Ιαπωνία χωρίς πυρηνική ενέργεια

Το θεώρημα της αντιστοιχίας των παραγωγικών δυνάμεων με τις παραγωγικές σχέσεις  είχε κεντρική θέση στην μαρξική σκέψη. Αυτό που δεν είχε διερευνηθεί συστηματικά, ήταν η αντιστοιχία συγκεκριμένων  παραγωγικών δυνάμεων, όπως λόγου χάρη η αποκεντρωμένη  αιολική και φωτοβολταϊκή παραγωγή ,  με τις παραγωγικές σχέσεις  …

 Οι οικολογούντες γενικά είχαν σκιαγραφήσει τις συνεπαγωγές π.χ. της βιολογικής γεωργίας στις μορφές ιδιοκτησίας, στην επιβίωση των παραδοσιακών αγροτικών κοινοτήτων με τις δομές αλληλεγγύης κλπ., ενώ  επίσης είχαν αναφερθεί στις ιδιοκτησιακές και άλλες «συζεύξεις»   που συνεπάγεται η παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος από  πυρηνική ενέργεια – όμως αυτό ουδέποτε γενικεύτηκε σε βαθμό ώστε να δείξει, ότι κάθε ιδιαίτερο στάτους παραγωγικών δυνάμεων,  συνεπάγεται ιδιαίτερες παραγωγικές σχέσεις…

Το συγκεκριμένο  θεωρητικό έλλειμμα καθήλωσε διάφορες κινηματικές δράσεις σε ένα εμπειρικό επίπεδο, απέτρεψε την  τη συμπαράταξή τους με άλλες παράλληλες κοινωνικές κινήσεις  και μείωσε την  κοινωνική και πολιτική  τους απήχηση.  Στη  συγκεκριμένη συγκυρία, εν όψει της  απόφασης  της Ιαπωνίας να κλείσει το τελευταίο πυρηνικό της σταθμό και να μείνει για πρώτη φορά μετά το 1970 χωρίς πυρηνική ενέργεια, μια ολοκληρωμένη αξιολόγηση θα σήμαινε πολύ περισσότερα από την άποψη περί εγκατάλειψης μιας επισφαλούς βιομηχανικής εγκατάστασης….

Οι πυρηνικοί αντιδραστήρες είναι αρθρωμένοι με τις μεγάλες μπίζνες της κεφαλαιοκρατικής κοινωνίας, με συγκροτήματα τραπεζικών κυρίως συμφερόντων, που με τη σειρά τους διαπλέκονται με ερευνητικά ιδρύματα, καθώς επίσης με κρατικούς και στρατιωτικούς παράγοντες. Στη δεκαετία του 1950 ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Ντουάϊτ Αϊζενχάουερ είχε μιλήσει για το «στρατιωτικοβιομηχανικό» πλέγμα, όμως το σημερινό πυρηνικό πλέγμα είναι πολύ περισσότερο ισχυρό και συνεκτικό. Με αυτό το δεδομένο, η απόφαση της Ιαπωνίας συνιστά ένα βαρύτατο τραυματισμό των πιο γιγαντιαίων κεφαλαιοκρατικών συγκροτημάτων, που αναζητούν μεγάλες επενδύσεις σε τομείς υψηλής τεχνολογίας. Ταυτόχρονα όμως η απόφαση της Ιαπωνικής κυβέρνησης  να κλείσει  54 πυρηνοηλεκτρικές εγκαταστάσεις  που προσέφεραν το ένα τρίτο της συνολικά καταναλισκόμενης ενέργειας, είναι και ένα μέτρο των διαμαρτυριών και της αναστάτωσης που εκφράστηκε στην κοινωνία, μετά το πυρηνικό ατύχημα της Φουκούσιμα τον Φεβρουάριο του 2011. 

Κάποιοι όπως η Greenpeace Ιαπωνίας βλέπουν με ιδιαίτερη ευχαρίστηση τη στροφή της παραγωγής και της κοινωνίας στις ΑΠΕ ή στην ενεργειακή εξοικονόμηση, άλλοι όμως είναι περισσότερο επιφυλακτικοί :  Η πυρηνική ανάκαμψη μετά από μεγάλη περίοδο ύφεσης δεν ανήκει στη σφαίρα της φαντασίας, αλλά έχει επαναληφθεί στο κοντινό και μακρινό παρελθόν…