ΤΣΙΠΡΑΝΔΡΕΟΥ

 

  

 ksipnistere  29/10/2025

 
Του Γιάννη Σχίζα*

Ο Αλέξης Τσίπρας έσπασε όλα τα ρεκόρ. Και πριν απ’ όλα, το ρεκόρ του Ανδρέα Παπανδρέου :  Ο Παπανδρέου  υπόσχονταν «Εοκ και Νατο – το ίδιο συνδικάτο», δηλώνοντας έτσι την απομάκρυνσή του απ’ όλους τους γνώριμους «δυτικούς» θεσμούς. Δεν θα πούμε «πριν ο αλέκτωρ φωνήσαι δις», για να εκφράσουμε  την απομάκρυνση του Παπανδρέου  από τα υπεσχημένα, γιατί στη  πραγματικότητα πέρασαν 4 με 5 χρόνια, η ωρίμανση του ΠΑΣΟΚ έγινε,  έως ότου αυτό μετατραπεί σε  θερμό θιασώτη αυτών των δυο , της ΕΟΚ ( νυν ΕΕ) και του ΝΑΤΟ.
Το ΠΑΣΟΚ πίστευε στην κοινωνικοποίηση της παραγωγής, όμως από το 1985 και μετά ένθερμα χειροκροτούσε την αποβιομηχάνιση – που σήμαινε ταυτόχρονα και κάτι ουσιαστικότερο, δηλαδή  την αποελληνοποίηση.  Ο Τσίπρας έγινε το παιδί-για-όλες-τις-δουλειές,  υπογράφοντας σε ελάχιστο χρόνο την ολοκληρωτική παράδοση της εγχώριας παραγωγής, με την υπογραφή του  τρίτου μνημονίου. Μάλιστα, χρειάστηκαν  μόνο μερικές εβδομάδες, για  να μεταπείσει τη κοινή γνώμη περί του  πρακτέου.
Το Φθινόπωρο του 2014 υπόσχονταν τέλος στα μνημόνια, κατάργηση του ΕΝΦΙΑ, τέλος των παραχωρήσεων σε λιμάνια και αεροδρόμια, διαγραφή μέρους του χρέους και πολλά άλλα. Όμως το καλοκαίρι του 2015, παρά τους 18 όρους του δημοψηφίσματος που υπερψηφίστηκε με ποσοστό 61,3%, προχώρησε στην αντίθετη ακριβώς πολιτική.

Η παραγραφή του δημοψηφίσματος της 5ης Ιουλίου 2015 συν τις μεταγενέστερες στρεβλώσεις της έννοιας «μνημόνιο», έδειξαν το βαθύτερο κυβερνητικό ενδιαφέρον για την αποδόμηση της αμαρτίας. Γιατί χωρίς την έννοια της αμαρτίας, δεν υπάρχουν αμαρτωλοί. Και «η άνοδος της ασημαντότητας» – που έλεγε ο Κορνήλιος Καστοριάδης – συνεπιφέρει αλλαγή του ήθους και του ύφους πολλών και διαφόρων.

Γιατί η άνοδος της ασημαντότητας – προσθέτω εγώ – επικουρείται από όσους δεν ήταν ασήμαντοι αλλά προσχώρησαν σ’ αυτή, υιοθετώντας ένα νέο, Τσιπρανδρεϊκό στυλ.

Να πούμε τι έπεται  από όλα αυτά; Να πούμε ότι «το μέλλον ανήκει στα σκουπίδια» – κατά πως πεσιμιστικά διακήρυσσε σε ένα μανιφέστο του ο ριζοσπάστης ποιητής Ντίνος Χριστιανόπουλος; Όχι βέβαια! Καλύτερο είναι να πετάξουμε τα «σκουπίδια» και να κρατήσουμε το μέλλον!

Και τώρα ξεκινάει τη μεγάλη περιπέτεια, το νέο ρεκόρ μπροστά στο οποίο κάθε άλλο ωχριά : Αφού πέτυχε την τριπλή σχάση του ΣΥΡΙΖΑ εκπαραθυρώνοντας τον σε Σύριζα με Φάμελλο, Σύριζα με Κασελάκη και  Σύριζα με Χαρίτση , τώρα επιστρέφει σα να μην τρέχει τίποτε για να απο-εκπαραθυρώσει(!)  την αρχική επιλογή.

Όπως στο ποίημα του Σεφέρη «οι γάτες του Αη Νικόλα», το Λαϊκό Κίνημα φάνηκε να υποκύπτει στην τοξίνωση τόσων και τόσων μαχών, καθώς κλήθηκε να υπηρετήσει  μεγάλα, μεσαία και μικρά ψέματα : Και μάλιστα σε ένα σχετικά μηδενικό χρόνο, έστω κι αν δεν είχανε περάσει οι αιώνες και γενιές του ποιήματος.

Η νίκη της κακομοιριάς, της ασχετοσύνης, της παρασημοφορημένης αριστεροσύνης που θυμάται ό,τι την βολεύει, είναι νίκη, αλλά προσωρινή. Πάντως μέχρι την επόμενη φάση ουδείς θα μας εμποδίζει να λέμε ότι ο πλειοψηφικός λόγος δεν είναι εξ ορισμού ορθός : Εδώ ο Γαλιλαίος περικυκλωμένος από μια δεισιδαιμονική κοινωνία και εκτεθειμένος στην Ιερά Εξέταση επέμενε ότι η γη κινείται – και θα διστάζουμε εμείς να λέμε το αυτονόητο;

Όμως ο καιρός επιτάσσει κάτι σημαντικότερο, κι αυτό είναι ο αναστοχασμός περί Αριστεράς και Πολιτικής Οικολογίας. Τα επαναστατικά εγχειρήματα της πρώτης κατέληξαν στις τραγωδίες των γκουλάγκ και του άγριου Φιλελευθερισμού,  ενώ οι ρεφορμιστικές οδεύσεις  της δεύτερης έφεραν αριστερόχροες κυβερνήσεις-σούπες και πλήρη ενσωμάτωση. Η Πολιτική Οικολογία έφερε ένα πρόσκαιρο πρασίνισμα της Νέας Τάξης και έναν απλό εκκεντρικό λόγο, στη θέση του ολιστικού που επαγγέλθηκε. Έφερε το φαινόμενο Αναλένα Μπέρμποκ – γερμανίδα Υπουργό Εξωτερικών για 4 χρόνια, που υπηρετούσε τη λογική του επεκτατισμού.  Όμως η μεταμοντέρνα ιδεολογική απερήμωση δεν θα εμποδίσει να (ξανα)βλαστήσει η προβληματική για μια ελευθεριακή, οικολογική και εναλλακτική διαδρομή. Η θλίψη και η απελευθερωτική φαντασία μπορούν  να συγκλίνουν σε ένα κοινό πολιτικό σχέδιο.

Και τώρα, καιρός για απεξάρτηση από τις συμβατικές ηθικολογίες, που κυκλοφορούν στην πολιτική πιάτσα. Καιρός για μια ψυχοπολιτική κριτική του πολιτικού γονιδιώματος που παράγει ηγέτες-νάρκισσους, οπαδισμό, παραγοντισμό, αυλικούς διανοούμενους , επιτηδευμένες συμπεριφορές και πολιτικές κολοτούμπες για το βιβλίο Γκίνες.