Ημέρες ορειβασίας

Ημέρες ορειβασίας

Πέμπτη 4 Δεκεμβρίου 2025

Η Αγία Σοφία και ο Ερντογκάν

 


Του Γιάννη Σχίζα

Η Αγία Σοφία, τμήμα της Παγκόσμιας αρχιτεκτονικής κληρονομιάς, έργο που επέζησε σε πολλές και αντίξοες περιόδους, ανήκει στις κορυφαίες δημιουργίες της Βυζαντινής Ναοδομίας. Έχει  πρωτοποριακό σχεδιασμό  και υπήρξε σύμβολο της πόλης, τόσο κατά τη βυζαντινή όσο και κατά την οθωμανική περίοδο . Στο προαύλιο του ναού λέγεται πως υπήρχε κρήνη, στην οποία αναγράφονταν  η φράση «ΝΙΨΟΝΑΝΟΜΗΜΑΤΑΜΗΜΟΝΑΝΟΨΙΝ» (νίψον ανομήματα μη μόναν όψιν, δηλ. ξέπλυνε τις αμαρτίες σου -  όχι μόνο το πρόσωπό σου). Η φράση αυτή διαβάζεται με δυο τρόπους – από μπροστά και από ανάποδα – αποδίδοντας το ίδιο νόημα.

 

Η Αγία Σοφία  έχει απειληθεί ως τώρα με υποβάθμιση, λόγω της ιστορίας της : Από την ανέγερσή της το 537 επί βασιλείας του Ιουστινιανού – με αρχιτέκτονες τους Ανθέμιο και Ισίδωρο –μέχρι  το 1204, την κατοχή από τους «Σταυροφόρους»,  έως την αλλαγή της χρήσης  επί Κεμάλ Ατατούρκ το 1935,  που γίνεται Μουσείο, και την περίοδο που «ολοκληρώνεται» με τον Ερντογκάν, καταργούμενης της  Μουσειακής χρήσης,  το 2020. Αποτέλεσε  ένα αξιοζήλευτο μνημείο ιστορίας ,  κάτι  περισσότερο από  σύμβολο των απανταχού Χριστιανών, και  ταυτόχρονα είναι ένα θαυμαστό αρχιτεκτόνημα εξαιρετικών διαστάσεων , για την εποχή του και κάθε εποχή. Είναι  δεύτερο σε μέγεθος μετά το Ναό του Αγίου Πέτρου, έχει  διαστάσεις  78,16 Χ 71,82 μέτρα και ύψος 54 μέτρων, αποτελεί  δε κατασκευαστικό επίτευγμα  για την εποχή της δημιουργίας του. Το καθεστώς Ερντογκάν  προτίμησε την «ήπια» λύση της αλλαγής της χρήσης του αντί της ανατίναξης που  έκαναν οι Ταλιμπάν  για τα αγάλματα  του Βούδα-  αλλά οπωσδήποτε έχει μπροστά του χρόνο για πιο ριζοσπαστικές λύσεις…

Κατά της μετατροπής  της Αγίας Σοφίας είχαν ταχθεί πολιτικές αρχές στις ΗΠΑ , την Ευρωπαϊκή Ένωση και τη Ρωσία, καθώς και οι θρησκευτικές αρχές σε πλήθος χριστιανικών χωρών σε Κεντρική Αμερική, Υποσαχάρια Αφρική , Καραϊβική και Νότια Αμερική, και, φυσικά  και η ΟΥΝΕΣΚΟ. Εξ άλλου την έντονη αντίθεση και ανησυχία τους για τη μετατροπή  εξέφρασαν ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος και ο Πατριάρχης της Μόσχας Κύριλλος.

Βιώσιμη αγροτική πολιτική, που σέβεται τους αγρότες, την κοινωνία και το περιβάλλον

 


Κριτική και προτάσεις των ΠΡΑΣΙΝΩΝ -Οικολογία


Οι αγρότες είναι τα θύματα των αλόγιστων πολιτικών που οδηγούν σε ερήμωση της υπαίθρου και καταστροφή της παραγωγικής βάσης της χώρας. Χρειάζεται αλλαγή πολιτικών, όχι προσωρινές λύσεις, τονίζουν οι ΠΡΑΣΙΝΟΙ -Οικολογία, δηλώνουν πως κατανοούν την έκρηξη οργής των αγροτών, απορρίπτουν την καταστολή, θεωρούν τη συμφωνία Ε.Ε.-Mercosur αταστροφική για το περιβάλλον και τον αγροτικό κόσμο και καταθέτουν συγκεκριμένες προτάσεις για ένα βιώσιμο και δίκαιο μέλλον. Στόχος τους είναι ένα παραγωγικό -καταναλωτικό μοντέλο, ανθεκτικό απέναντι στην κλιματική κρίση, που θα εξασφαλίζει αξιοπρεπές εισόδημα στους παραγωγούς και διατροφική αυτάρκεια στη χώρα, με προστασία του εδάφους και των φυσικών πόρων.

Η δικαιολογημένη απόγνωση του αγροτικού κόσμου οφείλεται στις συνεχώς επιδεινούμενες συνθήκες, οικονομικά και περιβαλλοντικά, εξαιτίας των πολιτικών που προωθούνται τόσο σε εθνικό όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Η εκτόξευση στα ύψη του κόστους παραγωγής (με κεντρικό ζήτημα τις τιμές ενέργειας αλλά και λόγω της εξάντλησης των εδαφών και των φυσικών πόρων – πρωτίστως του νερού), η έλλειψη στήριξης για τους μικρούς και μεσαίους παραγωγούς, οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής και οι αθέμιτες εμπορικές συμφωνίες, παράλληλα με την, χωρίς σχεδιασμό, επιδίωξη ενός βιομηχανικού μοντέλου γεωργίας που καταστρέφει τη φύση, οδηγούν σε αδιέξοδο τον πρωτογενή τομέα.

Οι αγρότες οφείλουν, από τη μεριά τους, να καταλάβουν ότι δεν μπορούν να στηρίζονται σε κυβερνητικές πολιτικές, οι οποίες εδώ και δεκαετίες αρνούνται να δουν τα προβλήματα της υπαίθρου και τους αντιμετωπίζουν ως μια οποιαδήποτε επαγγελματική ομάδα. Η εμπορική συμφωνία Ε.Ε.-Mercosur, που έγινε πριν μερικούς μήνες και, εκτός των άλλων καταστροφικών για το περιβάλλον επιπτώσεων, εκθέτει τον αγροτικό κόσμο στον αθέμιτο ανταγωνισμό και την πτώση των τιμών, αποτελεί ένα πρόσφατο παράδειγμα αυτών των πολιτικών.
 

Βάλτερ Μπένγιαμιν (Walter Benjamin): Ὑπερ­πο­λυ­τε­λὲς ἐπι­πλω­μέ­νο δια­μέ­ρι­σμα τῶν δέ­κα δω­μα­τί­ων

 

ΜΑΤΟΥΛΑ


 

Τετάρτη 3 Δεκεμβρίου 2025

ΜΑΣΚΕΣ ΤΕΛΕΤΟΥΡΓΙΑΣ, συλλογή Φώτη Καγκελάρη


 

ΟΙ ΚΟΡΕΣ ΤΗΣ ΣΙΩΠΗΣ




 

Ένα χρονικό για "τα παιδιά του Φλεβάρη" μισόν αιώνα αργότερα


 

ΣΥΓΧΡΟΝΑ ΘΕΜΑΤΑ

 Τεύχος 164-165, Οκτώβριος 2025

 ST_164-165_COVER-min1.jpg

Το νέο διπλό τεύχος #164-165 των Σύγχρονων Θεμάτων με εξώφυλλο που επιμελήθηκε η Βουβούλα Σκούρα, συστήνεται με τα παλαιστινιακά ποιήματα των Χίμπα Αμπού ΝάδαΙμπραήμ Νασράλα και Μάριαμ Μοχάμεντ αλ Κατέμπ σε μετάφραση από τα αγγλικά της Αντιγόνης Σαμέλα. Στη στήλη «Έπεα Πτερόεντα» ο Θωμάς Ψήμμας εξετάζει την απαξίωση των θεσμών στην υπόθεση της τραγωδίας των Τεμπών. Η Αν Στόλερ γράφει για τη φασιστική πολιτική ευγονική του Τραμπ και ο Γιάννης Χαμηλάκης για την εργαλειοποίηση του αντισημιτισμού και τη γενικότερη κρίση στα αμερικανικά πανεπιστήμια. Η Γεωργία Σπυροπούλου ανατέμνει την ατελέσφορη και νομικά έωλη πρακτική αναστολής του ασύλου. Ο Αντώνης Χατζηκυριάκου θίγει το θέμα της λογοκρισίας και της εθνικά ορθής τέχνης στην Κύπρο, ενώ ο Θωμάς Λαζαρίδης εξετάζει την αναβίωση της πολιτισμικής λογοκρισίας από τα κόμματα της ακροδεξιάς στην Ελλάδα. 

Στη στήλη «Παρουσίες-Απουσίες» ο Κώστας Γούσης επισημαίνει τη συμβολή του Ευτύχη Μπιτσάκη στην κριτική μαρξιστική και επιστημονική σκέψη, ο Θάνος Χατζόπουλος εξαίρει το ήθος και το πνεύμα της ψυχαναλύτριας Μαρίλιας Αϊζενστάιν, η Έλλη Δρούλια ανατρέχει στην πολυσχιδή πνευματική παρακαταθήκη του νεοελληνιστή Αλέξη Πολίτη,

Μεγάλο Χριστουγεννιάτικο Bazaar Αλληλεγγύης

 



για την Πύλη Πολιτισμού Ναυπλίου

19, 20 & 21 Δεκεμβρίου 2025


Το ΦΟΥΓΑΡΟ οργανώνει ένα μεγάλο Bazaar Αλληλεγγύης για την υποστήριξη των σκοπών της Πύλης Πολιτισμού Ναυπλίου. Το Bazaar θα γίνει μέσα στο Xριστουγεννιάτικο Kιόσκι και ξεκινά την Παρασκευή 19 Δεκεμβρίου στις 5μμ.

Οι επισκέπτες σε αυτό το μεγάλο 3ήμερο Bazaar θα βρουν ρούχα, αξεσουάρ, δώρα & στολίδια, έπιπλα & αντικείμενα, είδη σπιτιού, τέχνη, βιβλία & CD!

Επιπλέον, σε ειδική λαχειοφόρο αγορά, θα διατεθούν έργα τέχνης, κιλίμια, κοσμήματα & επίλεκτα είδη σπιτιού.

ωράριο λειτουργίας
Παρασκευή 19 Δεκεμβρίου | 5-8.30 μμ
Σάββατο 20 & Κυριακή 21 Δεκεμβρίου | 1-8.30 μμ

Η ΚΑΝΤΙΝΑ FOUGARAKI θα λειτουργεί όλες τις ημέρες και ώρες του Βazaar με funky street food, pop corn, ζεστό κρασί, τσάι και ροφήματα.

ΝΙΚΟΣ ΒΑΤΟΠΟΥΛΟΣ : ΑΠΟ ΤΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΣΤΗΝ ΚΥΨΕΛΗ

 




Σε αυτό το βιβλίο επιχείρησα να δώσω εναύσματα για μια βαθύτερη κατανόηση της πόλης και αφορμές για περαιτέρω εξερευνήσεις. Σε κάθε περίπατό μου στην Αθήνα, σε οποιαδήποτε γειτονιά ή συνοικία, θα ανακαλύψω κάτι που ως τότε δεν γνώριζα, κάτι που θα με συγκινήσει, κάτι που θα επιβεβαιώσει αυτό που πίστευα ή που θα αμφισβητήσει μια βεβαιότητά μου. Η αστική περιπλάνηση είναι πρωτίστως μια διαδικασία αυτογνωσίας. Απαιτεί μοναχικές ώρες και εσωτερικούς μονολόγους. Η περιοχή της Πατησίων με όλες τις διαφορετικές εκδοχές της είναι μια εξαιρετική αφετηρία για να εξερευνήσει κανείς την πολυπλοκότητα αλλά και τη διαχρονική γοητεία της Αθήνας.

ΣΧΕΔΙΑΣΜΑ ΓΙΑ ΜΙΑ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ


 

ΑΝΔΡΕΑΣ ΦΙΚΙΩΡΗΣ

 






Του Γιάννη Σχίζα

Τώρα  που οι ασθένειες δίνουν και παίρνουν- χειμώνας γαρ -  που πολλοί από μας προσκαλούν ακόμη και τα ζώα για συμπαράσταση,  που οι  ασθένειες έχουν  περάσει   εκείνη τη «κρίσιμη μάζα»  ώστε να μας απασχολούν πολύ στα σοβαρά -  αναλογιζόμαστε  πόσο σημαντική  είναι η ιατρική φροντίδα από γιατρούς και νοσηλευτές. Είναι η  φροντίδα που δεν πρέπει να εξαντλείται σε μια τυπική ευγένεια ούτε   να κανοναρχείται  από διάφορες γλυκανάλατες  φράσεις επιπέδου νηπιαγωγείου-  έτσι ώστε να λέγεται στον άρρωστο «σηκώνετε παρακαλώ το χεράκι σας» , «κάθεστε με το ποδαράκι σας λίγο όρθιο», «μας δείχνετε τη γλωσσίτσα σας»  κλπ. κλπ.  Η σχέση  γιατρού και  νοσηλευτή  με τον νοσηλευόμενο , είτε  άμεση είτε έμμεση, είτε παρέχεται «ιδιοχείρως» είτε παρέχεται μέσω διαδικτύου ,  πρέπει να είναι χαρούμενη , πρόσχαρη, να καλλιεργεί την οικειότητα και   να σφύζει από εγκαρδιότητα.  Είναι η σχέση που εγώ προσωπικά  συνάντησα στο «Φεστιβάλ Ταινιών Υγείας» στην Κω, της μακαρίτισας Λουκίας Ρικάκη,  να διαδραματίζεται ανάμεσα σε ανθρώπους μεταξύ τους ξένους – αλλά που τους ένωνε η κοινή υπόθεση της αρρώστειας.

Ήξερα έναν άνθρωπο που είχε συνδεθεί τόσο πολύ με φιλικά   συναισθήματα ώστε μόνο με την εμφάνισή του σκόρπαγε χαρά  στους πάντες. Αυτός ο άνθρωπος ήταν μοναδικός στο να βρίζει κανονικά τους τηλεθεατές , και παρ’ όλα αυτά να θεωρείται δικός τους. Τον άκουγες να προσφωνεί το κοινό  με τις φράσεις «ρε σαράβαλα»,  «ρε παλιοχοντροί»  και ταυτόχρονα  να εισηγείται «προχωρημένες» ιατρικές μεθόδους  με τις προτάσεις «είστε βλάκες»  ,  «μη ξεσκίζεσαι ρε κόπανε» , «τρέχα να μάθεις τι σου συμβαίνει ρε ηλίθιε» κλπ. Τι συνέβαινε πίσω από αυτές τις προτάσεις, τις γενικώς υβριστικές; Απλούστατα, ο συγκεκριμένος γιατρός  αξιοποιούσε την φιλικότητα και οικειότητα  που εμπεριέχονταν  μέσα στις ύβρεις, όπως  μέσα σε ένα λούμπεν «συνάφι» η επίκληση του όρου «μ@λ@κ@ς» θεωρείται φυσική  και καλλιεργεί τη συνοχή του!

Τρίτη 2 Δεκεμβρίου 2025

Δράσεις του Ομίλου Φίλων Βουνού και Θάλασσας

 

Αρχιτεκτονική Έκθεση "40 young architects wirh new visions"


 Το European Centre for Architecture Art Design and Urban Studies σε συνεργασία με το Chicago Athenaeum: Museum of Architecture and Design παρουσιάζει τον Δεκέμβριο την έκθεση των νικητών του προγράμματος “Europe 40 Under 40® Awards” για το 2024-2025. Η αρχιτεκτονική έκθεση υψηλού επιπέδου “40 Young European Architects with New Visions” αναδεικνύει τα ανερχόμενα ταλέντα της ευρωπαϊκής αρχιτεκτονικής και του βιομηχανικού σχεδιασμού, με ελεύθερη είσοδο για το κοινό.

Στά­λω Κυ­ρια­κί­δου: Σά­πια τὰ μῆ­λα