H ηχορύπανση είναι το κάτι άλλο

Του Γιάννη Σχίζα

Διαλεκτική  στο ηχητικό πεδίο   σημαίνει ότι η ένταση των ήχων από ένα σημείο και πέρα δημιουργεί μια άλλη ποιότητα, τον θόρυβο. Η ένταση βέβαια συνδέεται με το είδος των ήχων, πράγμα που σημαίνει π.χ. ότι για να ενοχληθεί κάποιος εραστής της κλασικής μουσικής   χρειάζεται πολύ  περισσότερα ντεσιμπέλ από την 9^η Συμφωνία του Μπετόβεν, ενώ του αρκούν  πολύ λιγότερα για να ενοχληθεί από μια μοτοσυκλέτα…..

Οι ενδιαφερόμενοι θα έπρεπε να παρακολουθήσουν την Ημερίδα που διοργάνωσε το Δίκτυο Ιστορικού Κέντρου  στις 19 Απριλίου, σε συνεργασία με άλλους φορείς και το Δήμο Αθηναίων. Υποθέτω ότι η Ημερίδα προκλήθηκε  από κάποιες κινήσεις του Υπουργείου Υγείας, που προωθούν την  χρήση ηχείων  έξω από καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος. Χωρίς να πρεσβεύει κανείς  κάποιο  ιδεώδες «Ησυχαστηρίου» για τη λειτουργικότητα των πόλεων (από εκείνα που ξεφούρνιζαν κάποτε  παλαιομοδίτες γυμνασιάρχες) , κατανοεί απόλυτα ότι η έκθεση του δημόσιου ηχοτοπίου στα κλαπατσίμπαλα  του πάσα ένα μάλλον υποβαθμίζει την πόλη παρά εκπέμπει  συνθήκες ελευθεριότητας και ζωντάνιας.

Χώρια βέβαια το γεγονός  ότι οι κρατικές «παροχές ασυδοσίας» σε καταστηματάρχες (συμπεριλαμβανομένου του καπνίσματος)  αδυνατούν να αναβαθμίσουν τον τζίρο των τελευταίων, για τους γνωστούς λόγους…

Τα περισσότερα καταστήματα με μουσική στην Αθήνα, στερούνται  στοιχειώδους «επιμέλειας  ήχου» και ουσιαστικά δημιουργούν συνθήκες  μονόδρομης παροχής ερεθισμάτων : Είσαι εσύ, συν  η εκκωφαντική μουσική -  άντε βάλε και τις εικόνες των γύρω  που δεν σε ακούν και δεν τους ακούς, και τίποτε άλλο. Στην ευρύτερη πόλη τα διπλά τζάμια προτείνονται συχνά ως αλεξι-θόρυβα, όμως και εδώ το πρόβλημα είναι η πρόληψη, και όχι η καταστολή. Υπάρχουν μάλιστα μορφές ηχομόνωσης σε συγκεκριμένες εποχιακές περιστάσεις, που δημιουργούν συνθήκες οικιακού εγκλωβισμού όταν το ζητούμενο είναι η ανοικτότητα.

Εκτός όμως από το κακό υπάρχει και το χειρότερο. Η φυγή από την πόλη και ειδικά η προσέγγιση   ορεινών περιοχών, υφίσταται την παρασίτευση διαφόρων μοτοσυκλετιστών ,  που επεμβαίνουν βάναυσα στο ηχοτοπίο και δια μέσου αυτού καταλύουν το γενικότερο τοπίο. Και το καταλύουν κυριολεκτικά και όχι μεταφορικά : Γιατί το τοπίο δεν είναι πράγμα, αλλά σχέση. Γιατί  είναι  οπτικοακουστικό μόρφωμα -  «σύζευξη»   που ακυρώνεται όταν παρεμβάλλεται ως «τρίτος» ένα παράταιρο ερέθισμα.

Η μεγαλύτερη  ενόχληση που θα μπορούσε να υποστεί κάποιος προερχόταν αναμφίβολα από τις προσαπογειώσεις των υπερηχητικών Κονκόρντ . Τη μόνη φορά που «έπεσα πάνω του» στο παλιό αεροδρόμιο του Ελληνικού, διαπίστωσα   επάνω μου κατεδαφιστική   επίδραση  ανάλογη  αυτής που είχαν οι Σάλπιγγες του Ιησού του Ναυή , στα τείχη της Ιεριχούς…. Δυστυχώς ελλείψει χώρου, αδυνατώ να μεταφέρω την αντίθετη αίσθηση : Την  απαλή  διάχυση  μακρινών ομιλιών στην ησυχία μιας  θαμπής  καλοκαιριάτικης νύχτας, στην παλιά περιαστική τάξη πραγμάτων….