του Τάσου Σαραντή
Τον δρόμο προς την εγκατάσταση έχει πάρει ο μεγάλος υπεράκτιος αιολικός σταθμός Moray West, 22 χιλιόμετρα ανοιχτά των ακτών του Κέιθνες, βόρεια και ανατολικά της Ινβερνές, μιας πόλης στο βόρειο τμήμα της Σκοτίας.
Οι 60 γιγαντιαίες ανεμογεννήτριες με διάμετρο ρότορα 222 μέτρα, που θα ανεγερθούν σε 110 τετραγωνικά μίλια βυθού -μια περιοχή στο μέγεθος του Μπρίστολ- θα παράγουν 860 MW ηλεκτρικής ενέργειας, αρκετή για το 30% των ενεργειακών αναγκών της Σκοτίας σύμφωνα με την κατασκευάστρια εταιρεία.
Η Ocean Winds ανήκει στην EDP Renewables, η οποία ανήκει στην EDP -την πορτογαλική εταιρεία πετρελαίου και φυσικού αερίου Energias de Portugal-, η οποία με τη σειρά της ανήκει στις China Three Gorges Corporation, BlackRock Inc, Oppidum Capital SL, Canada Pension Plan Investment Board, Amundi Asset Management, Norges Bank, Qatar Investment Authority, Sonatrach και σε «λοιπούς μετόχους». Η BlackRock είναι μία από τις μεγαλύτερες επενδυτικές εταιρείες στον κόσμο. Κατέχει, μεταξύ άλλων, τη μεγαλύτερη μεμονωμένη μετοχή της BP και δέχεται διαρκώς κριτική για τις επενδύσεις της σε ορυκτά καύσιμα.
Εδώ τίθεται το ζήτημα της ιδιοκτησίας γης. Σε ποιον ανήκει ο βυθός στον οποίο στέκονται οι τουρμπίνες; Σε ποιον ανήκει η γεωργική γη που θα διασχίσει το καλώδιο μεταφοράς της παραγόμενης ενέργειας μόλις φτάσει στην ακτή; Σε ό,τι αφορά τον βυθό, αυτός ανήκει στον βασιλιά Κάρολο ή μάλλον στο Crown Estate το οποίο συγκεντρώνει έσοδα από ενοίκια από τη μίσθωση των δικαιωμάτων επί του βυθού στην Ocean Winds για τη διάρκεια ζωής του έργου.
Η Crown Estate, που διαχειρίζεται τον βυθό της θάλασσας και τη μισή ακτή γύρω από την Αγγλία, την Ουαλία και τη Βόρεια Ιρλανδία, κατέχει ένα από τα μεγαλύτερα χαρτοφυλάκια στο Ηνωμένο Βασίλειο, αξίας περίπου 18 δισεκατομμυρίων ευρώ, τα έσοδα του οποίου διαχειρίζεται το υπουργείο Οικονομικών. Συνολικά το Crown Estate διαχειρίζεται 36 αιολικά πάρκα σε όλη τη χώρα.
Εντούτοις και η βασιλική οικογένεια λαμβάνει ένα καλό μερίδιο. Συγκεκριμένα ο μονάρχης λαμβάνει το 15% των κερδών από την αξιοποίηση της βασιλικής περιουσίας μέσω κρατικής επιχορήγησης, ένα επίδομα γνωστό ως Sovereign Grant που δίνεται για τα βασιλικά του καθήκοντα. Αυτό το… επίδομα προορίζεται για την κάλυψη του κόστους των επίσημων δαπανών του κράτους για τη βασιλική οικογένεια.
Σε αυτές περιλαμβάνονται τα έξοδα συντήρησης των διάφορων βασιλικών κατοικιών, του προσωπικού, τα ταξίδια και οι επισκέψεις, οι δημόσιες υποχρεώσεις και η διασκέδαση των επισήμων. Πέρσι η κρατική χρηματοδότηση προς τη βασιλική οικογένεια ανήλθε σε 98 εκατομμύρια ευρώ.
Βέβαια ο Βρετανός μονάρχης φέρεται να είναι ο έκτος μεγαλύτερος γαιοκτήμονας στη Γη και η περιουσία της βασιλικής οικογένειας υπολογίζεται σε περίπου 40 δισ. ευρώ, επομένως αυτά τα έσοδα δεν είναι παρά ένα κλάσμα στη συνολική περιουσία του.
Ομως κάποιοι αυλοκόλακες, παραβλέποντας τα κέρδη που πηγαίνουν στο βασιλικό ταμείο, ισχυρίζονται ότι οι συμφωνίες μίσθωσης των υπεράκτιων αιολικών πάρκων του παλατιού αποτελούν συνέχεια της πράσινης πολιτικής του νέου μονάρχη, ο οποίος έχει αγωνιστεί για περισσότερες από πέντε δεκαετίες για διάφορα περιβαλλοντικά ζητήματα.
Μάλιστα πρόσφατα έγινε γνωστό ότι ο βασιλιάς Κάρολος διαθέτει τα βασιλικά κέρδη από τις υπεράκτιες ανεμογεννήτριες για το «κοινό καλό» μειώνοντας το ποσοστό κέρδους για τον βασιλικό οίκο.
Αλλά μη φανταστείτε ότι ο βασιλιάς θα διαθέσει όλα τα κέρδη του από τα υπεράκτια αιολικά. Το ποσό που θα διαθέσει αφορά μόνο τα κέρδη τού Crown Estate από την εκμετάλλευση μόλις έξι υπεράκτιων αιολικών σταθμών.Με λίγα λόγια, τα τεχνολογικά συστήματα που «μαζεύουν» τον άνεμο παράγοντας ενέργεια χαμηλών εκπομπών άνθρακα παράγουν επίσης κέρδη για τις πολυεθνικές εταιρείες και έσοδα τόσο για τη βρετανική μοναρχία όσο και για τη σκοτσέζικη αριστοκρατία. Μήπως μέσα σε όλο αυτό απουσιάζει η δικαιοσύνη σε ένα ενεργειακό μοντέλο στο οποίο μεταβαίνουμε με εκπληκτική βιασύνη;
Στο ερώτημα σε ποιον ανήκει ο άνεμος επιχειρεί να απαντήσει ο ανθρωπολόγος Ντέιβιντ Μακντέρμοτ Χιουζ, που αυτοαποκαλείται φιλελεύθερος και ακαδημαϊκός-ακτιβιστής, στο βιβλίο του με τον ομώνυμο τίτλο. Σε αυτό υποστηρίζει ότι ο άνεμος -αυτή η αόρατη, πανταχού παρούσα δύναμη που μέχρι πρόσφατα ήταν χρήσιμη μόνο σε ναυτικούς και ποιητές- γίνεται γρήγορα ένας πεπερασμένος πόρος με ένα σαφές σύνολο οικονομικών νικητών και ηττημένων.
«Εάν απελευθερώσουμε τις ανθρακούχες εκπομπές σε τριάντα χρόνια -όπως πρέπει- μία και μόνο γενιά εταιρειών και ιδιωτών θα επωφεληθεί πάρα πολύ» γράφει. Και προτείνει ένα νέο πλαίσιο για τη διανομή των κερδών ως αντίδοτο και κατευνασμό των αντιδράσεων που εκδηλώνονται ανά τον πλανήτη ενάντια στην εγκατάστασή τους. Βέβαια, όσο κι αν ακούγεται ως μια δικαιότερη λύση, μια τέτοια πρόταση αψηφά ότι το ζήτημα της κατανομής των κερδών δεν αγγίζει επ’ ουδενί τις απώλειες που μετρά η φύση από την εμφάνιση της αιολικής βιομηχανίας.
Από την Εφημερίδα των Συντακτών
*Με πληροφορίες από τον ιστότοπο The Ecologist
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου