Στα μέσα του 19ου αιώνα ο
Μπωντλέρ παρότρυνε τους χαράκτες να αποφεύγουν τις αντιγραφές των κλασικών
έργων και να δημιουργούν δικά τους θέματα. Υπήρξε ο πρώτος θεωρητικός της
τέχνης που μίλησε για την αυτονομία της χαρακτικής τέχνης. Στην Ελλάδα το
αίτημα της αυτονομίας της χαρακτικής τέθηκε πολύ αργότερα. Ο Γιάννης Γαλάνης υπήρξε
αυτός ο χαράκτης που έδειξε –κατά τη διάρκεια της πρώτης έκθεσής του στην Αθήνα
το 1928– ότι η χαρακτική αποτελεί μία αυτόνομη τέχνη με τους δικούς της
μορφοπλαστικούς κανόνες και νόμους και όχι μία συμπληρωματική τεχνική που έχει
ως στόχο την εικονογράφηση βιβλίων και
τη διάδοση, στο ευρύ κοινό, των κλασικών ζωγραφικών θεμάτων. Η έκθεση του
Γαλάνη άσκησε ιδιαίτερη επίδραση στους καλλιτέχνες που
επιθυμούσαν να ασκήσουν τη χαρακτική· πολλοί από τους οποίους υπήρξαν
αυτοδίδακτοι, αφού το μάθημα της χαρακτικής στο σχολείο των τεχνών έπαψε να
διδάσκεται από το 1915.
Το έργο
του Γαλάνη εξέφραζε τον ανανεωμένο ακαδημαϊσμό των αρχών του 20ου
αιώνα. Ο ίδιος τόνιζε: «Χρειάζεται
να γνωρίσουμε στο βάθος τους παλιούς δασκάλους, να δούμε το πνεύμα της εποχής
που ζούμε, να εμβαθύνουμε στη σύγχρονη τέχνη και τα προβλήματά της. Χρειάζεται,
όμως, σοβαρότης και αυτοσυγκέντρωσις, γιατί υπάρχει ο κίνδυνος να χάσουμε την
αυτοκυριαρχία μας, ν' αρχίσουμε εξεζητημένους πειραματισμούς και να καταφύγουμε
σε ηθελημένες εκτροπές, αναμασώντας και μπερδεύοντας σοφιστείες και
ξεπερασμένες θεωρίες προς δημιουργίαν εντυπώσεων, ερήμην της νοημοσύνης των
άλλων».
Το 1932, ο
Γιάννης Κεφαλληνός (1894-1957) αναλαμβάνει
την έδρα της χαρακτικής στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών. Από το εργαστήριό του
αποφοιτά η πρώτη γενιά Ελλήνων χαρακτών. Η Βάσω Κατράκη, ο
Τάσσος, ο Γιώργος Μόσχος, ο Γιώργης Βαρλάμος ο Γιώργος Βελισσαρίδης, η Λέλα
Πασχάλη, η Λουίζα Μοντεσάντου, μεταξύ άλλων, υπήρξαν μαθητές του.
Ανάμεσα στον ακαδημαϊσμό του Γαλάνη και στην
προτεραιότητα της έκφρασης που διδάσκει ο Κεφαλληνός, οι επίγονοι καλλιτέχνες,
με μεγάλη αγχίνοια, δημιουργούν ποικίλους εκφραστικούς τρόπους που κυμαίνονται
από την αποδοχή του κλασικισμού, την κριτική του, τον υπερτονισμό της έκφρασης,
τις αναζητήσεις της νεωτερικότητας και τον πειραματισμό. Η εικοσαετία
1930-1950, με τον ιδιαίτερο πλούτο της, σφραγίζει την εξέλιξη της ελληνικής
χαρακτικής.
Στην Έκθεση φιλοξενούνται
έργα των Γιώργη Βαρλάμου, Νικόλαου Βεντούρα, Γιώργου Βελισσαρίδη, Δημήτρη
Γαλάνη, Δημήτρη Γιαννουκάκη, Μάρκου Ζαβιτζιάνου, Άγγελου Θεοδωρόπουλου, Βάσως
Κατράκη, Γιάννη Κεφαλληνού, Άννας Κινδύνη, Λυκούργου Κογεβίνα, Αλέξανδρου
Κορογιαννάκη, Ζιζύς Μακρή, Γιώργου Μόσχου, Τόνιας
Νικολαίδη, Γιώργου Οικονομίδη, Ευθύμη Παπαδημητρίου, Τάσσου.
Η έκθεση στα ΑΡΧΕΙΑ ΤΟΥ
ΜΟΝΤΕΡΝΟΥ (Υμηττού 64, Χολαργός, τηλ.210 65 34 326)θα διαρκέσει από τις 15.2.2013
έως 7.4.2013, Τρίτη έως Παρασκευή, 18:00 έως 22:00,Σάββατο
και Κυριακή, 11:30 έως 14.30.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου