Πρόγραμμα ενεργειακής απόδοσης κτιρίων

 Η Ελλάδα είναι η χώρα με τον μεγαλύτερο δείκτη ιδιοκτησίας δομημένου χώρου, αμέσως μετά την Ταϊβάν…Επί δεκαετίες οι ελληνικές αποταμιεύσεις κατέληγαν στην κατασκευή δεύτερης κατοικίας ή στην αγορά γης,  στερώντας τους αντίστοιχους πόρους από κατεξοχήν  παραγωγικούς τομείς, όπως η πρωτογενής παραγωγή και η μεταποίηση. Η κατάσταση αυτή οδηγούσε με τη σειρά της στην χωρική διασπορά της εξοχικής κατοικίας και ιδιαίτερα στην «κατάληψη» περίοπτων θέσεων, σε παραλίες, βουνά, περιβαλλοντικά σημαντικές περιοχές. Στην Ελλάδα θα μπορούσαμε να έχουμε περισσότερες  και ποιοτικότερες ξενοδοχειακές υπηρεσίες αντί εξοχικών  – κάπως ανάλογα με τη δυνατότητα να έχουμε περισσότερα και καλύτερα μέσα μαζικής μεταφοράς αντί ΙΧ!  Όμως τα πράγματα ήλθαν όπως ήλθαν, με πολλές παραγωγικές δραστηριότητες και υπηρεσίες να «ακουμπούν» πάνω στην εκτατική ανάπτυξη της δόμησης. Και το ερώτημα που τίθεται σήμερα, είναι αν θα μπορούσε να νοηθεί μια αναζωογόνηση του κατασκευαστικού τομέα βασισμένη όχι στην αστόχαστη επέκταση που κάνει τη χώρα πιο άσχημη και αναλώνει τους τουριστικούς της πόρους – πρωτίστως το τοπίο της : Αλλά μια αναζωογόνηση κυρίως με βάση την ανάπλαση,  τον εμπλουτισμό, την αναβάθμιση, την αισθητική και λειτουργική μετεξέλιξη των υπαρχόντων δομημένων στοιχείων(κελυφών…)

Η ενεργειακή απόδοση των κτιρίων αποτελεί μια σημαντική πτυχή της λειτουργικής αναβάθμισης, που θα μπορούσε να προσφέρει ωφέλιμο αποτέλεσμα και  ταυτόχρονα απασχόληση σε ένα κλάδο,  που δοκιμάζεται σκληρά από την κρίση.ΓΣχ. 

Στο ζήτημα αυτό αναφέρεται η ερώτηση δυο βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ/ΕΚΜ – Χαράς Καφαντάρη και Γιώργου Σταθάκη προς τους  Υπουργούς Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής και Ανάπτυξης & Ανταγωνιστικότητας 

  Λένε οι δυο βουλευτές :

"Είναι κοινή διαπίστωση ότι το πρόγραμμα που αφορά στην ενεργειακή ανακαίνιση του υπάρχοντος κτηριακού αποθέματος κατάλληλα σχεδιασμένο θα μπορούσε, ταυτόχρονα με τα θετικά περιβαλλοντικά του αποτελέσματα, αφενός να δώσει κάποια στήριξη στον κατασκευαστικό κλάδο, ο οποίος έχει πλήρως αποδυναμωθεί και αφετέρου να συμβάλλει στην ανακούφιση χιλιάδων οικογενειών που απειλούνται από την ενεργειακή φτώχεια
.

 

Ο ΣΥΡΙΖΑ – ΕΚΜ, ήδη κατά την συζήτηση του σχεδίου νόμου για την ενεργειακή απόδοση των κτηρίων τον Φεβρουάριο του 2013, είχαμε θέσει σαφή ερωτήματα για την Αξιολόγηση των δύο προγραμμάτων αρμοδιότητας του ΥΠΕΚΑ που βρίσκονται σε εξέλιξη για την ενεργειακή απόδοση κτιρίων, ήτοι Εξοικονομώ κατ’ Οίκον και ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΩ ΙΙ. Επιπλέον, είχαμε επισημάνει ότι το μείζον ζήτημα δεν είναι μόνο εάν θα επεκταθεί το εύρος εφαρμογής της ενεργειακής επιθεώρησης όλων των κτισμάτων, μικρών, μεγάλων, επαγγελματικών χώρων, δημόσιων ή ιδιωτικών. Το μεγάλο θέμα είναι να υπάρχουν γενναία κίνητρα με προοδευτικό τρόπο και ειδικά για όσους απειλούνται από την ενεργειακή φτώχεια.

 

Το πρόγραμμα Εξοικονομώ κατ’ Οίκον, ως γνωστόν, τελεί υπό τη διαχείριση του ΕΤΕΑΝ Α.Ε. και παρέχει άτοκα δάνεια και επιχορηγήσεις προς τα νοικοκυριά για την ενεργειακή αναβάθμιση κατοικιών, διαμερισμάτων και πολυκατοικιών. Σε απάντησή του σε σχετική ερώτηση τού ευρωβουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ - ΕΚΜ Ν. Χουντή, ο Επίτροπος Περιφερειακής Ανάπτυξης, κ. Hahn, παρουσιάζει τα γενικά χαρακτηριστικά του έργου της ενεργειακής απόδοσης των κτιρίων στην Ελλάδα, το οποίο «καταρτίστηκε το 2010 και προβλέπει δάνεια και άμεσες επιχορηγήσεις σε νοικοκυριά, ώστε να πετύχουν τους στόχους εξοικονόμησης ενέργειας» και δίνει συγκεκριμένα στοιχεία όσον αφορά την απορρόφησή του, από τα οποία προκύπτει ότι η συνολική απορρόφηση του προγράμματος, μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2012, ήταν 19.4%. Πιο συγκεκριμένα, ο Επίτροπος, αφού υπενθυμίζει ότι ο συνολικός προϋπολογισμός δανείων και επιχορηγήσεων είναι 396 εκατ ευρώ, δηλώνει ότι: «έως τις 31 Δεκεμβρίου 2012, είχαν παραληφθεί 29.451 αιτήσεις, εκ των οποίων κρίθηκαν επιλέξιμες οι 19.001 και έλαβαν επιχορήγηση οι 11.377. Οι πληρωμές για τις 8.129 αιτήσεις που είχαν επιτύχει τους στόχους εξοικονόμησης ενέργειας, αναλύονται ως εξής: δάνεια 46 εκατομμύρια ευρώ, άμεση βοήθεια 27 εκατομμύρια ευρώ και κόστος πιστοποιητικού ενεργειακής αναβάθμισης 4 εκατομμύρια ευρώ».

Το ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ "ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΩ ΙΙ" είναι στο πλαίσιο του Ε.Π. «Περιβάλλον και Αειφόρος Ανάπτυξη» και αφορά σε παρεμβάσεις εξοικονόμησης ενέργειας σε υφιστάμενα δημοτικά κτίρια και υποδομές των ΟΤΑ Α’ Βαθμού, με συνολικό προϋπολογισμό του Προγράμματος που ανέρχεται σε 75.000.000 ευρώ. Οι προτάσεις που θα ενταχθούν θα χρηματοδοτηθούν κατά 70% από τους πόρους του Προγράμματος και κατά 30% από ίδια συμμετοχή των Δήμων. Οι παρεμβάσεις αφορούν α) σε κτίρια και υποδομές (ενεργειακή αναβάθμιση του κτιριακού κελύφους, ενεργειακή αναβάθμιση των Η/Μ εγκαταστάσεων, αναβάθμιση του συστήματος φυσικού τεχνητού φωτισμού και εγκατάσταση συστήματος ενεργειακής διαχείρισης), και β) σε υποστηρικτικές και λοιπές δράσεις (υπηρεσίες τεχνικού συμβούλου, τεχνικές μελέτες, μελέτες ενεργειακής απόδοσης, ενεργειακές επιθεωρήσεις και δράσεις δημοσιότητας).

Αναφορικά με τη σημασία του "ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΩ ΙΙ", σημειώνουμε την πρόσφατη παρέμβαση του Προέδρου του ΤΕΕ, ως Εθνικός Συντονιστής του Συμφώνου των Δημάρχων για την εξοικονόμηση ενέργειας στο πλαισιο του Seap-Plus, στην Ετήσια Συνάντηση του Συμφώνου των Δημάρχων (CoM Ceremony) η οποία διοργανώθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και φιλοξενήθηκε από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Σύμφωνα με το Δελτίο τύπου του ΤΕΕ , 28 Ιουνίου, το SEAP-PLUS υποστηρίζει την υποβολή περισσοτέρων και πιο ποιοτικών Σχεδίων Δράσης για την Αειφόρο Ενέργεια (ΣΔΑΕ), την προώθηση των ΣΔΑΕ στις περιφερειακές πολιτικές κλπ.

Επειδή

Σύμφωνα με πληροφορίες, η μέχρι σήμερα εξέλιξη του προγράμματος Εξοικονομώ κατ’ Οίκον, εμφανίζει εξαιρετικά χαμηλούς ρυθμούς προόδου, και η όλη καθυστέρηση αποδίδεται κυρίως στην άρνηση των τραπεζών να προχωρήσουν στις τελικές εγκρίσεις και εκταμιεύσεις των αναγκαίων κονδυλίων.

Σύμφωνα με τις ανακοινώσεις του Υπουργού Κωστή Χατζηδάκη, προγραμματίζεται μεταφορά πόρων προκειμένου να καλυφθεί η αυξημένη ζήτηση κονδυλίων του προγράμματος Εξοικονομώ κατ’ Οίκον στις Περιφέρειες Κεντρικής, Δυτικής Μακεδονίας και Νοτίου Αιγαίου. Οι πόροι θα εξευρεθούν με μεταφορά από άλλους άξονες των ΠΕΠ, από τα οποία χρηματοδοτείται η δράση, ή από άλλα επιχειρησιακά προγράμματα, μετά από την αναθεώρηση του ΕΣΠΑ που θα γίνει στο β’ εξάμηνο του 2013. Επίσης, «Το Υπουργείο Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας, Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων βρίσκεται σε διαβουλεύσεις με το ΥΠΕΚΑ – το οποίο έχει την ευθύνη για το πρόγραμμα Εξοικονομώ κατ’ Οίκον – προκειμένου να απλοποιηθούν οι προϋποθέσεις συμμετοχής, να επιταχυνθεί η υλοποίηση του προγράμματος και η απορρόφηση των πόρων».

Είναι κοινή διαπίστωση ότι τα πιο ενεργοβόρα κτήρια είναι αυτά που ανήκουν σε οικονομικά αδύναμους .

Η εξέλιξη του προγράμματος ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΩ ΚΑΤ΄ΟΙΚΟΝ, ήτοι η απορρόφηση, τα περιθώρια ένταξης νέων προγραμμάτων, η απλούστευση των διαδικασιών, αφορούν στην μεγάλη πλειοψηφία κοινωνικές ομάδες που πλήττονται.

Δεν έχουν δημοσιοποιηθεί περαιτέρω στοιχεία για το "ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΩ ΙΙ", μετά την διαπίστωση για την ολοκλήρωση της υποβολής των προτάσεων στις 31/7/201 (ιστοσελίδα του ΥΠΕΚΑ).

Ερωτώνται οι κ.κ. Υπουργοί:

·         Ποιος είναι ο απολογισμός από την εφαρμογή του Προγράμματος «εξοικονομώ κατ’ οίκον» ανά Περιφέρεια;

·         Ποιος είναι ο απολογισμός από την εφαρμογή του Προγράμματος ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΩ ΙΙ ;

·         Ποιος είναι μέχρι σήμερα, ο ρυθμός απορρόφησης του προγράμματος; Πόσες αιτήσεις έχουν υποβληθεί; Πόσες έχουν εγκριθεί και τι ποσά έχουν εκταμιευτεί;

·         Ποια είναι η κύρια αιτία των καθυστερήσεων;

·         Τι μέτρα προτίθεται να λάβει η Κυβέρνηση για την ταχύτερη προώθηση του προγράμματος και την επαρκή χρηματοδότησή του ;

·         Τι μέτρα προτίθεται να λάβει η Κυβέρνηση για την απλούστευση και επιτάχυνση των διαδικασιών ;

·         Τι μέτρα προτίθεται να πάρει η Κυβέρνηση ώστε να διευκολύνονται περισσότερο οι ενδιαφερόμενοι με χαμηλά εισοδήματα;

·         Τι μέτρα προτίθεται να λάβει η Κυβέρνηση για την υποστήριξη της Τοπικής Αυτοδιοίκησης στην εφαρμογή του Προγράμματος ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΩ ΙΙ;