Το 1821 και οι καταπατήσεις

 

Του Γιάννη Σχίζα

    Η επανάσταση του 1821 ήταν μια μεγαλειώδης  λαϊκή εξέγερση ,  παρά  το δυσμενές σκηνικό της  «Ιεράς Συμμαχίας» . Όμως ταυτόχρονα ήταν και μια σχεδόν χαμένη  επανάσταση, της οποίας οι σκοποί δεν θα είχαν ευοδωθεί αν δεν παρουσιαζόταν «ο από μηχανής ευρωπαϊκός  θεός»   στο  Ναυαρίνο . Το ότι η χώρα σώθηκε χάρη στην «ξένη επέμβαση» , που οφείλονταν εν πολλοίς στα χρέη  που είχε σωρεύσει η επαναστατική εξουσία στους ξένους, το ότι χρειάστηκε στη συνέχεια να προσλάβει ένα ξένο ως βασιλέα, το ότι διαμόρφωσε πολιτικά κόμματα όπως το «Αγγλικό», το «Ρωσσικό», το Γαλλικό,  αυτό  παγίωσε μια   «ψυχο-πολιτική» υποτέλειας.

         Η Συνθήκη της Κωνσταντινούπολης του 1832 με τις ρυθμίσεις της  εξαιρεί από την  «επαναστατική απαλλοτρίωση» την Αττική και την Εύβοια. Τα υπό Τουρκική ιδιοκτησία κτήματα  προτείνονται  προς πώληση στους Έλληνες, μετά από απόφαση μεικτής ελληνοτουρκικής επιτροπής. Οι Τούρκοι  προσέρχονται σε αυτή την επιτροπή   προβάλλοντας  συχνά  τους πλέον εξωφρενικούς τίτλους ιδιοκτησίας, μέχρι  σε  βουνά και βραχώδεις εκτάσεις ! Με βάση το Οθωμανικό Δίκαιο της εποχής, οι δημόσιες γαίες (δάση και  όρη) ανήκαν  αποκλειστικά στον Σουλτάνο, η δε κυριότητά τους δεν μπορούσε  να μεταβιβασθεί σε ιδιώτες. Το Ελληνικό Δημόσιο ως διάδοχο σχήμα του Οθωμανικού  ήταν ο αδιαμφισβήτητος ιδιοκτήτης των δημοσίων γαιών…

       Το νεοσύστατο κράτος κάνει έκκληση στους έλληνες κεφαλαιούχους της αλλοδαπής για να προχωρήσουν σε αγορές.  .Και πραγματικά αυτοί οι τελευταίοι ακολουθούν την ευκαιρία αγοράζοντας  Οθωμανικά τσιφλίκια και κτήματα, κάποτε «διευρυμένα» με άτυπες διαδικασίες …. Γι αυτό δεν είναι περίεργο ότι στον  χώρο της Αττικής  εμφανίζονται στον 19^ο αιώνα  ιδιοκτησίες της τάξεως των 250 και 300  χιλιάδων στρεμμάτων….

       Το Ελληνικό κράτος  θα εκβάλει στεναγμό ανακούφισης  μετά  την αποχώρηση των Τουρκικών φρουρών από την Ακρόπολη και την Κάρυστο, που πραγματοποιείται το 1833, σχεδόν  4 χρόνια  ύστερα από την παύση των εχθροπραξιών ! Και δημιουργεί   ειδική επιτροπή για την εξέταση των ιδιοκτησιακών τίτλων και ισχυρισμών, όμως η «κοινωνία των ιδιοκτητών»  περί άλλα τυρβάζει και  η προθεσμία περνάει άκαρπη το 1837.....

       Η  μη αποσαφήνιση του ιδιοκτησιακού καθεστώτος  Αττικής και Εύβοιας στην τέταρτη δεκαετία του 19^ου αιώνα, θα αποτελέσει  το    μεγάλο  «προπατορικό αμάρτημα» του νεοελληνικού κράτους. Θα δημιουργήσει ένα πεδίο αμφισβητήσεων, θα προωθήσει τη κουλτούρα και το ήθος του χωροταξικού τραμπουκισμού….