Να γίνει όλη η Ελλάδα Μύκονος;

Της Μαρίας Αρβανίτη- Σωτηροπούλου

Αδηλον το μέλλον μας στη Δήλο

Ήμουν μαθήτρια 4^ης Δημοτικού, όταν μια μέρα με μπουνάτσα το Γυμνάσιο Αρρένων Σύρου, όπου υπηρετούσαν σαν φιλόλογοι οι γονείς μου, μας πήγε με καΐκι εκδρομήστη Δήλο.

Η άδηλος έγινε και για μένα Δήλος κάτω απ’ το γοητευτικό Απολλώνιο φως,  σφραγίζοντας την ύπαρξή μου. Για πρώτη φορά γοητεύτηκα αγγίζοντας τις ρίζες της Ελλάδας -να με σφιχτοδένουν σε αυτό τον τόπο. Σε αυτό το νεκρονήσι ανάσαινε η Ιστορία. Δίπλα στα γιγάντια λιοντάρια, που σα γατιά καθόντουσαν επιφυλακτικά και με κοιτούσαν -έτοιμα να ορμήξουν στην πρώτη απειλή από τα μαρμάρινα βάθρα τους - συγκλονίστηκα πραγματικά διαβάζοντας επιγραφές με γράμματα ελληνικά,  που δε χόρταινα να χαϊδεύω ένα ένα, ιχνηλατώντας την αθέατη  συνέχεια του κόσμου. Κι έπειτα οι περίτεχνες κατοικίες με τα αίθρια και τα ψηφιδωτά που σε καλούσαν να μπεις να σε τρατάρουν κάτι οι αθέατοι νοικοκύρηδες..

Κι έπειτα η νεογέννητη τουριστικά Μύκονος ψαροχώρι ακόμη, με πρόσχαρους πανέξυπνους νησιώτες και τον Πέτρο, τον πελεκάνο, σωστή βεντέτα ν’ αρνιέται τα ψάρια που τον κερνούσαμε…

Πριν 3 χρόνια πέρασα ξανά από τη Μύκονο όταν το «Πλοίο της ειρήνης» έκανε στάση, μήνα Μάη,  και σεργιάνισα ευχάριστα τα άδεια γοητευτικά στενά της χώρας που γεφυρώνονται με τα ξύλινα πολύχρωμα μπαλκόνια και τις εκκλησιές -  να συναγελάζονται με τα μπαρ και τα τουριστικά μαγαζιά. Πρέπει να ξανάρθω , υποσχέθηκα.

Ιούνης και καταμεσίς της χειρότερης οικονομικής κρίσης της Ελλάδας, η Μύκονος θερίζει το τουριστικό της καλοκαίρι.

Η Μύκονος είναι η ναυαρχίδα της τουριστικής μας βιομηχανίας. Κάτι σαν Ντίσνευλαντ για τους επώνυμους. Ο τόπος όπου όλα επιτρέπονται. Μόνο της προσόν οι πάμπολλες αμμουδερές της αγκαλιές. Από αυτές στις πιο πολυσύχναστες οι ξαπλώστρες φθάνουν μέχρι το κύμα και η ελεύθερη πρόσβαση αδύνατη. Παντού διαφημίζονται νυκτερινά  πάρτι στα παραλιακά κέντρα, τους «Παραδείσους»,  που ξαναβάφτισαν διεθνοποιώντας τις ακτές. Κατά τ’ άλλα τίποτε. Σα να βρίσκεσαι σε σκηνικό. Πουθενά δε βλέπεις τη συνέχεια του τόπου και η σημερινή φροντίδα του δήμου ανύπαρκτη. Η άγρια εμπορευματοποίηση έχει ισοπεδώσει κάθε παράδοση. Είναι παράδοξο πώς καταφέρνουν σ’ ένα τόπο που πέφτουν τόσα χρήματα να έχουν ανύπαρκτο και τόσο κακοσυντηρημένο οδικό δίκτυο. Τα δημόσια κτίρια ακόμη και στο παλιό λιμάνι, που είναι η βιτρίνα για τις ορδές που ξεβράζουν τα κρουαζιερόπλοια,  παραμελημένα,  και οι κάδοι (ούτε λόγος για ανακύκλωση, όπως ήδη υπάρχει στην Τήνο) γεμάτοι σκουπίδια. Το οδικό δίκτυο χωρίς σήμανση, στενοί δρόμοι με υπερβολικά πολλά και επικίνδυνα οχήματα, πουθενά ούτε ακόμη και δίπλα στα ωραία καινούρια  σχολικά συγκροτήματα δεν υπάρχουν πεζοδρόμια. Αναρωτιέται κανείς αν οι ξένοι είναι μόνιμα τόσο μεθυσμένοι που δεν βλέπουν τις πανταχού παρούσες κακοτεχνίες ή αν σκόπιμα αφήνουν τους δρόμους με λακκούβες για ν’ αποθαρρύνουν την πρόσβαση στις ιδιωτικές βίλλες με τους θεόρατους μαντρότοιχους. Παντού τουριστικά καταλύματα σε ένα στάνταρ στυλ κι εκκλησάκια προκάτ πρόφαση για να χτιστούν επαύλεις. Πουθενά δε βλέπεις το Μυκονιάτη. Παντού συναντάς τον επαγγελματία του τουρισμού και μάλιστα όχι στην καλύτερη εκδοχή του. Στα διαφημιζόμενα τουριστικά καταλύματα (ευτυχώς καθαρά χάρη στις αλλοδαπές καθαρίστριες) συναντάς κραυγαλέες οικοδομικές παραβάσεις και μια λογική εύκολου κέρδους. Διαβάθμιση παρεχομένων υπηρεσιών ανάλογα με τα αστέρια των ξενοδοχείων, πλαζ γκετοποιημένες για κάθε γούστο και τα ποτά φθηνότερα από τα τρόφιμα.

 Αν και στην αρχή της τουριστικής σαιζόν, οι δρόμοι ασφυκτικά γεμάτοι τροχοφόρα και στα στενά των μόλις 2 χωριών της (Χώρα και Ανω Μερά) συνωθούνται  όλες οι φυλές του Ισραήλ. Κανένα χωριό δεν έχει δική του ύπαρξη. Στην ύπαιθρο δεν βρίσκεις παλιά αγροτόσπιτα. Λες και το μόνο προϊόν που φυτρώνει στα ξεροβούνια είναι οι βίλλες. Όλα υπάρχουν για τον τουρισμό. Ακόμη και τα δυο φράγματα λες και δημιουργήθηκαν για να ξεδιψούν οι ξένοι. Ο έλληνας νοιώθει παρείσακτος, σαν ανεπιθύμητος..

Ξανά στη Δήλο. Όπου διαπιστώσαμε ότι μόλις καταργήθηκαν οι παροχές που το ελληνικό κράτος παρείχε σε ειδικές κατηγορίες ελλήνων πολιτών όπως οι πολύτεκνοι, που μέχρι προχθές εδικαιούντο μισό εισιτήριο σε πλοία και αρχαιολογικούς χώρους. « Ήλθε νέα εγκύκλιος» είπε η ταμίας. «Θα βρω το μπελά μου αν γίνει έλεγχος». Μνημείο παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς της Ουνέσκο η Δήλος και μόνη έκπτωση στην είσοδο από 5 σε 3 Ευρώ για όλους τους ΕΥΡΩΠΑΙΟΥΣ πολίτες άνω των 65, ακόμη και για όσους έρχονται με πολυτελείς θαλαμηγούς!! Δεν έχουμε πια εθνική πολιτική. Ανήκουμε στην Ευρώπη… Οι έλληνες δεν χρειάζεται ν’ ανακατεύονται με το παρελθόν, δεν είναι χρήσιμο να μαθαίνουν από την Ιστορία τους. Ίσως αποδειχθεί και επικίνδυνο για τους κρατούντες… Όταν στερείσαι το ψωμί, τι τον χρειάζεσαι τον πολιτισμό;;;

Και όμως η Δήλος έχει ακόμη τόσα να μας διδάξει! Για την ψευδαίσθηση και το τίμημα του αισθήματος ασφάλειας, για την διαφθορά του πλούτου,  για το πώς μια δημοκρατική δύναμη γίνεται τύραννος μόλις δε βρει αντίσταση, για το πώς οι ερινύες πάντα επιστρέφουν και στην πρώτη συμφορά η φρίκη στρέφει σε χειρότερους εφιάλτες, για την ανάγκη της συνύπαρξης, για το πρώτο πείραμα για την εδραίωση μιας εύθραυστης πανανθρώπινης Ουτοπίας βασισμένης στην ευημερία.  Για το πώς ακόμη και οι ιεροί τόποι ερημώνονται, για το πώς τα έργα τέχνης γίνονται υλικό στ’ ασβεστοκάμινα της φτώχειας και της άγνοιας.

Η Δήλος, ο ομφαλός της Ελλάδας, προκαλεί σε ενδοσκόπηση αυτογνωσίας, τόσο πολύτιμης στους δίσεκτους καιρούς που ζούμε. Με δυνατό αέρα σκαρφαλώσαμε στην κορυφή του λόφου Κύθνος κι απιθώσαμε και μεις στο ιερό του Δία και της Αθηνάς, μια πέτρα πάνω απ’ τις άλλες, μνημείο της δικής μας εύθραυστης ικανότητας για κατακτήσεις κορυφών…

Κανένα ταξίδι δεν μένει αδικαίωτο. Δε μπορεί να είσαι έλληνας και να μη δοκιμάσεις ό,τι οι ξένοι αναγνωρίζουν σαν Ελλάδα, μέσα από την παντοκρατορία του λαιφστάιλ. Το στενάχωρο είναι ότι η Μύκονος είναι σαν παραμορφωτικός καθρέφτης, που πια δεν αναγνωρίζεις την Ελλάδα. Και με τρομάζει τώρα που μας διαφημίζουν τον τουρισμό σαν τη μόνη διέξοδο από την οικονομική κρίση μήπως αυτό το μικρόβιο εξαπλωθεί, μήπως για να κερδίσουμε πρόσκαιρα διαστρεβλώσουμε τον εθνικό μας πλούτο για όσα οι ξένοι επιθυμούν να βρούνε στην Ελλάδα. Γιατί αν πουλήσουμε κάθε μας γοητευτική παραλία, χάσουμε την ψυχή του τόπου, ποια ιστορία θα παραδώσουμε στους απογόνους μας, τότε που κρίση θα περάσει;