Το ΤΕΕ γράφει στον Παπαδήμο…

Όχι πάντα αλλά όχι σπάνια, η οικοδομή  προκάλεσε τρομερές καταστροφές στο περιβάλλον και στην ποιότητα ζωής αυτής της χώρας…Είναι χαρακτηριστικό ότι στη δεκαετία του 70, όταν επιτεύχθηκαν τα μεγάλα ελληνικά ρεκόρ στη παραγωγή «οπλισμένου σκυροδέματος», οι περιβαλλοντικά ευαίσθητοι πολίτες  έβαλαν συστηματικά εναντίον των εργολάβων,  για τις καταστροφές  που επέφεραν στη φύση και στο ανθρωπογενές περιβάλλον.

Η Ελλάδα κατάφερε να βρίσκεται στη δεύτερη θέση στο κόσμο μετά την Ταϊβάν, από την άποψη της κατοχής οικιστικών «κελυφών» παντός είδους, κι αυτό προσανατόλισε αντίστοιχα τις παραγωγικές της δυνάμεις : Ο πολιτικός μηχανικός, ο αρχιτέκτονας, ο οικοδόμος, ο υδραυλικός και σωρεία από άλλες ειδικότητες, πλαισίωσαν μια κατασκευαστική ευφορία με ισχυρά «εκτατικά» χαρακτηριστικά . Ήταν η ευφορία εκείνη που «πατούσε» συχνά πάνω σε θλιβερές κατεδαφίσεις κτιρίων και οδηγούσε τον Χριστιανόπουλο να στιχουργεί  «για τον κατατρεγμό της γραφικότητας»…

Η κρίση έπληξε σκληρά αυτή την διαρκή κατασκευαστική επέκταση και προκάλεσε βαθιά ύφεση του οικοδομικού τομέα, μέχρι και 75% !  Φυσικά υπό συνθήκες Μνημονίου και ιδιαίτερα υπό   καθεστώς  ληστρικής και φορομπηχτικής αβεβαιότητας , με την αποθάρρυνση των επενδύσεων και οικοδομών  κάθε χρήσης, η επάνοδος στη προηγούμενη κατάσταση ήταν επόμενο να φαίνεται ελκυστική για ένα μεγάλο μέρος εργαζομένων και επιχειρηματιών.  Όμως  μια «οικολογική προσέγγιση» του ζητήματος θα μπορούσε να δείξει ότι  η «επαν-απασχόληση»  των παραγωγικών δυνάμεων της χώρας θα ήταν δυνατόν  να επέλθει όχι  με τη  τυφλή  «επιστροφή» στην προηγηθείσα, εκτατική και ανεγκέφαλη  οικοδομική μεγέθυνση, αλλά με μια μεγέθυνση  με νέα χαρακτηριστικά. Και τέτοια  θα μπορούσαν να είναι : τα Δημόσια έργα με κοινωνικές χρήσεις, οι  ανακαινίσεις κτιρίων, η ενεργειακή εξυγίανση κτισμένων χώρων, η αισθητική αναμόρφωση του αστικού τοπίου, η οργανωμένη δόμηση  στις πόλεις  πάνω στη βάση κατεδαφίσεων και με στόχο τη παραγωγή ελεύθερου επιφανειακού χώρου κλπ.

 Πολλά θα μπορούσαν να γίνουν, μέσω της υπέρβασης του χονδροειδούς παραδοσιακού μοντέλου της μπετονιέρας – και - όποιον-  πάρει -ο - χάρος….Τώρα όμως τι γίνεται; Διαβάζω πρόσφατη  επιστολή που έστειλε   ο πρόεδρος του ΤΕΕ Χρήστος Σπίρτζης  προς τον Πρωθυπουργό Λουκά Παπαδήμο και ικανοποιούμαι ελάχιστα έως καθόλου : Η επιστολή μιλάει για «αναθέρμανση» της οικονομίας  σε «αναπτυξιακή κατεύθυνση», αλλά δεν λέει κουβέντα για το  «είδος του προϊόντος» : Για το είδος των κατασκευαστικών επεμβάσεων που δεν θα παρήγαγαν  μόνο απασχόληση των αναπασχόλητων πόρων, αλλά και ποιότητα ζωής, ενεργειακή εξοικονόμηση,  αισθητική ανάταση….

Όλο το κείμενο της επιστολής

Αξιότιμε Κύριε Πρωθυπουργέ,
Στην προσπάθεια της χώρας για το ξεπέρασμα της κρίσης και την ανεύρεση διεξόδου από τις δραματικές της συνέπειες, έχει δοθεί ιδιαίτερο βάρος στην εξυγίανση και τη στήριξη του τραπεζικού συστήματος. Η προσπάθεια αυτή βασίζεται στη βασική αρχή της αναθέρμανσης της οικονομίας και της μετάβασης σε αναπτυξιακή κατεύθυνση, μέσω της χρηματοδότησης της πραγματικής οικονομίας από ένα «υγιές» και ανταγωνιστικό τραπεζικό σύστημα.

Παρά ταύτα οι έως σήμερα ασκηθείσες πολιτικές δεν κατάφεραν το ποθητό αποτέλεσμα, παρότι και στο πρόσφατο παρελθόν στην ίδια κατεύθυνση υπήρξαν πολιτικές στήριξης των τραπεζών, μέσω παροχής δανεισμού ή και εγγυήσεων του ελληνικού κράτους.

Είναι, επίσης, γνωστό ιστορικά ότι το ξεπέρασμα της ύφεσης σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες επιτεύχθηκε, μέσω ενός μεγάλου προγράμματος δημοσίων υποδομών που αποσκοπούσε τόσο στην αναθέρμανση της αγοράς και της απασχόλησης όσο και στη βελτίωση των όρων ανταγωνιστικότητας της χώρας, και επομένως, των εταιρειών που δραστηριοποιούνται στη χώρα, στην οικοδόμηση μιας εθνικής παραγωγικής δομής και στην στήριξη κλάδων με υψηλές πιθανότητες επιτυχίας σε εξωστρεφείς δράσεις.

Ο κίνδυνος της χρηματοδότησης του τραπεζικού συστήματος, μέσω δημόσιου δανεισμού, χωρίς και αυτή τη φορά να τεθούν συγκεκριμένοι όροι και χρο- νοδιάγραμμα της χρηματοδότησης της πραγματικής οικονομίας, είναι ορατός. Είναι προφανές ότι οι προτεραιότητες ενός χρηματοπιστωτικού ιδρύματος δεν συνάδουν με τη χρηματοδότηση δράσεων, όπως οι δημόσιες υποδομές, οι συμπράξεις δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, η ίδρυση ή η επέκταση σύγχρονων μεταποιητικών και παραγωγικών δραστηριοτήτων, που χρειάζονται αρκετά χρόνια, για να αποσβεστούν οι επενδύσεις και να έχουν κερδοφορία.

Η δραματική κατάσταση του τεχνικού κόσμου, όμως με γνωστές συνέπειες για όλη την ελληνική οικονομία και για όλη την ελληνική κοινωνία, σε λίγο δεν θα μπορεί να αναστραφεί. Η δραματική μείωση του ΠΔΕ, η κατακρήμνιση των ιδιωτικών έργων και της οικοδομικής δραστηριότητας, η ανυπαρξία ώριμων έργων και προετοιμασίας για βαθμό ωριμότητας που θα επιτρέψουν την απορρόφηση πόρων από το ΕΣΠΑ, αλλά και το πολυετές απόλυτο τέλμα στα συγχρηματοδοτούμενα έργα και κυρίως των αυτοκινητοδρόμων καθώς και στα έργα συμπράξεων δημοσίου και ιδιωτικού τομέα, έχουν φέρει όλες τις εταιρείες, μικρομεσαίες και μεγαλύτερες, μελετητικές και κατασκευαστικές, ένα βήμα πριν την οριστική παύση της ύπαρξής τους.

Οι συνέπειες στην οικονομία, στην ανεργία, στην απομείωση του επιστημονικού δυναμικού και της τεχνογνωσίας του ελληνικού τεχνικού δυναμικού δεν είναι απλά καταστροφικές αλλά σφραγίζουν την οριστική διάλυση της κατασκευαστικής και μελετητικής βιομηχανίας της χώρας.

Το αίτημα καθορισμού συγκεκριμένων όρων από την ελληνική πολιτεία στην επανακεφαλοποίηση των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων, συγκεκριμένου ύψους και χρονοδιαγράμματος χρηματοδότησης, είναι αναγκαιότητα και για τη χώρα και για την ελληνική κοινωνία, τον Έλληνα πολίτη και τον τεχνικό της κόσμο σε όλα τα επίπεδα.

Πιστεύουμε στην αναγκαιότητα άμεσης υιοθέτησης συγκεκριμένων υποχρεώσεων του τραπεζικού συστήματος, του μοναδικού κλάδου που στηρίζεται μέσα σε κατάσταση βαθιάς ύφεσης, ως το ελάχιστο αντιστάθμισμα προς την ελληνική κοινωνία και την πραγματική οικονομία.

Ουσιαστική απαίτηση για την επίτευξη αυτού του στόχου είναι η δεσμευτική από την πλευρά τους ουσιαστική στήριξη των έργων παραχώρησης και γενι- κότερα των δημοσίων υποδομών.

Όσοι έχουν κληθεί, από οποιαδήποτε θέση, να εισφέρουν στην προσπάθεια του ελληνικού λαού και της χώρας, έχουν και τη μεγάλη ιστορική ευθύνη των επιλογών τους. Θέλουμε να ελπίζουμε ότι οι λύσεις που θα προωθήσετε θα εξετάζουν πολύπλευρα και αποτελεσματικά τις δυσκολότερες στιγμές της μεταπολεμικής Ελλάδας.