ΜΑΣΕΣ-ΞΑΠΛΕΣ-ΦΟΥΜΕΣ

Σε μια  κοινωνία πεινασμένων ή γενικώς  στερημένων , ταιριάζει   να μιλάνε    για συνταγές και διατροφικά πρότυπα,   όσο το να    μιλάει  κάποιος   για ποιότητες σχοινιών  στο σπίτι προσφάτως κρεμασμένου…. Κι όμως, πολλοί  δια – τροφο - λόγιοι  και συνταγο-λόγιοι τηλεοπτικών καναλιών, επιδίδονται  αμέριμνοι σε ένα συστηματικό prixarchidium της κοινωνίας …

 Έχω κοντινές και μακρινές αναμνήσεις από τις διακυμάνσεις στη σχέση τροφής και  Έλληνα. Οι πιο αστείες σχετίζονται με τις αυτοσχέδιες παραστάσεις που έδιναν    κάποιοι  παλαιστές της δεκαετίας  του 60 - σαν τον γνωστό Σαμψών -    σπάζοντας αλυσίδες και γενικά  δείχνοντας τη δύναμή τους. Το αστείο  ήταν πως  μετά τη παράσταση,   έβγαινε ένα καπέλο στη γύρα    για τη συλλογή χρημάτων  συνοδευόμενο από την έκκληση : «Για τη φασολάδα του αθλητή»…

Στη μεταπολεμική περίοδο η φασολάδα αφενός και το «λιτοδίαιτον του Έλληνος» αφετέρου   ήταν εθνικές ορίζουσες,  αν και  κάποιοι αναφέρονταν  σε μια  τρεχαγυρευοπουλική   παλιά -καλή- χρυσή- εποχή - αφθονίας  - « που σέρναν τα σκυλιά με τα λουκάνικα»,  σύμφωνα με το  τραγούδι.  Οι μορφωμένοι   μιλούσαν για τα  «στερητικά σύνδρομα» της  μετακατοχικής κοινωνίας ,  ενώ  στα  Πανεπιστήμια οι φοιτητές των Οικονομικών Σχολών  μάθαιναν για τη σχέση της φθίνουσας διατροφικής δαπάνης ως ποσοστού του συνολικού εισοδήματος, στη πορεία της οικονομικής ανάπτυξης…Τότε η  μεσαία τάξη   ήταν έτοιμη να ενστερνιστεί  το αφασιακό –καταναλωτικό ιδεώδες που διατυμπανιζόταν  με την αξιωματική ρήση:  «μάσες, ξάπλες, φούμες»…

Όμως τελικά τα πράγματα πήγαν αλλού,  δηλαδή προς τα εκεί που πήγε ο Βέγγος της (πρώτης) γερμανικής κατοχής : Όταν  ως γκαρσόνι  παρακαλούσε τον ταβερνιάρη  να τον αφήσει να φάει το ψωμί του κοντά στη κατσαρόλα όπου έβραζε κρέας , για να φαντασιώσει την διέλευση του αχνίζοντος χοιρινού από τη στοματική του κοιλότητα ….    Έπειτα από μια  περίοδο διατροφικής ευωχίας , με τη κυριαρχία των    περιαστικών ταβερνοχώρων  για τους πιο μπανάλ και με τις   γευστικές  «αναζητήσεις»  στα πιο εξεζητημένα εστιατόρια για τους  γευσιγνώστες (μόνο εστιατόριο λαπωνικής κουζίνας δεν άνοιξε στην Αθήνα ! ) φτάσαμε εκεί που φτάσαμε :  Να συλλέγονται μακαρόνια και ρύζια  για την υποστήριξη ανθρώπων που  κινδυνεύουν να πεινάσουν….

Ζούμε πλέον  μια γενικότερη, παραγωγική,  καταναλωτική, αλλά   και ιδεολογική «σύμ-πτυξη» - που είναι το αντίθετο της «ανά-πτυξης».  Ζούμε τον παραγκωνισμό  σημαντικών διατροφικών προταγμάτων  – όπως είναι το Ιπποκρατικό γνωμικό «Η τροφή είναι το φάρμακό σου». Κινδυνεύουμε να ξεχάσουμε το κίνημα που έσκασε λίγο μύτη και στο Ελλαδιστάν – το  slow food  της  ποιοτικής «αργοφαγίας»,  ως αντίθεσης  στη λογική της μπανάλ  προχειροφαγίας των «ταχυφαγείων». Ζούμε την ύφεση συλλογισμών  που είχαν πλανητική κλίμακα και νόημα   – όπως αυτών που συνέδεαν την κρεοφαγία του πρώτου κόσμου με την πείνα  των τριτοκοσμικών, με τον εξωστραφή προσανατολισμό της παραγωγής των χωρών της Αφρικής  και την καταστροφή των φυσικών τους πόρων. 

Σήμερα θα μας ήταν αδιανόητη  μια  κίνηση διαμαρτυρίας  όπως αυτή των «Φίλων της Γης»  στη δεκαετία του 80 :  Που κατήγγειλαν τα  χάμπουργκερ των βορειοαμερικανικών φαγάδικων, ως μερικώς υπεύθυνα για τη καταστροφή της φύσης μέσω της μετατροπής των τροπικών δασών σε βοσκοτόπους των βοοειδών…

Κατά τα άλλα, στο λόγο μας  συνεχίζει από αμνημονεύτων ετών  να εκφωνείται το σύνθημα «ψωμί –παιδεία-ελευθερία» και  να ενδημεί η φράση : «Να βγάλουμε το ψωμί μας»  … Ενώ  από την άλλη  πλευρά  οι Γάλλοι  (συν-ευρωπαίοι…) συνεχίζουν  να λένε «να βγάλουμε το μπιφτέκι μας»  - θυμίζοντας άθελά τους   εκείνη τη  περίφημη   ιδεολογία για τη  σύγκλιση  των ευρωπαϊκών οικονομιών  -και άλλα ηχηρά παρόμοια ....