Το αόρατο χέρι των Αθηνών: (Με αφορμή μια Ελλαδίτικη αρσακειάδα, η οποία δεν σταματά να δείχνει το απύθμενο μίσος της εναντίον του Κυπριακού Ελληνισμού)

 

Του ΒΑΣΙΛΗ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΦΟΥΣΚΑ*

Ακριβώς 51 χρόνια μετά που ο πατέρας του Γιάννου Κρανιδιώτη, Νίκος, παρέδιδε ως πρέσβης της Κυπριακής Δημοκρατίας στην Ελλάδα την επιστολή του αρχιεπισκόπου Μακαρίου στο χουντικό Πρόεδρο της Ελληνικής κυβερνήσεως, Φαίδωνα Γκιζίκη, ο Παναγιώτης Ιωακειμίδης, σε άρθρο ανδρείας στην εφημερίδα Τα Νέα με αφορμή την τελετή για το βραβείο «Γιάννου Κρανιδιώτη» στην Ερατώ Κοζάκου-Μαρκουλή και τον Τουμάζο Τσελεπή εκθέτει τις προϋποθέσεις επίλυσης του Κυπριακού ζητήματος τις οποίες τοποθετεί σε τρεις αλληλένδετους άξονες.

Ο πρώτος είναι ο άξονας της «ορθολογικής προσέγγισης» ενάντια στον «πρωτόγονο εθνικισμό», ο οποίος δεν δέχεται την Διζωνική-Δικοινοτική Ομοσπονδία με πολιτική ισότητα, κάτι που έχει εγκρίνει με ψηφίσματά του ακόμα και ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών (ΟΗΕ).

Πολλές χώρες, ωστόσο, λέει ο κ. Ιωακειμίδης, λειτουργούν ως ομοσπονδίες αποδεχόμενες αυτήν την αρχή, δηλ. την αρχή της πολιτικής ισότητας. Τέτοιες χώρες είναι οι ΗΠΑ, ο Καναδάς, το Βέλγιο και η Ελβετία. Ακόμα και η «οιωνεί ομοσπονδία, η Ευρωπαϊκή Ένωση (Ε.Ε.)», λειτουργεί με βάση αυτή την αρχή.

• Ο δεύτερος άξονας είναι πιο απλός. Αφορά το διαμοιραμό των αγαθών, δηλ. της ευημερίας και του πλούτου, μέσω μιας ομοσπονδιοποίησης των δημόσιων οικονομικών. Και ο τρίτος, ακόμα πιο απλός: αφορά τον «εξευρωπαϊσμό» όλης της Κύπρου και των «κατεχομένων» (ο κ. Ιωακειμίδης βάζει τα κατεχόμενα σε «»), όπου έχει ανασταλεί το Ευρωπαϊκό κεκτημένο.

Οι απόψεις αυτές αποδεικνύονται κατώτερες των περιστάσεων, τόσο από ιστορική όσο και από πολιτική άποψη. Ταυτόχρονα, είναι βαθύτατα αποπροσανατολιστικές. Υποστηρίζεται, στην ουσία, ότι το δικαίωμα της Κυπριακής Δημοκρατίας να υπάρχει είναι «πρωτόγονος εθνικισμός».

Κατεχόμενα εδάφη δεν υπάρχουν, γιαυτό και χρησιμοποιούνται εισαγωγικά.  Συνεπώς, ότι έκανε η Τουρκία το 1974 ήταν απολύτως νόμιμο και καλοδεχούμενο. Ίσως μας έκανε και χάρη, διότι «έφερε την δημοκρατία στην Ελλάδα».

• Προσέξτε: αυτό ειδικά το τελευταίο είναι το επιχείρημα της Τουρκίας που πρώτος το προέβαλε ο πρωθυπουργός της εισβολής, Μπουλέντ Ετσεβίτ.

Ωστόσο, ουδεμία δημοκρατία στην Ελλάδα δεν έφερε η Τουρκική εισβολή στη Κύπρο. Αυτό που έφερε ήταν μια συγκυβέρνηση του Κωνσταντίνου Καραμανλή και της χούντας προκειμένου να εμπεδωθεί ο δεύτερος Αττίλας στην Κύπρο, ώστε μετά να αρχίσει να συζητιέται μορφή επίλυσης με βάση την Διζωνική Δικοινοτική Ομοσπονδία (ΔΔΟ) με πολιτική ισότητα, κάτι που τελικά επέβαλλαν στον Μακάριο ο Καραμανλής και ο Κίσινγκερ (ο Μακάριος τη δέχτηκε προς το τέλος της ζωής του μετά από έντιμο αγώνα για πολυ-καντονική ομοσπονδία με ισχυρή κεντρική κυβέρνηση, προκειμένου να ανακουφιστούν οι πρόσφυγες).

• Μετά τις 17 Αυγούστου 1974, η κυβέρνηση Καραμανλή αποστρατεύει όλους τους χουντικούς, και μάλιστα με σχετικές τιμές, ενώ η Τουρκία αρχίζει πρόγραμμα εποικισμού των κατεχομένων, όπως είχε προδιαγράψει ο Νιχάτ Ερίμ με τις δύο εκθέσεις του στον πρωθυπουργό του, Αντνάν Μεντερές, τον Νοέμβριο-Δεκέμβριο του 1956.

Άρα, η πρώτη προϋπόθεση επίλυσης του Κυπριακού δεν είναι αοριστολογίες και φληναφήματα περί «ορθολογισμού» και «εθνικισμών».

Η πρώτη προϋπόθεση είναι η αποδοχή αυτών των ιστορικών γεγονότων και ότι το όλο ζήτημα είναι ζήτημα παράνομης εισβολής, κατοχής και εποικισμού. Τα εισαγωγικά στη λέξη κατεχόμενα δεν υπηρετούν την επιστήμη της ιστορίας και της πολιτικής.

Κατά το μάλλον, υπηρετούν τις θέσεις του Τουρκικού εθνικισμού στη Κύπρο, πρώτιστος στόχος του οποίου ήταν η διχοτόμηση (την κατάφερε το 1974) και απώτατος η κατάλυση της Κυπριακής Δημοκρατίας, κάτι που δεν κατάφερε το 1974 αλλά θέλει να το καταφέρει με ειρηνικά μέσα. Τέλος, δύο ακόμη παρατηρήσεις, καθόλου αμελητέες.

• Η πολιτική ισότητα Ελληνοκυπρίων (Ε/Κ) και Τουρκοκυπρίων (Τ/Κ) ήταν συστατικό στοιχείο των συμφωνιών Ζυρίχης-Λονδίνου το 1959-60, ιδιαίτερα μέσω του δικαιώματος αρνησικυρίας που προέβλεπαν για τον Τουρκοκύπριο αντιπρόεδρο.

Εμπιστευτικά έγγραφα της εποχής προέβλεπαν την κατάρρευση των συμφωνιών, λόγω αυτής της θετικής διάκρισης/positive discrimination (εξίσωση εθνοτικής πλειοψηφίας με εθνοτική μειοψηφία), όπως και συνέβει. Που στηρίζεται η εμμονή στην πολιτική ισότητα σήμερα και τι είναι αυτό που θα την κάνει λειτουργική;  Αλλά υπάρχει και κάτι ακόμη.

Ο Κυπριακός λαός στο σύνολό του απέρριψε με ηχηρό τρόπο την ΔΔΟ με πολιτική ισότητα στο δημοψήφισμα της 24^ης Απριλίου 2004 (σχέδιο Ανάν). Ο κ. Ιωακειμίδης δεν πρέπει να έχει καταλάβει ότι οι Κύπριοι Πρόεδροι δεν είναι Έλληνες πρωθυπουργοί, δεν μετατρέπουν τα ΟΧΙ των δημοψηφισμάτων σε ΝΑΙ, αν μη τι άλλο διότι σέβονται τη λαϊκή βούληση και διότι κάθε μέρα το πρωί όταν ξυπνούν βλέπουν την Τουρκική σημαία στον Πενταδάκτυλο, σύμβολο κατοχής.

• Η ΔΔΟ με πολιτική ισότητα δεν έχει μέλλον. Έγκυρες δημοσκοπήσεις σήμερα δείχνουν ότι δεν είναι το προτιμητέο πλαίσιο λύσης για την τεράστια πλειοψηφία του Κυπριακού λαού, Ε/Κ και Τ/Κ.
• Πως είναι δυνατόν οι Ελλαδικές ελίτ, διαννοούμενοι και γραφειοκρατία, να θέλουν συνεχώς να την επαναφέρουν με εγκάθετο τρόπο και να την επιβάλλουν πάνω στον Κυπριακό λαό;

Ας δούμε τώρα και το υπόλοιπο σκεπτικό περί «ομοσπονδίας». Μεταξύ άλλων αποπροσανατολιστικών τοποθετήσεων, ο κ. Ιωακειμίδης ταυτίζει τις ΗΠΑ και το Βέλγιο. Δεν γνωρίζει ότι το Βέλγιο έχει βασιλιά (που διορίζει τον πρωθυπουργό) και οι ΗΠΑ Πρόεδρο (εκλέγεται από το λαό), ενώ ο λόγος που οι Βρυξέλλες έγιναν η γραφειοκρατική πρωτεύουσα της Ευρώπης ήταν να απορροφηθούν, τρόπον τινά, οι εντάσεις μεταξύ Φλαμανδρών, Βαλλώνων και άλλων μειονοτήτων;

Έπειτα, ούτε ένας πρωτοετής φοιτητής πολιτικών επιστημών δεν θα έκανε τέτοια σύγχιση μεταξύ ομοσπονδίας (ισχυρή κεντρική κυβέρνηση) και συνομοσπονδίας (ασθενής κεντρική κυβέρνηση), βάζοντας σειρά από χώρες «στο ίδιο τσουβάλι».

• Ο κ. Ιωακειμίδης αποκαλεί την ΕΕ «οιωνεί ομοσπονδία». Δεν θα πρέπει να έχει διαβάσει ούτε μια γραμμή από τα βιβλία του κ. Λουκά Τσούκαλη για την ΕΕ. Ο Κίσιγκερ είχε κάποτε πει – και σωστά – ότι όταν θέλει να μιλήσει στην Ευρώπη δεν ξέρει ποιον να πάρει τηλέφωνο.

Αν η Ευρώπη ήταν «οιωνεί ομοσπονδία» σίγουρα θα ήξερε. Θα είχε ενοποιηθεί πολιτικά, θα υπήρχε συγκέντρωση εξουσίας και συρροή ταξικών συμφερόντων γύρω από συγκεκριμένες οικονομικές πολιτικές και, δυνητικά, αλληλεγγύης προς τα αδύνατα μέλη. Τίποτε από αυτά δεν συμβαίνει.

le

Η Ελλάδα και η Κυπριακή Δημοκρατία – παρεπιπτόντως, η Ελλάδα φέρει πολλές ευθύνες για την κατάρρευση των Κυπριακών τραπεζών κατά την κρίση της Ευρωζώνης – υπέφεραν από καθεστώτα μνημονίων. Η Ελλάδα υποφέρει ακόμη και θα υποφέρει στο διηνεκές διότι το χρέος δεν μειώνεται, αυξάνεται ως ποσοστό του ΑΕΠ.

• Η άνιση οικονομική ανάπτυξη στην ΕΕ που αντικατοπτρίζεται στα ελλείματα τρεχουσών συναλλαγών του πλούσιου κέντρου και της φτωχής περιφέρειας όξυναν την κρίση της Ευρωζώνης χωρίς καμμία πρόβλεψη επίρρωσης, εκ μέρους των Βρυξελλών, των ελλειμάτων της περιφέρειας με οικονομικές πολιτικές αλληλεγγύης, δηλ. αυτό που θεωρεί ως μια από τις ιδανικές προϋποθέσεις για την επίλυση του Κυπριακού ο κ. Ιωακειμίδης.

Αυτό που έκανε η τρόϊκα (ΕΕ, ΕΚΤ και ΔΝΤ) στην Ελλάδα – και αλλού – ήταν η επιβολή ακραιφνούς λιτότητας ζητώντας από τον φορολογούμενο να πληρώσει για τα χρέη των τραπεζών.

Δηλαδή, για να ξέρουμε τι λέμε, αυτό που δεν έχει ποτέ κάνει η ΕΕ για τα μέλη της, ακριβώς επειδή δεν είναι «οιωνεί ομοσπονδία», θα το κάνει η Κυπριακή Δημοκρατία κατ’ εξαίρεση με την έναρξη μιας λύσης ΔΔΟ με πολιτική ισότητα και δημοσιονομική ομοσπονδία (fiscal federalism);

Τι αυταπάτες είναι αυτές που τρέφουμε; Εκτός κι αν ο κ. Ιωακειμίδης αναφέρεται σε μια σοσιαλιστική Κυπριακή Δημοκρατία, όπου – για να το πω ωμά – «ο πλούσιος Ε/Κ», μέσω δίκαιης φορολόγησης από το κράτος, θα χρηματοδοτεί «τον φτωχό Τ/Κ» με σειρά από κοινωνικές υπηρεσίες (υγεία, παιδεία, συντάξεις κλπ). Αλλά, ακόμα και σ’ αυτό να αναφέρεται εμμέσως, που δεν νομίζω, πάλι δεν σχετίζεται με την έννοια της ΔΔΟ με πολιτική ισότητα.

• Μια σοσιαλιστική Κυπριακή Δημοκρατία προϋποθέτει συνεκτικό Κυπριακό κράτος με τα συνδικάτα στην καρδιά της πολιτικής εξουσίας και της απόφασης, όχι μπανανία με ξένους δικαστές και στρατούς ν’ αποφασίζουν για το που και πως μπορεί κάποιος να εγκατασταθεί στη χώρα του, πολιτικές παντελώς ρατσιστικές και ιμπεριαλιστικές (σχέδιο Ανάν).

Ο κ. Ιωακειμίδης πρέπει να μελετήσει την επιστολή του Μακαρίου που επέδωσε ο Νίκος Κρανιδιώτης στον Φαίδωνα Γκιζίκη στις 2 Ιουλίου 1974. Έστω μετά από 51 χρόνια, ποτέ δεν είναι αργά. Εκεί, μεταξύ άλλων, ο Μακάριος ανέφερε τα εξής:

Ουχί άπαξ μέχρι τούδε ησθάνθην, και εις τινάς περιπτώσεις σχεδόν εψηλάφησα, εκτεινομένης αοράτως εξ Αθηνών χείρα, αναζητούσαν προς αφανισμόν την ανθρωπίνην ύπαρξίν μου. Χάριν, όμως, εθνικής σκοπιμότητος, ετήρισα σιγήν.

Το ίδιο αόρατο χέρι απλώνεται και σήμερα από την Αθήνα πάνω στη Κυπριακή Δημοκρατία. Γίνεται μέσω διαννοούμενων τύπου Ιωακειμίδη και μιας κρατικής γραφειοκρατίας που βουλιάζει στα σκάνδαλα και τη σήψη. Ωσάν να θέλουν να ολοκληρώσουν το έργο που ξεκίνησαν το 1974 – για να μην πω 1956 – ενάντια στη Κυπριακή Δημοκρατία. Ο Κυπριακός και ο Ελληνικός λαός δεν θα το επιτρέψουν.

* Βασίλης Κωνσταντίνου Φούσκας
Καθηγητής διεθνών σχέσεων στο Πανεπιστήμιο του Ανατολικού Λονδίνου και συγγραφέας, «Το μελάνωμα της Κύπρου. Οι ευθύνες των Κων/νου Καραμανλή και Ευάγγελου Αβέρωφ για την Κυπριακή τραγωδία» (Επίκεντρο, 2024).