η, με κάθε τρόπο, διασφάλιση του κοινόχρηστου χαρακτήρα των παράκτιων ζωνών και της ελεύθερης πρόσβασης σε αυτές. Το σχέδιο νόμου του Υπουργείου Οικονομικών «Οριοθέτηση, διαχείριση και προστασία αιγιαλού και παραλίας», όχι μόνο δεν υπηρετεί τις παραπάνω απαιτήσεις, αλλά ανατρέπει άρδην και τις όποιες δομές προστασίας των ακτών ισχύουν σήμερα.

Ο Γ. Μιχαήλ, πολεοδόμος, Αντιπρόεδρος της ΕΛΛΕΤ και Πρόεδρος του Συμβουλίου Θεσμικού Πλαισίου αναφέρει: «Στις ελληνικές θάλασσες, λίκνο γέννησης πανάρχαιων πολιτισμών και χώρος περάσματος από τον μύθο στο λόγο, διαδραματίζονται στο διάβα των χιλιετιών τα πεπρωμένα του ελληνισμού, συνάμα πολιτισμική συνεισφορά στο ευρωπαϊκό, ιστορικό γίγνεσθαι. Ο ελληνικός αιγιαλός αποτελεί στο σύνολό του αδιαίρετη ενότητα φυσικού περιβάλλοντος και πολιτισμών. Κατά συνέπεια, δεν νοείται ανάπτυξη χωρίς προστασία του περιβάλλοντος και της πολιτισμικής κληρονομιάς».