Τα «αμελέτητα» του Ιάνη Ξενάκη

Μέσα σε όλο τον καταιγισμό των πολιτικών πραγμάτων, νάσου και μια ιστορία για τον συνθέτη Ιάνη Ξενάκη :  Τον πρωτοποριακό δημιουργό που ξεκίνησε από την Ελλάδα για να πεθάνει στο Παρίσι το 2001, έχοντας πάρει την γαλλική υπηκοότητα και απομακρυνθεί – για να μην πω απεμπολήσει – την ελληνική ταυτότητα…Ο Ξενάκης  υποτίθεται ότι  «έφαγε πόρτα» σε καλούς σχετικά καιρούς από τους Έλληνες διαχειριστές του Πολιτισμού, αλλά τουλάχιστον κατάφερε να μη ζήσει στην εποχή του Μνημονίου για  να φάει πόρτες και  παράθυρα και κουφώματα, που τρώνε πλέον οι  άνθρωποι της τέχνης…

Γράφω «υποτίθεται», γιατί είμαι πολύ επιφυλακτικός όσον αφορά  την αφήγηση του περιοδικού  που ακούει στο ελληνοπρεπές όνομα  “Unfollow”, σχετικά με  την εκδίκηση της γυναίκας του συνθέτη κατά του ελληνικού κράτους,  που μετέφερε διαδικτυακώς  η φίλη Λουκία  Σουγιά …

Να τι γράφει το  “Unfollow” : 

«Δυστυχώς, ο Θεόδωρος Αγγελόπουλος ετάφη - εννοώ, δε ζήτησε να καεί. Δυστυχώς, διότι έχασε την ευκαιρία να εκδικηθεί το Υπουργείο Πολιτισμού (είχε δηλώσει ότι προσπαθούσε δύο χρόνια να συναντήσει τον κ. Παύλο Γερουλάνο) έστω μετά θάνατον, όπως έκανε ο Ιάννης Ξενάκης (σημαντικός συνθέτης και αρχιτέκτονας).  

Η φήμη λέει ότι όταν επίσημη αντιπροσωπεία του ΥΠΠΟ πήγε στο σπίτι του Ξενάκη στο Παρίσι, για να ζητήσει την τέφρα του, η σύζυγός του τους είπε ότι περίμενε αυτή τη στιγμή κι ότι ο Ξενάκης της είχε δώσει ακριβείς οδηγίες... Τους άφησε λοιπόν να περιμένουν στο σαλόνι και σε λίγο εμφανίστηκε πάλι κρατώντας ένα κουταλάκι με στάχτη και μία χαρτοπετσέτα. Πλησίασε τον επικεφαλής και πάρα πολύ σοβαρά του είπε: "Ο Ιάννης μου ζήτησε να σας δώσω "τ' @ρχίδια του"….

Καταρχήν  δεν πιστεύω ότι η σύζυγος του Ιάνη έτρεφε τόσο κακή άποψη για τα απαυτά του ανδρός της, ώστε να τα μεταχειρίζεται ως μέσα  απαξίωσης των όποιων αντιπάλων του…Κατά δεύτερο λόγο δεν νομίζω  ότι ο Ξενάκης  όπως επίσης και ο Αγγελόπουλος, θα  μπορούσαν «να βγαίνουν παραπονούμενοι» για ζητήματα χρηματοδοτήσεων του έργου τους.

Το 1978 έτυχε να παρακολουθήσω την παράσταση «Πολύτοπον» του Ξενάκη στις Μυκήνες -  ένα είδος καλλιτεχνικού «Ήχος και φως» -  που πραγματοποιήθηκε  σε ένα επιβλητικό γιγαντοσκηνικό, με τη παρουσία του Κωνσταντίνου Καραμανλή, τότε Πρωθυπουργού, με τη συμμετοχή εκατοντάδων κομπάρσων  και πάμπολλα κόστη – που προφανώς δεν ισοφαρίζονταν από τις εισπράξεις…Η παράσταση ήταν εντυπωσιακή, υποθέτω σε ανάλογο βαθμό  με την παράσταση «Περσέπολις», που οργάνωσε ο Ξενάκης στο Ιράν το 1971, έπειτα από  αίτημα του Σάχη, για να τιμήσει τα 2500 χρόνια της δυναστείας των Αχαμαινιδών…

Δεν μπορώ βέβαια να συμπεράνω και δεν θέλω να υπαινιχθώ, από δυο και μόνο δείγματα συμπεριφοράς, ότι ο  Ξενάκης  ήταν ένα είδος «αυλικού διανοούμενου» - όπως αυτοί που σήμερα συμπαρατάσσονται με το καθεστώς των μνημονίων ή κάνουν το κορόϊδο περιμένοντας από τους άλλους να βγάλουν το φίδι από τη τρύπα. Απλά υποστηρίζω ότι ο Ξενάκης , με την πρωτοποριακή και δυσνόητη μουσική του, είχε μικρές πιθανότητες να «δικαιωθεί» σε ένα κοινωνικό χώρο με συμβατική μουσική αντίληψη. Η πικρία του ήταν ως ένα βαθμό δικαιολογημένη, αλλά άλλοι πικράθηκαν περισσότερο…… 

ΥΓ Στη φωτογραφία ο ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΟΥΣΤΑΚΗΣ, κατά κόσμον Ζωρζ Μουστακί....Ελληνογάλλος κι αυτός, που αγάπησε την πρώτη του πατρίδα, έστω κι αν αυτή του έδωσε ελάχιστα : Γι αυτό και βγήκε πρόσφατα στα μίντια για να καταγγείλλει τους παράγοντες του ΔΝΤ που κατατρέχουν τη χώρα του. Καλλιτέχνης με @ρχίδια θα έλεγα, επηρεασμένος από την αφήγηση του UNFOLLOW...